BUSINESSHT
22 02 2017, 16:10 Güncelleme: 16:15
ABD verilerinde manşet rakamlar giderek güçleniyor, Fed'de konuşma fırsatı bulan güvercinler bile şahin uslüp takılıyor ancak pesimist analizlere göre faiz artırımı cesaretlendiren bu verilerin altı boş olabilir.
Özellikle de ABD ekonomisinin üçte birinden fazlasını oluşturan tüketici cephesi sorgulanıyor.
Ve mesele ücretlerin basık kalmasından çok daha ötesine karamsarlık taşıyor: Perakende satışlar ve restoran harcamaları.
Bu ayın ortasında Fed Başkanı Janet Yellen'ın Mart'ta faiz artırımı olasılığını yeniden canlandıran Kongre konuşmaları sırasında açıklanan ve beklentilerin 4 kat üzerinde artışa işaret eden ABD perakende satışlar verisi traderları heyecanlandıran gelişmelerden biri olmuştu.
Veri ardından ekonomistler, istihdam piyasasının sınırlı da olsa devam eden ücret artışlarıyla perakende satışları desteklemeye devam edeceği görüşünü belirti. Aynı gün Fed'den Mart ayı faiz artırım olasılığında da yüzde 45 üzerine çıkan fiyatlamalar yaşandı.
PERAKENDEDE KRİZDEN BU YANA BÜYÜYEN SADECE İKİ SEKTÖR VAR
Ancak pesimist ekonomi bloglarında sıklıkla referans verilen Wolf Street'te yayınlanmış bir çalışmaya göre manşet veri, gerçeğin üzerini örtüyor olabilir; perakendede 2008 krizine göre büyüyen sadece iki alt sektör var. Geriye kalanın büyüklükleri ise 2008 seviyelerinin altında.
Fed'de son dönemde sessizliğe bürünen güvercinlere tabir yerindeyse yeniden kanat çırpırtacak Wolf Street analizleri bununla da sınırlı değil.
AMERİKALILAR ÜÇ AY ÖNCESİNE GÖRE DAHA AZ RESTORANA GİDİYOR
21 Şubat'ta Reuters'ın paylaştığı bir anket sonucu ABD restoranlarına ziyaretçi trafiğinin 2009'dan bu yana yatay ya da yüzde 1 artışta olduğuna işaret ediyor ve ABD'li tüketiciler restoranlarda üç ay öncesine göre daha az yemek yiyor. Wolf Street bu noktada düşük talebe karşın fiyatların arttığına dikkat çekerek yapısal sorunlara işaret ediyor. ABD'de restoran fiyatları 2012'den beri yıllık yüzde 2 ila 3 arasında artıyor ve Ocak'ta bu artış hızı yüzde 2,4'e ulaştı.
Bu duruma olumsuz görünümün sadece bir destekleyicisi olarak işaret ediliyor.
TOPLAM PERAKENDE SATIŞIN YARISINA YAKINI İKİ SEKTÖRDEN
Asıl sorun olarak gösterilen perakende satışlarda ise artış sadece e-ticaret ve otomobil satışlarında gözüküyor.
2016'nın son çeyreğinde otomotiv ve oto parça satışları yüzde 28 artışla 97,4 milyar dolar oldu. E-ticaret satışları ise yüzde 14,3 artarak 123,6 milyar dolar seviyesine ulaştı.
Bu da mevsimsel düzeltilmiş verilerde 488 milyar dolarlık toplam perakende satışın yüzde 20'sinin otomotivden yüzde 25,3'ünün ise e-ticaretten geldiğini gösteriyor.
İKİ SEKTÖR HARİÇ PERAKENDE SATIŞLAR KRİZDEN BU YANA MESAFE ALAMADI
Bu iki kalem çıkarıldığında 267 milyar dolarlık satış bir önceki yılın aynı dönemindeki 266 milyar dolar seviyesinin altında.
ABD perakende sektörü 2016 son çeyrekte otomotiv ve e-ticaret hariç verilerde 2008'in üçüncü çeyreğindeki 271 milyar dolarlık satışın yüzde 1,5 altında ciro yaptı. 2007 son çeyreğe göre de yatayda.
Wolf Street'te yer alan analizlerde verilerin 2007'den bu yana yüzde 17 artan TÜFE'den arındırıldığında çok daha vahim bir tablonun ortaya çıkacağını belirtiyor. Enflasyonda artış ciroyu pozitif yönde destekliyor.
OTOMOTİV SATIŞLARINDA DA ADETLER DÜŞÜK KALIYOR
Pesimist blog bu noktada cirosu artan iki sektörden biri olan otomotivinde kusurlarını buluyor:
"ABD'de 2000 yılında 17,8 milyon araç satışıyla rekor kırılmıştı. Bu tarihten sonar ilk kez 2015'te yeniden rekor kırıldı ve 2016'daki yeni rekor 17,9 milyon ile 2000 rekorundan sadece 100 bin adet fazla. Sektör kur üzerinden pahalanan araçlarla cirosunu artırıyor adetler ise aynı şeyi söylemiyor."
ABD ekonomisinde otomobil satışlarının büyük kısmı kredili ve toplam araç kredisi 1,1 trilyon dolar seviyelerinde.
Tüm bunlar ABD ekonomisinde güçlenmenin genele yayılmadığını savunan görüşleri destekliyor. Fed'in geneli ise 3 faiz artırımını savunmaya devam etmekte kararlı. FOMC'nin Mart ayında alacağı faiz kararı ise yetkililerin buna ne kadar inandıklarını gösterecek.
Piyasa şimdilik buna yüzde 36 olasılık veriyor.
