BIST 100 9.120,39 % 0,45
USD/TRY 32,3701 % 0,08
EUR/TRY 34,9951 % -0,06
Piyasalar
9.122,14
% 0,46
32,3712
% 0,08
34,9903
% -0,08
1,0785
% -0,03
47,66
0,01
2.229,87
% 1,60
87,00
% 1,86
En son haberlerden haberin olsun istemez misin?

Gelişen piyasalarda endişe

Gelişmekte olan ülke para birimlerindeki düşüş, yetkilileri harekete geçirdi

Türk Lirası ve diğer para birimlerinin değer kaybına karşı hangi önlemler alınıyor
BLOOMBERG NEWS 31 07 2015, 07:35

Küresel finans krizinden bu yana gelişmekte olan ülke para birimlerinde görülen en sert düşüş kritik boyutlara ulaşıyor. Düşüşün ekonomileri daha rekabet edebilir hale getireceğine dair beliren iyimserlik yerini tahribat korkularına bıraktı.

Satış dalgası o kadar hızlı ve derin hale geldi ki, düşüşün enflasyonu tetiklemesinden, yabancı yatırımları kaçırmasından ve ekonomik büyümede yavaşlamaya sebep olmasından korkan yetkililer harekete geçti. Meksika'dan, Güney Afrika'ya, Türkiye'den Brezilya'ya pek çok ülkede politika yapıcılar, ya müdahalelerini artırdılar, ya faizleri yükselttiler, ya da parasal gevşeme politikalarını sonlandırabilecekleri sinyalini verdiler.

Geçen ayın bilançosu:

* Macar forinti dışında, Bloomberg tarafından takip edilen ve en çok işlem gören 24 gelişen ülke para biriminin hepsi geçtiğimiz ay değer kaybetti.

* Gelişen piyasa faizleri endeksindeki düşü yıl başından bu yana yüzde 8'e ulaşarak, verinin takip edilmesi başlandığı 1993 yılından bu yana en düşük seviyeye geriledi.

* Düşüşün şu anki hızı devam ederse 2008'den bu yana yaşanan en kötü yıl kaydedilmiş olacak.

* Mayıs'tan bu yana yüzde 10'dan fazla düşen Rus rublesi, Kolombiya ve Şili pesoları ile Brezilya reali en çok düşen para birimleri oldu. Sadece yüzde 0,04 değer kaybeden Hong Kong doları ise en az zarar gören para birimi oldu.

Sebepler:

Gelişmekte olan piyasalardaki bu düşüşün sebebini bulmak da çok zor değil.

ABD faizlerindeki artış tüm dünyadan yatırımcıları kendine çekiyor. Bir yandan da son yıllarda pek çok gelişen ekonominin yükselişinde etkili olan emtia fiyatları tekrar düşüşe geçti. Emtia arzındaki bolluk ve Çin büyümesindeki yavaşlama ham madde ihracatına olan talebi düşürürken, Fed'in faiz artırımına yaklaşması da gelişmekte olan ülkelerdeki daha riskli varlıkların cazibesini azaltıyor.

Önlemler:

Morgan stanley küresel gelişen piyasa stratejisti James Lord, "Merkez Bankaları Fed'in faiz artırımına karar vermesi halinde görülebilecek kur oynaklığını önlemeye çalışıyor" dedi.

Ekonomileri güçlenirken yapısal reformları uygulamayı bırakan gelişen ekonomiler, şimdi tekrar zayıflık dönemi geldiğinde toparlanmakta zorlanıyor.

AllianceBernstein para yöneticisi Christian DiClementi, "Emtia ihracatçısı ülkeler mali taraftaki yeni gerçekliğe uyum sağlıyor, ancak bu zaman alacak. Para politikasının yapılması gereken zamanda yapılmayan mali reformların eksiliğini telafi etmesi gerekiyor" dedi.

Stone Harbor Investment Partners'dan Pablo Cisilino ise faizler esnek kaldığı sürece gelişen ekonomilerin ciddi krizleri önlemenin bir yolunu bulacağına inanıyor. Toplamda 7,5 trilyon döviz rezervi bulunan gelişmekte olan ülkelerin para birimlerindeki düşüşün çöküşe dönüşmesini önlemek için elinde pek çok araç var.

Peki neler yapıyorlar? İşte bazı örnekler:

MEKSİKA: Meksika dün günlük dolar satışlarını dört kat artırarak 200 milyon dolara yükseltti ve müdahale programını genişletti. Ayrıca olağanüstü dolar satışı için gereken mimimum fiyat düşüşünü de yüzde1,5'tan 1'e düşürdü.

Banka gösterge faizinin rekor düşük seviye olan yüzde 3'te tutuyor, ancak Fed faizleri artırırda hızlı müdahale edebilmek için karar günlerinin tarihlerini değiştirdiler. analistler üçüncü çeyrekte ülkede faizlerin yükselmesini bekliyor.

BREZİLYA: Brezilya reali yıl başından bu yana yüzde 21 değer kaybetti. Mali hedeflerinden vazgeçen ülke yatırım yağılabilir statüsünü de kaybetmek üzere. Merkez bankası Çarşamba günü gösterge faizini yüzde 14,25'e yükselterek, hedeflerin üzerinde seyreden enflasyonu düşürmeye ve yatırımcı güvenini artırmaya yönelik bir adım attı. Şu anda büyük ekonomiler arasında en yüksek faize sahip ülke Brezilya.

AFRİKA ÜLKELERİ: Afrika'daki merkez bankaları da para birimlerinde düşüşü durdumak için sert faiz artırımlarına gidiyor. Güney Afrika, Uganda, Angola, Kenya ve Gana hepsi bu yıl içinde faizleri artırdılar.

MALEZYA: 16 yılın en düşüğüne gerileyen ringiti kurtarmak isteyen Malezya merkez bankaıs, döviz rezervlerini devreye sokarak döviz piyasasına müdahale etti. 

RUSYA: Rusya'da merkez bankası rublede beş gün boyunca devam eden düşüşün ardından rezerv inşa etmek için dolar alımlarını durdurdu.

TÜRKİYE: Türkiye ise  kurdaki zayıflık ve hızlanan enflasyon sebebiyle bu yıl başında gevşeme döngüsünü sonlandırdı. Standard & Poor's son açıklamasında ülkenin önümüzdeki 18 ay içinde sıkılaştırmaya gitmesini beklediğini söyledi. 

Yukarı

Business HT×