FIRAT BORA TAŞ
06 04 2017, 08:50 Güncelleme: 03.05.2017, 14:12
Fed, Mart ayı FOMC toplantısında son 11 yılın 3. faiz artırım kararını alırken piyasa bunu çoktan fiyatlamıştı.
Merak edilen, bilanço küçültme konusuydu.
Toplantını tutanakları ise Fed yetkililerinin Mart toplantısında bu konuyu masaya yatırdıklarını gösteriyor ve bu piyasa için yeniden öte, yepyeni bir mesaj.
Wrightson ICAP Başekonomisti, "Fed yetkilileri ilk kez faiz politikalarının bilanço varsayımlarını içerdiğini itiraf ediyor" diyor.
Tutanaklarda, "Ekonomi beklendiği gibi performans göstermeye devam ederse birçok katılımcı faizlerde kademeli artışın devam etmesini bekliyor ve bu yılın sonunda Komite'nin yeniden yatırım politikasını değiştirmenin uygun olacağını düşünüyor" ifadesi yer aldı.
4,5 TRİLYON DOLARLIK BİLANÇO
Mevcut durumda Fed, Ekim 2014'te sonlandırdığı aylık tahvil alımları ardından 2,5 trilyon doları hazine tahvilleri ve geriye kalanı ipotek kredsine dayalı menkul kıymetlerden oluşan 4,5 trillyon dolarlık bilançosunu tahvillerin vadeleri geldikçe yerine yenilerini koyarak, yeniden yatırım yaparak aynı büyüklükte muhafaza ediyor.
İKİ YILDA 778 MİLYAR DOLAR VADEDE
Bilnaçoda 426 milyar dolarlık tahvilinin vadesi 2018'de doluyor. 352 milyar doları da 2019'da vadesini tamamlıyor. BlackRock'a göre ilk hamle bu yılın dördüncü çeyreğinde gelebilir karar almada bir sorun yaşanırsa da 2018'in ilk çeyreğine sarkabilir.
Tutanaklarda Fed'in gelecek toplantılarda yeniden yatırım politikasında ihtiyatlı olacağı ve hazır olduğunda daha fazla bilgi vereceği belirtilirken bu konudaki niyetinde en iyi iletişim politikasını izleyeceği de vurgulandı.
PİYASA NASIL ETKİLENECEK?
Diğer taraftan tutanaklarda görüldüğü üzere yetkililer asıl politika aracının fonlama faizi olmasını istiyor ve bilanço küçültmenin finansal koşulları etkilememesini arzu ediyor. Piyasadaki dengelerin de göz önünde bulundurulduğu görülüyor.
Tutanaklarda, bilançoda yeniden yatırımların bir anda veya kademeli olarak durdurulduğu senaryoların tartışıldığına değinilen bölümde fayda ve maliyetlerin göz önüne alınarak bilançoda kademeli bir küçülmenin piyasa volatilitesini tetikleme riskini azaltacağı belirtiliyor.
BNP Paribas Kıdemli ABD Ekonomisti Laura Rosner'e göre ise piyasanın etkilenmemesini beklemek şüpheli bir bakış açısı.
Dawia Invest Genel Müdürü Shinji Kunibe, "Fed bilançosunun küçültülmesi ABD hisse senedi performansını etkileyebilir ve ABD ekonomisinin momentumunu yavaşlatabilir. Bu da gelişen piyasaları olumsuz etkiler." diyor.
Schroder Investment Management Asya SGMK Bölüm Başkanı Rajeev De Mello da "ABD getiri eğrisi daha fazla dikleşebilir ve bu da başta gelişmiş Asya olmak üzere diğer ülkelerdeki getiri eğrilerine yansıyabilir." diyor.
BRAINARD'LA GÜNDEME GELMİŞTİ
Yaklaşık 7 yıl süren parasal genişleme döneminde bilanço büyüklüğü 4,5 trilyon dolara kadar yükselerek bu seviyelerde yataylaşan Fed'de bilanço küçültme konusunu gündeme getiren ise "eski güvercin" Fed Yönetim Kurulu Üyesi Lael Brainard'dı.
Brainard bu konuda en başından beri şahin olan yetkililerden bile daha şahin bir duruş çizdi ve ABD ekonomisinin güçlenmeye devam etmesinin bilançoyu ne zaman ve nasıl küçültmeye gideceklerini değerlendirmeye başlamalarını sağlayacağını dile getirdi.
YELLEN: "HENÜZ BİR KARAR ALMADIK"
Fed Başkanı Janet Yellen ise FOMC kararı sonrası "Bilanço konusunda henüz bir karar almadık" demiş ve piyasa katılımcıları bu konunun ne zaman gündeme geleceğini sorgulamaya devam ederken Cleveland Fed Başkanı Loretta Mester'ın "Eğer ekonomik koşullar beklediğim şekilde evrilmeye devam ederse, bu yıl vadesi dolan tahvillerin yerine yenisinin koyulması politikamızın değiştirilmesi konusunda rahat olacağım." açıklaması dışında da bir sinyal alınamamıştı.
BONUS: 4,5 TRİLYON DOLARLIK BİLANÇO NE KADAR KÜÇÜLEBİLİR?
Fed, bilançosunu 4 kattan fazla şişirip 4,4 trilyon dolarlık "devasa büyüklüğe" taşımadan önce ABD'de dolaşımdaki para miktarı yaklaşık 800 milyar dolardı. St. Louis Fed verilerine göre ise bugün bu rakam 1,5 trilyon dolara ulaştı. Fed'in konuya ilişkin olarak Ocak ayında paylaştığı bir araştırma notunda ise bu rakamın gelecek 10 yılda 2,5 trilyon dolara yükselmesi gerekiyor.
Yani Fed, büyüyen ekonomi ve buna bağlı olarak artan para talebi ile birlikte gelecek daha büyük bir bilançoya ihtiyaç duyuyor. Bu açıdan bilanço küçültmenin ne zaman başlayacağı gibi nasıl ve ne kadar küçüleceği de oldukça önemli.
Fed bu detayları açıklamadığı sürece de yatırımcılar varsayımdan öteye geçemeyecek.
