BUSINESSHT
07 08 2017, 12:16 Güncelleme: 13:05
Bir zamanlar Çin'in ABD Başkanı Donald Trump tarafından "manipülasyonun büyük şampiyonu" olmakla suçlanmasına neden olan döviz rezervinde sürpriz bir artış daha yaşandı.
Çin döviz rezervi, 18 milyar dolar olan aylık artış beklentilerine karşın 24 milyar dolar arttı ve 3 trilyon 81 milyar dolar oldu.
Bu gelişme beklentileri aştığı gibi, önceki ay yaklaşık 3 milyar dolar olan artışın da 8 kat üzerinde.
Yılın başından bu yana üst üste artan Çin rezervleri aynı zamanda 6 aylık ardışık artışta da Haziran 2014'ten bu yana ilk seriyi oluşturdu.
ASIL BELİRLEYİCİ DOLAR
Çin rezervindeki bu gelişmelerin arka planında ise hem değerleme etkisi hem de Çin Merkez Bankası (PBOC) döviz müdahalesi politikasıyla doların konumu öne çıkıyor.
Dolar, global ölçekte değer kaybını sürdürürken yuanın değer kazanımı PBOC'un elini rahatlatıyor.
Çin Devlet Döviz İdaresi, (SAFE) dolardaki değer kaybının rezervlerinde bulunan karşı para birimlerine değer kazancı olarak yansıdığını belirtti. Bu açıdan, değerleme etkisin rezervleri destekleyen faktörlerden biri.
DÖVİZ SATIMLARI YAVAŞLADI
Diğer taraftan PBOC'nin 2016'daki döviz satım politikasını da değiştirmiş olabileceği tezi güçlü kalıyor. SAFE, döviz piyasasının son üç yılın en iyi dengesinde olduğunu belirtirken Haziran'da PBOC'nin net döviz satımları 7 ay sonra ilk kez artmış olsa da 2016'ya göre çok düşük.
Çin, 2016'da yuandaki kaybı durdurmak üzere 320 milyar dolar rezerv harcamış ancak yuan yine de yılı yüzde 6,5 kayıpla tamamladı.
Yuan geçen ay ise yaklaşık yüzde 0,8 değer kazandı ve kazanımlarını üçüncü ardışık aya taşıdı.
SERMAYE ÇIKIŞLARI BASTIRILDI
Yuandaki değer kazancını ise sadece doların küresel değer kaybı değil sermaye çıkışlarının bastırılması da destekliyor. Çin, yuanda değer kaybını durdurmak için kredi kartı işlem takibine varan sermaye kontrolleri uyguluyor. Çin'li şirketlerin denizaşırı yatırımları için kredi kullanımları engelleniyor.
Bu kapsamda, Türkiye'de 150 milyon dolarlık turizm yatırımına hazırlanan Dalian Wanda Group'un da denizaşırı işlemlerine ilişkin Çin hükümetinden yaptırımlarla karşılaşabileceği belirtilmişti.
2017'nin ilk yarısında Çin reel sektörünün dışarıya doğrudan yatırımları yarı yarıya azaldı.
BONUS: TRUMP'IN ÇİN MESELESİ
Beyaz Saray'daki ilk günlerinde Çin'i döviz manipülatörü ilan eden Trump, daha sonra Kuzey Kore konusundaki işbirliği nedeniyle bu söyleminden geri adım attı. ABD Hazinesi'nin Nisan raporundan önce Trump "Çin'e neden döviz manipülatörü diyeyim ki? Kuzey Kore sorununda bizimle beraber çalışıyorlar. Neler olacağını göreceğiz." demişti.
Trump, bu tarihten sonra Çin'e yeni bir suçlama yöneltmedi ancak Washington merkezli düşünce kuruluşu Carnegie Endowment for International Peace'in Mayıs ayında yayınladığı bir raporda, Çin Kuzey Kore'yi dizginleyici somut bir adım atmazsa manipülasyon suçlamasının tekrar gündeme gelebileceği ifade edildi.
ABD Hazine Bakanlığı'nın bir ülkeyi manipülatör ilan etmeden önce 3 kritere bakıyor. Nisan raporunda ise Çin, ABD ile 347 milyar dolar dış ticaret fazlası vermiş olmasıyla tek kriteri tutturdu. Japonya, Kore, Tayvan, Almanya ve İsviçre ile birlikte izleme listesinde olan ülkenin ABD dış ticaret açığındaki önemli payı nedeniyle yakın takipte kalmaya devam edeceği ifade edildi.
