BUSINESSHT
24 11 2016, 15:12 Güncelleme: 25.11.2016, 11:02
Merkez Bankası sürpriz bir şekilde hem politika faizinde hem de faiz koridorunun üst bandında artırıma gitti. Karar ilk anda piyasada olumlu karşılanmış görünüyor; ancak bazı analistlere göre hala cevaplanması gereken sorular var.
Nomura Gelişen Ülkeler Ekonomisti İnan Demir'e göre siyaset cephesinden yapılan açıklamalarla değerlendirildiğinde 50 baz puanlık bir artırım piyasa için sürpriz; ancak önümüzdeki sürecin seyrini belirleyecek başka unsurlar da var.
BloombergHT yayınına katılan Demir, "Bu artırım sürpriz olmasıyla beraber dikkate alınması gereken faktörler de var" dedi.
Demir soru işaretlerini şöyle anlattı:
"Bu artırım öncesinde, Merkez Bankası 'nın bankacılık sistemine sağladığı ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti yüzde 7,9 seviyelerindeydi. Şimdi Merkez Bankası'nın likiditeyi nasıl kullanacağına da bağlı olarak haftalık repo faizinin yüzde 8'e artırılması aslında parasal koşullarda çok önemli bir sıkılaşma anlamına gelmeyebilir. Bunun dışında koridorun tavanının 25 baz puan artırılması yine bir sürpriz etkisi taşımakla beraber TL'ye verilen faiz desteği açısından baktığımızda sadece 25 baz puanlık bir artış anlamına geliyor.
Önümüzdeki soru: Gelecekte, özellikle yurtdışında global koşullar gelişen piyasalar aleyhine devam ederse bu parasal sıkılaşma TL'ye destek vermek için yeterli olacak mı? Benim tahminim bu seviyedeki artışların yeterli olmayacağı yönünde. Merkez Bankası'nın bu artırımı başka artırımlarla destekleyip destekleyemeyeceğini ise önümüzdeki aylarda göreceğiz. Bugün açıklanan diğer tedbirlere de baktığımızda, faiz artırımının etkisini artırıyor.
Ancak, zorunlu karşılık oranlarındaki düşüşler, piyasaya döviz likiditesi sağlamakla beraber aynı zamanda Merkez Bankası rezervlerinin de düşmesi anlamına geliyor. TCMB'nin rezerv pozisyonunun çok da kuvvetli olmadığını akılda tutmak lazım. Dolayısıyla o taraftaki politika adımlarının nispeten sınırlı kalacağını düşünmek gerekiyor. Döviz rezervlerini kullanarak kurdaki baskıyı hafifletmek faiz silahının yanında çok daha etkisiz kalacaktır."
LİRAYI BEKLEYEN RİSKLER
Renaissance Capital Türkiye Stratejisti Micheal Harris, adımı "canlandırıcı" bir mesaj olarak tanımlasa da hamlenin Türk lirasını çok fazla etkileyeceğini düşünmediğini söyledi. Dolarda küresel yükselişin devam edecek olması nedeniyle TL'deki toparlanmanın sınırlı kalmasını beklediğini belirten Harris, önemli olanın yüksek faizleri eleştiren Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın tepkisi olacağını da belirtti.
JP Morgan ekonomistleri de alınan kararın pozitif olmasına karşın devam eden politik belirsizlikler, mevsimsel olarak gerileyen döviz arzının etkisiyle piyasanın yeniden Merkez Bankası’nı test edebileceğini belirttiler.
JP Morgan gelişmekte olan piyasa kur endeksine göre lira sene başından bu yana gelişmekte olan piyasa para birimlerine göre dolar karşısında yüzde 13,4 daha fazla değer kaybetmiş durumda.
KISA VADELİ ETKİ
HSBC Portföy Yönetimi Stratejisti İbrahim Aksoy da adımın bu negatif ayrışmayı "şimdilik" önleme konusunda etkili olacağı, ancak ilerisi için yetersiz kalabileceği görüşünde.
"Karar uzun süredir bir ilk olması açısından Merkez Bankası’nın gerektiğinde lirayı korumak için yeni adımlar atabileceğine işaret ediyor" diyen Aksoy, "Fakat AB ile gerilen ilişkiler, bölgesel riskler ve Donald Trump’ın ABD’nin yeni başkanı seçilmesi sonrası gelişmekte olan piyasalara yönelik kaygılar lirada olası nominal değer kazançlarının sınırlı olabileceğini düşündürüyor" değerlendirmesinde bulundu.
Bu kararının kurun, diğer gelişen ülke para birimlerine göre daha zayıf performansını engelleyeceğini düşündüğünü söyleyen TEB Stratejisti Erkin Işık ise "Merkez Bankası'nın harekete geçebiliyor olması fiyatlanan birçok riski ortadan kaldırmış durumda" dedi.
Faiz kararının yetip yetmeyeceğinin küresel şartlara bağlı olduğunu söyleyen Işık, "Muhtemelen bundan sonra daha zayıf bir performans göstermeyiz ama diğer gelişmekte olan bağlantılara paralel bir performans göstereceğiz. Şunu da dikkate almak lazım: Geçen PPK toplantısından bu yana TL, diğer gelişmekte olan para birimlerinin ortalamasına göre yüzde 6 daha zayıf performans gösterdi. Bunun tamamını geri alacağımızı düşünmüyorum" diye konuştu.
