GÖKHAN ŞEN
30 12 2016, 10:40 Güncelleme: 10:57
2013 yılıydı yanlışım yoksa. İki yaşlı insan oldukça ciddi meseleleri, bilim gözlüğünden ve sempatik bir şekilde ancak oldukça da sivri fikirlerle tartışıyorlardı. Biraz kulak kabartıp dinleyince TEMA Vakfı kurucusu Hayrettin Karaca ve belki de dünyanın gelmiş geçmiş en büyük Sümerologu olan Muazzez İlmiye Çığ olduklarını anladım. O tarihte beyefendi 91, hanımefendi ise 99 yaşındaymışlar. Programın ismi ile yan yana koyunca bu isim aklıma kazınmıştı.
ABD'liler buna politikada 'topal ördek' diyorlar.
Giderayak yani...
Gidecek başkanın ikilemi. Hem gidici hem de yönetiyor ve karar veriyor olması gerekiyor. Gidecek çünkü yeni başkan çoktan belirlenmiş. Diğer yandan ise dünya durmuyor ve kararlar alınmak zorunda. Üstelik de yeni gelecek başkanın ekibini çok rahatsız etmeden. Keza sivri kararların bürokratlar tarafından da uygulanmama riski var.
Böylesi bir dönemden geçerken Obama ve ABD, çok önemli iki olay gördük. Yukarıda tarif ettiğim teamülün aksine iki olay.
Obama ve Dış İşleri Bakanı Kerry, Netanyahu'nun İsrail'ine oldukça sert yüklenirlerken, Kerry kendisini 'gelmiş geçmiş en sağcı lider' olarak yaftaladı. İki devletli bir çözümün önünde en büyük engel olarak ilan etti ve Birleşmiş Milletler'de ABD'nin çekimser kalmasıyla İsrail'in Filistin topraklarındaki yapılaşmasını kınayan tasarı kabul edildi. Trump hemen bir tweet attı ve '20 Ocak'a az kaldı, dayan İsrail' dedi. Alışılmadık bir yol ve üslup ile destek verdi ve kendisi göreve gelmeden yapılan bu son dakika işini bertaraf etti.
Geçtiğimiz yıl İsrail ile 38 milyar dolarlık askeri yardım anlaşması imzalayan Obama yönetiminin derdi Netanyahu idi aslında, ülkenin kendisi değil. Devam edelim...
İkinci darbe ise oldukça sert oldu. Bir süredir Ruslar'ın ABD seçimlerindeki izlerini araştıran FBI bunu bulduğunu açıkladı. Federallere göre Ruslar iki aşamada Demokratlar'ın önemli konseylerine sızmışlardı. Bin kişiye yollanan sahte e-postalar yoluyla birçok yere sızılmış ve Hillary Clinton'un hesaplarına böylece sızılmıştı. Konunun sonuna kadar araştırılması talimatını veren Başkan Obama yönetimi 35 Rus diplomatı sınır dışı etti. Kimi bürolar kapatıldı.
Soğuk Savaş'tan bu yana görülmeyen bu uygulamanın sonuçlarını henüz görmedik ancak durum oldukça ciddi. Biz, Trump ekseninde kalmaya devam edelim.
Putin'e seçimlerden sonra oldukça sıcak mesajlar gönderen, evvelce Rusya ile iyi ilişkiler geliştiren bakanlar atayan ve karşılığında Rusya'dan oldukça sıcak geri dönüşler alan Trump için durum kritik. Bir tweet ile geri alınacağı muştulanan İsrail politikasına benzemiyor bu seferki durum. Mesele Rusya, ABD güvenliği gibi konular olduğunda siyasetin tüm kanatları birleşir Amerika'da. Burada iki hassasiyet bir araya geliyor. Mesele partiler üstü ele alınacaktır.
Şimdi Trump bir karar vermeli. Eğer FBI, CIA gibi kurumların istihbarat raporlarını ciddiye alır ve bu sınır dışıları savunursa Putin ile bahar başlamadan bitecek. En azından işlerin istediği yere gitmeyeceği önündeki 4 yıl için garanti edilmiş olacak. Yok eğer İsrail meselesinde yaptığı gibi ani bir dönüş denerse bu kez de 'Rusçu' başkan olarak etiketlenecek. Obama yönetiminden yarı ciddi yarı politik bir hamle.
Bu gösteriyor ki Trump için işler kolay olmayacak. Ne Orta Doğu'da olayları akışına bırakacak gibi duruşu ne de Rusya ile yakınlaşarak Çin'e sert şekilde yaklaşma durumu kesin değil. Obama yönetiminin bıraktığı miras ve ülkenin hassasiyetleri %100 özgün politika izlenemeyeceğini gösteriyor Trump'a. E-postaların hacklendiğini kabul ederse kendi başkanlığının meşruiyetini de sorgulamış olacak bir yerde. Burası başlı başına bir sorunlar yumağı zaten ya neyse.
Yatırımcılar için de bu gelişmeler birer uyarı sinyali. Trump ve vaat ettiği topraklar belki orada belki hiç olmayacaklar. Belki enflasyon hiç gelmeyecek. O dolar ve faizler belki hiç yükselmeyecekler. Yüksek güvenle bu kutucuğu dolduranlar için küçük bir uyarı bu ya da büyük...
