FIRAT BORA TAŞ
03 03 2017, 08:09 Güncelleme: 08:18
Piyasa, Fed yetkililerinin son dönemde giderek şahinleşen açıklamalarıyla Mart'ta faiz artırımı olasılığını yüzde 80'in üzerinde fiyatlıyor.
Yeni tartışma ise bilanço küçültmenin zamanlaması üzerine. Bilançonun nasıl ve ne kadar küçülebileceği de sorular arasında.
ABD Merkez Bankası (Fed) Aralık 2015'te 10 yıl aradan sonra yaptığı ilk faiz artırımından çok daha önce, Ekim 2014'te dönemin Fed Başkanı Ben Bernanke'nin ilk somut sinyalini 2013 Mayıs'ında verdiği aynı yıl başlayan parasal genişlemeden çıkışı tamamlamıştı.
Yaklaşık 7 yıl süren parasal genişleme döneminde Fed'in bilanço büyüklüğü ise 4,5 trilyon dolara çıktı ve bugüne kadar öylece yatay kaldı. Bu miktarın yaklaşık 2,5 trilyon doları hazine tahvilleri ve geriye kalan ipotek kredsine dayalı menkul kıymetlerden oluşuyor.
FOMC, çıkış sürecine ilişkin ilk açıklamarında yol haritasını şöyle veriyordu:
"Önce genişleme azalacak, sonra tamamen duracak, faizler artacak ve son olarak bilanço küçültme başlayacak"
BRAINARD: BİLANÇO KÜÇÜLTME ARTIK BAŞLAMALI
Dün, "eski güvercin" Fed Yönetim Kurulu Üyesi Lael Brainard'ın son dönemde FOMC üyeleri arasındaki en şahin mesajlarından biri olarak görülen konuşmasında bu bilançonun ne zaman küçülmeye başlayacağı konusuna yer vermesi ise faiz artırımıyla birlikte bilanço küçültme zamanlamasını da önemli bir başlığa çevirdi.
Brainard, bu konuda en başından beri şahin olan yetkililerden bile daha şahin bir duruş çizmiş ve ABD ekonomisinin güçlenmeye devam etmesinin bilançoyu ne zaman ve nasıl küçültmeye gideceklerini değerlendirmeye başlamalarını sağlayacağını dile getirmişti.
MESTER: ÖNCE FAİZLER BİRAZ DAHA ARTSIN
Brainard'dan sonra konuşan Cleveland Fed Başkanı Loretta Mester ise Fed bilançosunda bir azaltıma başlamadan önce faiz oranlarının bir miktar daha yükseldiğini görmek istediğini söyledi.
WILLIAMS: MANEVRA ALANI GEREKLİ
San Francisco Fed Başkanı John Williams ise Fed'in bilanço küçültme hamlelerinin tahvil faizlerini artıracağını belirterek öncesinde manevra alanı kazanılması gerektiğini söylemişti.
Dallas Fed Başkanı Robert Kaplan da Ocak ayındaki açıklamasında bu konunun artık değerlendirilmesi gerektiğini ifade etti.
4,5 TRİLYON DOLARLIK BİLANÇO NE KADAR KÜÇÜLEBİLİR?
Fed, bilançosunu 4 kattan fazla şişirip 4,4 trilyon dolarlık "devasa büyüklüğe" taşımadan önce ABD'de dolaşımdaki para miktarı yaklaşık 800 milyar dolardı. St. Louis Fed verilerine göre ise bugün bu rakam 1,5 trilyon dolara ulaştı. Fed'in konuya ilişkin olarak Ocak ayında paylaştığı bir araştırma notunda ise bu rakamın gelecek 10 yılda 2,5 trilyon dolara yükselmesi gerekiyor.
Yani Fed, büyüyen ekonomi ve buna bağlı olarak artan para talebi ile birlikte gelecek daha büyük bir bilançoya ihtiyaç duyuyor. Bu da Kaplan'ın dile getirdiği konunun önemini artırıyor. Bu açıdan bilanço küçültmenin ne zaman başlayacağı gibi nasıl ve ne kadar küçüleceği de önümüzdeki dönemde hassasiyet kazanmaya aday bir konu.
POWELL AÇIKLAMALARI
Diğer taraftan dün Fed Guvernörü Yönetim Kurulu Üyesi Jerome Powell da bir açıklama yaptı ve Mart ayındaki toplantıda, faiz artırımı için görüşlerin bir araya geldiğini söyledi.
Powell, "Çok uzun bir zaman sonra, hedeflerimize olukça yakın bir durumdayız. Mart ayında faiz artırımı için görüşler bir araya geldi ve bu konunun masada olacağını düşünüyorum" diyerek şahin görüşlerini yineledi.
*Bugün ayrıca Fed Başkanı Janet Yellen ve yardımcısı Stanley Fischer'ın açıklamalarında faiz artırımı zamanlamasına ilişkin yeni ipuçları aranacak.
