18 07 2017, 12:22 Güncelleme: 14:50
Foreks işlemleri aracı kurum gelirlerinin yüzde 38,3'ünü oluşturduğu sırada Sermaye Piyasası Kurulu'nun (SPK) sınırlandırıcı tebliği üzerinden 5 ay geçerken, işlem hacminin yaklaşık beşte birine düştüğü açıklandı. Aktif müşteri sayısı da üçte birine geriledi.
SPK Başkanı Vahdettin Ertaş'ın AA'ya yaptığı açıklamaya göre foreks tebliği değişikliği sonrasında foreks piyasasında günlük işlem hacmi 44 milyar TL’den yaklaşık 9-10 milyar TL’ye düştü.
Açık pozisyon taşıyan yatırımcı sayısı da yaklaşık 15 bin azalarak 21 bin 679’dan 6 bin 487’ye indi.
Ertaş, tebliği sonrası yatırımcılardan çok sayıda teşekkür mektubu aldıklarını, hatta Kurul'a çiçek gönderen vatandaşların olduğunu belirterek yeni bir düzenlemeyi bu aşamada öngörmediklerini söyledi.
AÇIK POZİSYONLAR YARI YARIYA AZALDI
Ertaş, değişiklik öncesi 19,6 milyar TL olan açık pozisyon tutarının ise 8 milyar TL bandında dalgalanmakta olduğunu söyledi; bu da yüzde 50 civarında düşüşe işaret ediyor. 10 Şubat'ta 1 milyar 45 milyon TL olan Takasbank'ta tutulan teminat toplamının ise 10 Temmuz itibarıyla 900 milyon TL'ye gerilediği bilgisi paylaşıldı.
KAR ZARAR ORANI İYİLEŞTİ
Ertaş'ın verdiği bilgilere göre kar zarar oranları ise iyileşti. 2017 Ocak-Mart döneminde sektörde yatırımcı sayısına göre ağırlıklandırılmış kar zarar oranlarının yüzde 23-77 iken, Nisan-Haziran döneminde yüzde 32-68 olarak gerçekleşti.
Ertaş, "Bu oranların döviz ve emtia fiyatlarındaki dalgalanmalardan da etkilendiğini dikkate almakla beraber kazanç oranının yüzde 23’den yüzde 32’ye çıkması, düzenlemenin geçtiğimiz kısa dönemde bile yatırımcılar açısından yararlı sonuçlar ortaya koyduğunu göstermektedir. Daha sağlıklı değerlendirme yapmak için önümüzdeki aylarda da bu oranları izlemeye devam edeceğiz." diye konuştu.
"TEMİNATIN YÜZDE 88'İ YÜZDE 2'LİK KESİMİNDİ"
Son düzenlemenin yürürlüğe girdiği 10 Şubat itibarıyla Takasbank’ta 110 bin 840 adet yatırımcının toplamda 1 milyar TL’yi aşan teminatı bulunduğunu ve söz konusu 110 bin 840 yatırımcıdan 2 bin 240'ının teminat tutarının 50 bin liranın üzerinde olduğunu bildiren Ertaş, şöyle devam etti:
"50 bin TL’nin üzerinde teminatı olan 2 bin 240 yatırımcının toplam teminat tutarı 873 milyon TL olup teminatların yüzde 88’i yatırımcıların yüzde 2’lik bir kesimine aitti. Güncel durumda ise Takasbank’ta hesabı olan yatırımcı sayısı 91 bin 633’e düşmüştür. Bu müşterilerin teminat toplamı da 10 Temmuz itibarıyla 900 milyon TL’dir. 50 bin TL'nin üzerinde teminatı bulunan müşteri sayısı ise 3 bin 53’e yükselmiştir. Yani yüzde 36 oranında bir artış gerçekleşmiştir. Bu yatırımcıların teminat tutarları toplam teminat tutarının yüzde 92’sini oluşturmaktadır. Yatırımcı sayısındaki azalmanın tamamına yakını 20 bin TL’nin altında teminatı bulunan yatırımcı grubundan kaynaklanmıştır. Söz konusu gruba giren müşterilerin sayısında yaklaşık 15 bin kişilik bir azalma gerçekleşmiştir."
50 BİN TL BAKİYELİ YATIRIMCI YÜZDE 36 ARTTI
Ertaş, düzenlemenin ilk etkisini ise şöyle özetledi:
"50 bin TL ve üzerinde teminatı bulunan yatırımcı sayısı yüzde 36 artmış, 20 bin TL ve altında teminatı bulunan yatırımcı sayısı yüzde 13,5 azalmış, kazanç oranı yılın ilk çeyreğinde yüzde 23’ten yüzde 32’ye yükselmiştir"
KÜÇÜK YATIRIMCI ÇEKİLDİ
Ertaş'a göre bu tablo, küçük tutarlarla piyasada işlem yapan foreks yatırımcılarının bir kısmının piyasadan çekildiğini, 50 bin TL ve üzerinde teminatı bulunan nispeten daha büyük tutarda işlem yapan, bir kısmı nitelikli ve kurumsal yatırımcı sayısında artış olduğunu, kazanç oranlarında da ortalama 9 puanlık bir artış olduğunu gösteriyor.
KAPANAN ARACI KURUMLAR
Ertaş, yapılan düzenlemelerin en önemli etkisinin işlem hacmi üzerinde olduğunu belirterek, halihazırda 43 kurumun foreks işlemi yapmak üzere SPK tarafından yetkilendirildiğini, getirilen sınırlama sonrası 2 aracı kurumun faaliyetlerini geçici olarak durdurduğunu, 2 yetkili kurumun da faaliyetlerini tamamen sonlandırmak üzere başvurduğunu söyledi.
Bir aracı kurumun da faaliyetlerini sona erdirmek için kurula başvuru yapacağını duyurduğunu ancak henüz resmi başvurunun kendilerine gelmediğini bildiren Ertaş, şöyle devam etti:
"Faaliyetlerin sonlandırılması sürecinde kurumların müşterileriyle mutabakatlaşması, açık olan pozisyonların belirli bir süre içinde kapatılması veya başka bir kuruma taşınması gerektiğinden süreçler uzun olabilmektedir. Kurumlarımızın bu süreçleri sağlıklı bir şekilde tamamlamalarını bekliyoruz. Biz de sürecin yakından takipçisiyiz. Karlılığını tek bir faaliyete bağlamış kurumların sektörden çıkmalarını doğal bir durum olarak değerlendiriyoruz."
6 YILDA 83 SİTEYE İŞLEM
Bu açıklamalarının yanı sıra Ertaş, 2011 yılından bu yana 18’i aynı sitenin farklı uzantıları olmak üzere 83 internet sitesi ile ilgili işlem yapıldığını, kanunda yapılan yeni düzenleme sonrasında erişimi engellenen internet sitesi sayısının ise 22 olduğunu bildirdi.
SPK TEBLİĞİYLE NE DEĞİŞTİ?
2016 yılı başında kaldıraç oranlarını yarı yarıya düşüren SPK, 10 Şubat 2016'da Resmi Gazete'de yayımlanan tebliğ ile başlangıç teminatı olarak asgari 50 bin TL koşulu getirdi.
Bunun yanı sıra pozisyonun ilk açıldığı sırada uygulanacak kaldıraç oranı da 10:1’e düşürüldü. Daha önce bu 100:1'di.
