BUSINESSHT
03 04 2017, 09:45 Güncelleme: 10:45
Tüketici fiyatları enflasyonu Mart'ta giyim ve gıda öncülüğünde beklentilerin üzerinde yüzde 1,02 arttı, yıllık artış yüzde 11.29 ile yaklaşık 9 yılın zirvesine yükseldi.
Şubat ayında Nisan 2012'de bu yana ilk kez çift haneye çıkarak yüzde 10,13 seviyesine çıkan enflasyon, Mart ayında 11,29 oranında gerçekleşti. Beklenti, yüzde 10,70 seviyesindeydi.
Türkiye İstatistik Kurumu'nın açıkladığı verilere göre enflasyon artışı aylık bazda ise yüzde 1,02 oldu. Mart ayı için beklenti yüzde 0,63'tü.
Aynı dönemde çekirdek TÜFE ise yüzde 9,46 arttı. Bir önceki ay yüzde 8,56 olarak gerçekleşen verinin Mart'ta yüzde 8,8 seviyesinde gerçekleşmesi bekleniyordu.
AYLIK BAZDA EN YÜKSEK ARTIŞ GİYİM VE AYAKKABIDA
Giyim ve ayakkabı grubu, Şubat ayında mevsimsel etkisine rağmen sınırlı düşüş göstermişti. Mart'ta ise aylık bazda yüzde 1,99 artışla en çok yükselen oldu.
İş Yatırım Ekonomisti Muammer Kömürcüoğlu, "Enflasyona en büyük etki aynı zamanda tahminimizdeki sapmanın nedeni 0,42 puan ile gıdadan geldi. Diğer büyük etki de 0,15 puan ile giyimden kaynaklandı... Çekirdek tarafında yükseliş de devam ediyor. Yılın kalanında enflasyon kayda değer bir süre çift hanede seyrine devam edecek. Yüzde 9'luk yıl sonu enflasyon beklentimiz üzerinde yukarı yönlü risk oluşmaya başladı" dedi.
GIDA FİYATLARI UÇTU
Gıda ve alkolsüz içecekler fiyatlarındaki artış ise yıllık bazda yüzde 12,53; aylık bazda yüzde 1,93 oldu. TÜRK-İŞ ve İTO öncü verileri ise gıdada daha ılımlı bir fiyatlama raporlamıştı.
ALKOLLÜ İÇECEKLERDE YILLIK ARTIŞ YÜZDE 20'NİN ÜZERİNDE
Bir önceki aya göre değişim göstermese alkollü içeceklerde yıllık fiyat artışı yüzde 21,71 oldu ve böylece bu grup fiyatı en çok artan ürün olmaya devam etti.
ENFLASYONDA ÇİFT HANE DEVAM EDER Mİ?
Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) Prof. Dr. Seyfettin Gürsel enflasyondaki artışın sürpriz olmadığını söyleyerek sonbaharda başlayan kur artışının çift haneyi görmede çok büyük etkisinin olduğunu belirtti.
"Ayrıntılara baktığımızda örneğin taze sebze ve meyvenin yıllık artışı yüzde 30'u bulmuş. Bu tek başına izah etmez. Genellikle kurun etkisi var. Bu etki biliyoruz ki öncelikle yurtiçi üretici fiyatlarına yansır.
Üretici fiyatları da çok önemli. O da yüzde 16'yı bulmuş durumda. Ayrıntılara baktığımızda ara malı fiyatlarının yıllık artışı yüzde 22. Bu, üretici fiyatlarının artmaya devam edeceğini gösteriyor. Seriye baktığımızda nispeten düşük. Geçen yılın mayıs ve haziran fiyat artışları düşük. Demek ki kur etkisi tamamen kaybolmadığı için üretici fiyatları artmaya devam edecek. Tüketici fiyatlarındaki artış da bir süre daha devam edecek."
Merkez Bankası'nın yüzde 9'luk yıl sonu enflasyon hedefinin çok iyimser kaldığını ifade eden Gürseli çift haneli enflasyonun 2017'de kalıcı hâle gelebileceğini, zaten katılaşmış olan enflasyonun daha da katılaşabileceğini vurguladı.
Merkez Bankası'nın hangi yollarla enflasyonu düşüreceği konusunda Gürsel, "Mevcut durumda Merkez Bankası'nın güvenilirliği ve inandırıcılığı sorunu da var. Dolambaçlı yollardan da olsa çok ciddi faiz artışı yaptı. Fiili fonlama faizi geçen yıl ekimde yüzde 7'ye düşmüştü. Şimdi 11'e dayandı. Bu, kura nispeten bir istikrar kazandırdı. Bu istikrar düzeyinde kalırsa enflasyonu aşağı çekebilir ama bir taraftan da enflasyonun yükselmesi, kurdaki bu istikrarı da tehdit ediyor" dedi.
Kuru aşağıda tutmak için yapılan faiz artışlarının yaptığı yan etkinin Merkez Bankası için bir açmaz olduğunu belirten BETAM Başkanı, "Esas hüner, kurlar alıp başını gitmeden, çok daha sert bir müdahale yapılmasıydı. Ama o dönemde serbestliği üzerinden tartışmalar vardı" diye konuştu.
