ÖZGE ÖZDEMİR
01 06 2015, 07:58 Güncelleme: 08:22
Meksika’nın en zengin ikinci iş insanı German Larrea Mota Velasco’nun Peru’daki eylemlerle başı dertte. Velasco’nun Peru’nun güneyinde yer alan Arequipa şehrine inşa etmek istediği 1.4 milyar değerindeki Tia Maria maden projesi, son iki aydır yapılan eylemlerde üç kişinin hayatını kaybetmesiyle kesintiye uğradı.
Velasco’nun Grupo Mexico adlı şirketine bağlı Southern Copper’ın Tia Maria projesi, dünyanın en büyük üçüncü bakır üreticisi olan Peru’nun zirveyi zorlaması için büyük önem taşıyor. 2017 yılında üretime başlaması beklenen proje kapsamında 20 yıl içinde 120 bin ton bakır katodun üretilmesi hedefleniyor.
NEHİRLER TURUNCUYA DÖNDÜ
Ancak bölge halkı, projenin çevreye verebileceği olumsuz etkilerden ötürü endişeli. Southern Copper madencilik şirketi her ne kadar iddialara karşı çıksa da, Perulular madenin suya ve tarım alanlarına zarar vereceğini düşünüyor.
Şirket, projeyi 2011 yılında ilk defa açıkladığında da eylemler düzenlenmiş, üç kişi hayatını kaybetmişti. Tia Maria projesi Peru hükümetinden geçtiğimiz yıl çevre izni alsa da öfke hala dinmiş değil.
Grupo Mexico’nun geçen yıl Meksika nehirlerini turuncuya dönüştüren çevre felaketinin arkasında olması ise tepkileri katmerledi. Şirketin işlettiği bir madenden sızan 400 bin metreküp sülfatın nehirleri turuncuya boyaması, Meksika hükümeti tarafından, “madencilik sektöründe görülen modern zamanların en büyük çevre felaketi” olarak tanımlanmıştı.
SOKAĞA ÇIKMA YASAĞI
Bakır üretimini önümüzdeki üç yıl boyunca yüzde 73 artırmak isteyen Peru hükümeti ise nasıl bir tutum takınması gerektiğini şaşırmış durumda. Eylemlerin geçtiğimiz hafta patlak vermesi üzerine hükümet bölgeye 2 bin polis ve bin asker sevkederek sokağa çıkma yasağı ilan etti. Peru, 2016 yılında düzenlenecek seçimlere hazırlanırken projenin inşası daha da ötelenebilir.
Yaşanan bu gerginlik, hükümetteki ekonomik gelişme taraftarları ve çevreye duyarlı vatandaşları karşı karşıya getirmiş durumda. ABD ve Güney Amerika’daki madencilik sendikaları ise proje sona erdirilene kadar Peru’da düzenlenen eylemlere ve grevlere destek vereceğini açıkladı.
EKONOMİK KALKINMA MI ÇEVRE Mİ?
Peru’da sosyal çatışmaları önlemekle sorumlu olan kamu denetçisi Rolando Luque ise Wall Street Journal gazetesine yaptığı açıklamada Southern Copper şirketinin daha en başta üçüncü bir yolu tercih etmesi gerektiğini belirtti: “Bazen bürokratik işlemleri yerine getirmek her şeyin sona erdiği anlamına gelmez. Şirket, yasal süreçlere güvenmek yerine sosyolojik, ekonomik, psikolojik ve tarihi konulara odaklanmalıydı.”
