BIST 100 9.092,35 % 0,14
USD/TRY 32,3750 % 0,09
EUR/TRY 35,0138 % -0,01
Piyasalar
9.095,03
% 0,17
32,3750
% 0,09
35,0138
% -0,01
1,0790
% 0,02
47,77
0,12
2.229,87
% 1,60
87,00
% 1,86
En son haberlerden haberin olsun istemez misin?

Ev yapımı dolar dalgası

Borsa, tahvil ve dolardaki hareket içeriden mi kaynaklanıyor yoksa küresel gelişmelerden mi? İşte tartışmayı bitirecek yazı

Ev yapımı dolar dalgası
AÇIL SEZEN 09 03 2015, 11:57

Hem yurtdışında hem de yurt içinde piyasalar açısından çok zorlu bir dönemden geçiyoruz. 

Bir yandan "Bu piyasa artık çok düştü, buradan denenir mi?" diyenler, diğer yandan süregelen "dolar mı siyasetten çıkar, siyaset mi doları yükseltir" tartışması. 

Geçen hafta Standard Bank'tan Tim Ash, Türkiye'deki dolar dalgasını yorumlar ve değerlendirirken dedi ki, "Bu ev yapımı bir dalga." 

Bunu birçok yabancı kurumun raporunda ya da analistin söyleminde de gördük. 

Siyasiler ise bu dalganın doların kuvvetlenmesinden kaynaklandığını, tüm diğer piyasaları da etkilediğini savunuyor. 

Matematik müspet bir bilimdir. Bu tür tartışmaların kıblesini de dolayısıyla rakamların oluşturması gerekir. Gelin, rakamları tek tek alarak değerlendirmeye çalışalım. 

Kendi adıma nirengi noktası olarak aldığım yer, Erdem Başçı'nın "olağanüstü toplantı" konuşmasını yaptığı Enflasyon Raporu toplantısı (27 Ocak).

Bu yüzden tabloyu ikiye ayırarak tüm varlık sınıflarında o tarih öncesinde yılbaşından itibaren ne durumdaymışız, o tarihten bugüne kadar ne yapmışız ona bakalım. 

BORSA İSTANBUL

Bu tablo, gelişen veya gelişmiş ülke endeksleri içinde 26 Ocak tarihinden bu yana genel performansı gösteriyor. En altta görüleceği üzere BİST 100 TL bazında bakıldığında diğer tüm gelişen piyasaların açık ara altında performans gösteriyor. Kolombiya hariç, diğer borsaların en az iki katı kötü performansımız var. 

Borsa İstanbul %-12,2

Kolombiya %-10,24

Kazakistan %-6,75

MSE Top 20 %-4,81

SOFIX %-4,46

Bu tablo ise dolar bazında BİST'in performansını gösteriyor. Aynı dönemde dolardaki değer kaybı da dikkate alındığında, kayıp yüzde 21.7. Savaş içindeki Ukrayna'dan sonra en kötü performans gösteren 2. borsayız. 

Ukrayna %-25,8

BIST 100 %-21,7

Kolombiya %-16,9

Brezilya %-12,6

Lusaka %-10,1

Peki hep mi böyleymişiz?

Hayır. İşte yılbaşından 26 Ocak tarihine kadar BİST'in gösterdiği performans. Yüzde 6 getiri ile en iyi performans gösteren 5 borsadan biriyiz. 

Nijerya %-18,0

SOFIX %-11,4

Peru %-9,5

BELEX15 %-9,1

Kazakistan %-8,8

Yani, 27 Ocak'taki "olağan üstün toplanabiliriz" açıklaması, ardından gelen faiz indirimi tartışmaları, siyaset-Merkez Bankası ilişkisi kendini BİST 100 üzerinde çok net olarak hissettirmiş. 

TAHVİL PİYASASI

Durum sadece borsada böyle değil elbette. TL cinsi bonoların performansına bakalım. Yukardaki tablo, 10 yıllık tahvil faizinde 26 Ocak tarihinden bu yana değişimi gösteriyor. Bu açıdan bakıldığında 135 baz puanlık yükselişle tüm tahvil piyasasında faiz yükselişi anlamında birinci sıraya yükselmişiz. En yakın rakibimiz olan G.Afrika'nın iki katı kötü performans göstermişiz. 

Aynı tablonun üçüncü sırasında da dolar bazında Türk tahvillerini görüyoruz. 

Türkiye +135

Güney Afrika +74,6

Türkiye +61,8

İngiltere +43,5

Norveç +38,7

Bunu gösterge kağıt olarak aldığımızda da tablo değişmiyor. 181 baz puanlık yükseliş, bizi faiz yükselişinde Ukrayna'nın arkasından ikinci sıraya yerleştiriyor. 

Ukrayna +2.033

Türkiye +181

İsviçre +39

Güney Afrika +30

Bu süreçte 6.60'larda olan tahvil faizinin yüzde 8.75'e kadar yükselmesi bankaları, bu yükseliş de BİST'i zincirleme aşağı çekiyor. 

DOLAR/TL

Gelelim dolar/TL'ye. Burada doların yükselişinin gelişmiş/gelişen tüm kurları önüne katıp süpürdüğünü biliyoruz. 

Zaten ekteki tablo da bunun çok net göstergesi. Dolar Endeksi (gelişmiş ülke kurlarına karşı) 97.70'lere yükselirken, JP Morgan'ın Gelişen Ülke Kur Endeksi üzerinde nasıl etki yarattığını grafikten görebiliyoruz. Ancak aynı dönemde Dolar Endeksi yüzde 8 yükselirken, dolar/TL'nin kaybı yüzde 11 oldu.

Brezilya Reali %-13,2

Türk Lirası %-11,0

Bulgar Lev %+10,3

Romanya %-9,6

Çek Korunası %9,0

Aşağıdaki tablo, dolar/TL'de yılbaşından 26 Ocak'a kadar TL'nin performansını gösteriyor. 

Brezilya Reali %15,7

Türk Lirası %10,2

Kolombiya %7,5

Meksika peso %5,6

Güney Afrika %4,7

Türk Lirası, bu süre zarfında gelişen ülke kurları arasında en fazla değer kaybeden 2 para biriminden biri. 

Euro/TL dikkate alındığında da bu kadar düşen euroya karşı değer kaybetmeyi başarabilen iki para biriminden biri TL. 

Yılbaşından 26 Ocak tarihine kadar olan süreçte gelişen ülke kurlarının performansına bakıldığında bu tabloda TL yok. Yani bu da dolara karşı performansının yatay olduğunu, pozitif ayrıştığına işaret ediyor. 

Rakamlar, yoruma çok fazla yer bırakmıyor...

Yukarı

Business HT×