ZAHRA HANKIR VE CONSTANTINE COURCOULAS - BLOOMBERG NEWS
07 05 2015, 10:25 Güncelleme: 11:00
Türkler için sanki petrol fiyatlarındaki çakılma hiç yaşanmamış gibi!
Ham petrol fiyatlarında 13 Ocak'tan bu yana yüzde 47'yi bulan toparlanmanın üzerine, TL'nin bu yıl içinde en çok değer kaybeden para birimi olması eklenince, lira bazında petrol fiyatı artışı yüzde 76'yı buldu. Varili 187 lira olan ham petrol artık geçen yılın ortalamasından daha yüksek.
Standard Chartered kıdemli ekonomisti Philippe Dauba-Pantanacce, “Liradaki değer kaybı o kadar keskin ki petrol fiyatlarındaki aşağı yönlü seyir büyük oranda bastırıldı” diyor. Ekonomist, düşük petrol fiyatlarının faydasının “geniş oranda abartıldığını” söylüyor.
İthal edilen yakıtın maliyetinin düşmesi enflasyonun düşmesine ve cari açığın daralmasına yardımcı olsa da, etkisi azalıyor. Tüketici fiyatları Nisan'da üçüncü ay üst üste artarken, hükümet tahvil faizleri bu yıl gelişen ülkeler arasında en büyük artış gösterenlerden biri oldu. Çarşamba günü iki yıllık gösterge faizleri 13 baz puan artarak yüzde 10.31 ile 13 ayın en yüksek seviyesine çıktı. Petrol fiyatlarının 2009'dan bu yana en düşük seviyesine gerilediği Ocak ayında faiz 19 ayın en düşüğüne inmişti.
Commerzbank 5 Mayıs'ta yayınladığı bir raporda Türk tahvilleri için tavsiyesini “ağırlık azalt”a indirdi. Kısmen önümüzdeki ay yapılacak seçimler öncesi “yerel para birimi pozisyonlarındaki” kötüleşmeyi sebep gösteren banka, kararında merkez bankası politikasına dair olumsuz politik “enerji” ve petrol fiyatlarındaki “sürpriz artışların” da etkili olduğunu söyledi.
Brent petrol, arz bolluğunun azalmaya başladığına dair işaretlerle Nisan ayında yüzde 21 artarak 2009'dan bu yana en yüksek aylık yükselişini kaydetti.
Türkiye'nin cari açığı Şubat ayında 3.2 milyar dolar genişledi, ancak bir önceki ayki açık zaten 2012'den bu yana görülen en düşük seviyedeydi. Şubat'ta 12 aylık toplam açık 42.8 milyar dolar olurken, bir önceki yıl 62.2 milyar dolar olarak gerçeklemişti.
TEB baş ekonomisti Selim Çakır, düşük enerji fiyatlarının cari açığın azalmasında etkili olduğunu, ancak olumlu etkilerinin bu yıl kaybolacağını ve enflasyonun hayal kırıklığı yarattığını söyledi.
Çakır, “Türkiye'nin olumlu deflasyon döngüsü hikayesi açıkça bozuldu. Liradaki değer kaybı, brentteki düşüşün avantajlarını büyük oranda bastırdı” dedi.
