ISOBEL FINKEL VE BENJAMIN HARVEY - BLOOMBERG NEWS
28 04 2015, 12:09 Güncelleme: 12:23
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Ekim ayındaki bir konuşması sırasında Özelleştirme İdaresi'nin yakında kendisine ihtiyaç bırakmayacak kadar etkin çalıştığını söyleyerek kurumun çalışmasından övgüyle bahsetmişti. Şimşek'in sözlerinin üzerinden altı ay geçmişken devlet kurumlarının satışında yaşanılan sıkıntılara bakılırsa, idarenin işi şimdilik güvende gibi gözüküyor.
Önce Mart'ta Halk Bankası sigorta birimi için teklif verme süresi uzatıldı. Bu ay Milli Piyango'nun 2.76 milyar dolarlık satışıyla ilgili sorunlar çıktı. Borsa Istanbul'un halka arzı ve üçüncü köprü bağlantı yolları ihalesi ise ertelendi.
TL bu yılın en çok zayıflayan para birimi olurken, yatırımcılar lira cinsinden gelirlere bağlı olan şirketleri satın alma konusunda çekimser davranıyor. Aynı zamanda 7 Haziran'daki seçimler herhangi bir satışın politik olarak tartışmalı olacağı endişelerini de artırıyor.
Satışlardaki ertelemeler cari açıkta 2013 yılından bu yana görülen iyileşmeyi de yavaşlatıyor.
Ocak ayında Türkiye'nin cari açığı 2 milyar dolarla iki yıldan uzun bir sürenin en düşük seviyesini görmüş, ancak bir sonraki ay tekrar 3.3 milyar dolara çıkmıştı.
Bir yandan da piyasadaki borçlanma maliyetleri önemli oranda artıyor. Türkiye'nin iki yıllık tahvil faizleri bu yıl başından bu yana 2.27 puan artarak yüzde 10.29 oldu. Bu artış, ikinci en yüksek artış gösteren gelişen ülkenin dört katı daha fazla.
TEB stratejisti Erkin Işık, “Özelleştirme gelirlerindeki düşüş, borçlanma şartlarının kötüleştiği bu dönemde Hazine için borçlanma ihtiyacını daha da artırıyor” diyor.
REKOR SEVİYELER
Bu yıl yüzde 13 civarında değer kaybeden TL, 24 Nisan'da 2.7433'e kadar gerileyerek tarihi rekorunu yenilemişti. Rekor, Merkez Bankası'nın geçen haftaki toplantısında tüm faizleri aynı tutmasının hemen ardından geldi.
Hükümetin seçimler öncesinde faizleri düşük tutma baskısıyla karşı karşıya olan Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı yalnızca döviz cinsinden krediler ve banka rezervi faizlerinde değişiklik yaptı.
Merkez Bankası üzerindeki bu baskı, Fed'in 2006'dan bu yana ilk kez faiz artırma planlarının riskli varlık iştahını azaltığı bir dönemde, yatırımcıların piyasaya güveninin daha da kaybolmasına yol açıyor.
2013 yılında Türkiye’yi ABD’deki sıkılaşmaya karşı en hassas olan “Kırılgan 5li”den biri olarak tanımlayan Morgan Stanley, geçen ayki açıklamasında bu ülkelerden bazılarındaki risklerin dengelendiğini ancak Türkiye'nin arasında bulunduğu diğer ülkelerde risklerin devam ettiğini söylemişti.
FED RİSKLERİ
TEB Yatırım Stratejisti Işık Ökte, “Fed sıkılaşma döngüsü yaklaşırken, uzun vadeli yatırımcıların rotasında artık Türkiye yer almıyor. Fed sıkılaşmaya doğru giderken yatırımcılar likidite endişesi olan ülkelere para koymuyor ve bunların en başında da Türkiye geliyor” diyor.
Merkez Bankası verilerine göre 2007'de 19.1 milyar dolar olan doğrudan yabancı yatırım geçen yıl 8.7 milyar dolar seviyesine geriledi.
Standard Bank ekonomisti Tim Ash'e göre, Türkiye'nin yabancı yatırım çekme hevesi geçtiğimiz bir kaç yıl içinde önemli oranda azaldı. Ash ayrıca, “bu anlaşmaları yerel şirketlerin kazanması yönünde bir istek olduğunu, ancak onların da finansman kısıtlamaları olduğunu” belirtti.
