Borsa İstanbul, Türk Hava Yolları'nın 3. çeyrekte rekor kıran bilançosunu alışla karşıladı, rekor kârın arka planında ise operasyonel performans rol oynamış gözüküyor.
Türk Hava Yolları, Temmuz-Eylül döneminde 2 milyar 438 milyon lira net kâr elde etti.
THY'nin bir önceki üç aylık döneminde 194 milyon TL zararı bulunuyordu, ilk altı aydaki toplam zarar da 1 milyar 615 milyon liraydı. 2,4 milyar liralık kâr dokuz aylık dönem performansını 823 milyon lira net kâra çevirirken 1,93 milyar liralık piyasa beklentisini de geride bıraktı.
2016'nın 3. çeyreğinde 548 milyon lira kâr eden şirket için 2,4 milyar lira 2017 3. çeyreğini tarihin en iyi Temmuz-Eylül dönemi yaptı. Şirketi geçen yıl dokuz ayda 1,34 milyar lira zarar bulunuyordu.
Güçlü sonuçların arka planında ciro artışına karşın maliyet kontrolü dikkat çekiyor. Şirket, euronun dolar karşısındaki değer kazancından kur farkı yazmaya devam ederken FAVÖK marjı da dönemsel kârla birlikte rekor kırdı.
CİRODA GÜÇLÜ ARTIŞ
THY, 3. çeyrekte 12 milyar 658 milyon lira ciro elde ederek önceki yılın aynı dönemine göre satış gelirlerini yüzde 46,1 artırdı.
Şirketin 9 ayda taşıdığı yolcu sayısı 51,6 milyon kişi ve bunun 22,5 milyonu yurt içi, 29,2 milyonu yurt dışı. Aynı kıyasta, doluluk oranı da iç hatlarda yüzde 82,6'dan yüzde 83,9'a çıkarken dış hatlarda yüzde 73,3'ten yüzde 78,1'e tırmandı; toplam doluluk oranı yüzde 74,5'ten yüzde 78,8'e gelişti.
Toplam gelirdeki artışa kargo tarafındaki artış ile yolcu RASK ve doluluk oranından güçlü pozitif katkı oldu. Toplam gelirin yüzde 88'ini oluşturan yolcu gelirleri üçüncü çeyrekte yüzde 22, yüzde 9,5'ini oluşturan kargo taşıma gelirleri ise yüzde 38 arttı.
MALİYET KONTROLU
Ciro, THY'nin operasyonel giderleri 3. çeyrekte sadece yüzde 16,7 arttı ve 1 milyar 270 milyon lirada kaldı. Operasyonel giderlerde en büyük payı akaryakıt alırken, bunu personel ve uçak sahipliği maliyetleri takip etti. Akaryakıt maliyet artışı sınırlı kalırken personel ve uçak giderleri geriledi. THY'nin yolcu hizmeti ve ikram tarafında da giderlerini azalttığı görüldü.
Bu durum birim maliyet rasyolarında ön plana çıktı. Toplam arz edilen koltuk km başına maliyetin (CASK) toplam yolcu ve kargo gelirine (RASK) kıyaslaması pozitif yönde gelişti; RASK/CASK oranı 1,7 sent oldu. Bu rasyo, önceki çeyrekte 0,2 sent, önceki yılın aynı dönemindei ise 0,3 sentti.
Bunların dışında, net finansman gideri 332 milyon liradan 784 milyon liraya yükseldi. Bu noktada ağırlıklı olarak euronun dolar karşısında yükselişine bağlı, 733 milyon liralık kur farkı zararı bulunuyor. THY, etkin hedge politikası uyguluyor.
THY de üçüncü çeyrek sonuçları için yaptığı kendi değerlendirmesinde, yıl başından itibaren uyguladığı mali disiplin ve dinamik talep yönetimi uygulamalarının etkisine dikkat çekti.
İŞTİRAK DEĞERLEMELERİNDEN DESTEK
Diğer taraftan ağırlıklı olarak Sun Express'teki yüzde 50 iştirak payının etkisi olmak üzere özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar kaleminden 292 milyon lira gelir kaydedildi. Bunun yanı sıra büyük ölçüde finansal yatırımların faiz gelirine bağlı olarak yatırım gelirleri kaleminden de 166 milyon lira gelir yazıldı.
FAVÖK MARJI DA REKOR KIRDI
Tüm bu etkilerle FAVÖK 4 milyar lira oldu. Önceki çeyrekte 1,4 milyar lira, 3. çeyrekte ise 1,5 milyar lira olan FAVÖK bu kıyaslama dönemlerine göre sırasıyla yüzde 161 ve yüzde 181 yukarıda.
FAVÖK marjı da TL bazında yüzde 31,6 ve dolar bazında yüzde 40,7 ile tarihin en yüksek seviyesinde gelişti.
4,38 milyar lira brüt kar elde eden THY'nin brüt kar marjı yüzde 34,7 oldu.
EURODA HER YÜZDE 10 YÜKSELİŞ 1 MİLYAR LİRAYA MAL OLUYOR
THY, bilançosunda öz faaliyet performansını yansıtabilmek adına para birimini dolar olarak baz alıyor ve bunu bilanço döneminin son günündeki Merkez Bankası kurundan Türk Lirası'na çeviriyor.
Şirketin gelirlerinin yüzde 40,4'ü dolar, yüzde 22,9'u euro ve yüzde 19,6'sı Türk Lirası.
Giderlerin ise yüzde 55,2'si dolar, yüzde 27,1'i TL, yüzde 12,5',i euro.
30 Eylül 2017 itibariyle Euro/Dolar açık pozisyonun yüzde 25'i 1,19'un hedge edilmiş durumda. Euro/TL'de ise 3,99'dan yüzde 29'u hedgeli. THY, aylık azalan katmanlı riskten korunma stratejisi izliyor.
TL, euro, yen, ve İsviçre frangı kur risklerine maruz kalan şirket 30 Eylül 2017 itibariyle euronun her yüzde 10 yükselişinden 1 milyar 36 milyon lira zarar, yüzde 10 düşüşünde 1 milyar 36 milyon lira kâr yazıyor.
Bu etki, TL'nin yüzde 10 değer kazancında 244 milyon lira, yüzde 10 değer kaybında 244 milyon lira. Yen için değer kazancında 844 milyon TL negatif, kayıpta pozitif.