BUSINESSHT
10 04 2018, 09:10 Güncelleme: 09:15
Türkiye'de 2001 yılından bu yana teşvik verilen yatırım tutarı düşünüldüğünde, Pazartesi açıklanan proje bazlı yatırım teşvik paketinin ciddi bir büyüklüğe ulaştığı görülüyor.
Ekonomi Bakanlığı'nın verilerine göre Türkiye'de 2001- Şubat 2018 dönemi arasında 891 milyar TL'lik yatırıma teşvik verildi. Süper teşvik paketi kapsamındaki yatırımların 135 milyar TL'yi kapsadığı düşünüldüğünde, bu paket kapsamındaki yatırımların, 17 yılda teşvik edilen yatırımlara kıyasla önemli seviyeye geldiği izleniyor.
Süper teşviğe gelene kadar geçen son 17 yıllık süreçte teşvik edilen 891 milyar TL'lik yatırımın 621 milyar TL'si yerli sermaye tarafından gerçekleştirildi. Bunların 270 milyar TL'lik kısmına ise yabancı sermaye imza attı.
17 yıllık süreçte yerli sermayenin 58 bin 541 yatırımı teşvik edilirken, yabancı sermayenin sadece 3 bin 524 yatırımına teşvik belgesi sağlandı. 17 yılda verilen teşviklerin tamamı düşünüldüğünde, bu yatırımlarla sağlanan ilave istihdam da 2 milyon 354 bin olarak gerçekleşti.
TEŞVİK EDİLEN YATIRIM TUTARI DALGALI BİR SEYİR İZLEDİ
2018 yılına gelene kadar teşvik edilen yatırım tutarlarında son 5 yıllık performansa bakıldığında dalgalı bir seyrin izlendiği görüldü. 2013 yılında teşvik edilen yatırım tutarı 94,6 milyar TL olurken, bu rakam 2014 yılında 64,3 milyar TL'ye geriledi. 2015'te ilk kez 100 milyar TL sınırını aşan teşvik edilen yatırım tutarları 2016'da ılımlı bir gerileme ile 98,3 milyar TL'ye, 2017'de ise hızlı bir artışla 178,7 milyar TL'ye çıktı.
Böylelikle son 5 yıla bakıldığında teşvikler açısından en hızlı yılın 2017 olduğu görüldü.
17 YILIN TEŞVİĞİNDE SEKTÖREL DAĞILIM
Son 17 yılın yatırım teşviklerine bakıldığında aslan payını imalat sektörü aldı. Verilere göre 891 milyar TL'lik teşvik alan yatırımın 300 milyar TL'si imalat sektöründe gerçekleşti. İmalatı 292,5 milyar TL ile hizmetler, 259,9 milyar TL ile enerji, 29 milyar TL ile madencilik ve 9,3 milyar TL ile tarım izledi.
2017'DE TEŞVİK EDİLEN EN BÜYÜK YATIRIM 1,6 MİLYAR TL
Son 5 yılın en büyük yıllık teşvik tutarına sahip dönemi olan 2017'ye bakıldığında sektörel dağılımda enerjinin öne çıktığı görüldü. Buna göre 178,7 milyar TL'lik teşvik edilen yatırımın 101 milyar TL'si enerji sektöründe yapıldı. Enerjinin ardından 39,9 milyar TL ile imalat, 32 milyar TL ile hizmetler, 2,1 milyar TL ile madencilik, 2 milyar TL ile tarım geldi.
2017'nin tamamında yapılan 178,7 milyar TL'lik teşvik edilen yatırım içerisinde en büyüğü CCN Laboratuvar'ın 1,6 milyar TL'lik yatırımı oldu. Onu Anateks'in 307 milyon TL'lik yatırımı ile Bien Yapı'nın 300 milyon TL'lik yatırımı takip etti.
