SELÇUK OKTAY
25 12 2017, 10:46 Güncelleme: 11:03
Pazar günü yayınlanan kanun hükmünde kararname ile Türkiye'nin uzun yıllardır gündeminde olan şeker konusunda da kritik bir adım atıldı. KHK'ya göre 17 aydır fiili olarak işlemeyen Şeker Kurumu kapatılarak Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'na bağlandı.
Fakat bu karar şeker üretimi yapan tüm tarafları memnun etmedi.
Şeker Kurumu'nun kapatılması pancar üreticilerinde bir tepkiye yol açarken, nişasta bazlı şeker üreticilerinde kararın sektörün önünü açabilecek bir karar olduğu düşüncesi hakim.
Pancar ile şeker üretimi yapan üretim tarafına göre Şeker Kurumu'nun kapatılarak bakanlığa bağlanması şeker işini kurum kadar bilmeyen yöneticilerin yönetmesine yol açması bakımından sakıncalı.
Business HT'ye konuşan Şeker-İş Sendikası Genel Başkanı İsa Gök, bu kararın kendileri için olumlu olmadığını belirtti. Gök, "Şeker Kurumu 17 aydır görevini icra edemiyor. Böyle olunca Ağustos-Kasım 2017 dönemini kapsayan 4 aylık süreçte gerçekleşen şeker üretiminin bir önceki yılın aynı dönemine göre 400-450 bin ton düşük olması öngörülüyor. Buradan hareketle 2017 yılının tamamında 2016'ya göre yılı 700-800 bin ton daha az üretimle tamamlayacağımızı düşünüyorum. Bu aşamada pancar şekerine karşı başka şekerler ikame ediliyor. Bu durum pancar ekim alanlarının azalmasına neden oluyor. Bahsettiğim dönemde 250 bin ton üzerinde şeker ithal edilmiş. Böylelikle piyasayı, milli üretim sektörümüzü öldürüyorlar." değerlendirmesini yaptı.
Gök, KHK ile Şeker Kurumu'nun kapatılmasıyla işin siyasallaşmış olduğunu, bu durumun da sakıncalı olduğunu belirtti. Gök nişasta bazlı şeker ile ilgili devam eden davaların seyri açısından da Şeker Kurumu'nun kapatılmasının olumsuz olduğunu ifade etti.
Gök, "Nişasta bazlı şeker ile ilgili 13 dava açtık. Bunların 10 tanesini kazanmıştık. Şeker Kurumu'nun Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'na bağlanmasının ardından bu davaları nasıl yürüteceğiz? Bunun yanında kurumun Bakanlığa bağlanmasıyla nişasta bazlı şekerde işi bilmeyenlere "Karar verin" diyorsunuz. Bu ne kadar düzgün işleyebilir? Dünyada nişasta bazlı şeker üretimi gerilerken, Türkiye'de yüzde 4 büyüme kaydediyor. Almanya ve Fransa'da nişasta bazlı şeker üretimi sıfır. Biz, Türk şeker sektörüne uluslararası firmalar tarafından operasyon yapıldığını düşünüyoruz" ifadelerini kullandı.
NİŞASTA BAZLI ŞEKER ÜRETİCİLERİ MEMNUN
Türkiye'de nişasta bazlı şeker üretimi yapan tarafın ise karardan memnun olduğu görülüyor. Kararı Business HT'ye değerlendiren Cargill Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Ediz Aksoy'a göre karar birkaç unsurdan dolayı gayet olumlu. Bunlardan ilki sektördeki belirsizliğin ortadan kalkmış olması.
2016 Ağustos ayından sektörde bir boşluk olduğuna dikkat çeken Aksoy, bu kararla söz konusu boşluğun ortadan kaldırılması yönünde bir adım atıldığına vurgu yaptı.
Aksoy'un dikkat çektiği ikinci konu kayıt dışı üretim oldu. Aksoy, "1 Eylül itibariyle başlayan pazarlama yılında kotaların belirlenmemesi dolayısıyla belirsizlik vardı. Bunun etkisiyle kayıtdışı artmıştı. Aynı zamanda merdiven altı kalitesiz üretim de yükselmişti. Bu kararla bunlar da ortadan kalkacak." dedi.
KARAR NE DİYORDU?
Olağanüstü hal kapsamında hazırlanan 696 sayılı KHK ile Şeker Kurumu ve Alkol Piyasası kapatıldı.
Şeker Kurumu'na ve Şeker Kuruluna yapılmış olan atıflar Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına yapılmış sayıldı.
Bakanlık, kotaların tespiti, denetim, iç fiyat, arz talep dengesi ve spekülatif etkileri dikkate alarak şeker ticaretine ilişkin kuralları belirleyecek.
Öte yandan KHK ile TAPDK da kapatıldı. Kapatılan kurumca yapılan işlemler ilgili idarelerce yeni bir işlem yapılıncaya kadar geçerliliğini koruyacak.
Kurumun görev ve sorumlukları Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığına devredildi.
Kapatılan kurumların personelinin kadroları ve kurumlara ait her türlü taşınır, taşıt, malzeme, borç ve alacaklar, hak ve yükümlülükler, kayıt ve dokümanlar, taşınmazlar ve sözleşmeler de söz konusu Bakanlıklara geçti.
