Katar'ın paralel dolar oyunu

Katar ile Suudi bloku arasındaki gerilim ikinci ayına girerken Katar Riyalı durumdan etkilenmemişe benziyor; en azından belli bir kesim için.

Konuya yakın 5 kaynağa göre Katar bankaları ekonomik aktivitelere resmi dolar/Katar Riyalı kuru oranı olan 3,64’ten fonlamaya devam ederken, spekülatif finansal işlem yapacağını düşündükleri yatırımcılara ise bu oranı sunmuyor. Kaynaklara göre bu durum yatırımcıları finansal işlemler için Katar riyalinin dolara karşı daha zayıf olduğu offshore oranlara yönlendiriyor.  

Katar para birimindeki bu ayrışma, paralel bir kur oluşsa da doğalgaz zengini ülkenin Suudi önderliğindeki boykotun ekonomi ve dolar rezervlerine etkilerini sınırlamak için çalıştığını gözler önüne seriyor. Ekonomistler kur çıpasının tehdit altında olmadığını söylese de mevduatlarının dörtte birinin yurtdışına bağlı olduğu Katar bankaları 2022 Dünya Kupası öncesi ciddi seviyede fonlama ihtiyacı duyacak.

Katar Merkez Bankası yetkilileri yorum talebine cevap vermedi. Düzenleyici kurum ise 3 Temmuz’da yaptığı açıklamada riyalin dolara karşı kesinlikle istikrarlı olduğunu ve gerek yurtiçi gerekse yurtdışındaki müşterilerin kur işlemlerinde gecikme yaşanmayacağını belirtti. 

Katar’ın en büyük bankası QNB e-posta ile yaptığı açıklamada QNB ve diğer bankaların Katar Riyali üzerinde spekülatif işlemleri bastırmakta kararlı olduklarını vurguladı.

QNB'DEN TİCARİ İŞLEM VURGUSU

Açıklamada “QNB ticari işlemlerde tüm paydaşlarına Katar Merkez Bankası’nın rehberliği doğrultusunda FX fiyatlaması sağlamaktadır” denildi.

Bloomberg’den derlenen verilere göre Katar riyalinde yurtiçi ve offshore oranları arasındaki fark, geçtiğimiz hafta tatil günlerinde Merkez Bankası yerli bankalara dolar fonlamadan önce arttı. Katar Merkez Bankası, Dolar/Katar riyali kurunu 3,6385 ile 3,6415 arasında tutmak için döviz alıp satıyor.

Citigroup Inc Orta Doğu Başekonomisti Farouk Soussa yayınladığı e-posta notunda “sabit kur bozulmadı” derken yüksek offshore kur oranının Katar Merkez Bankası’nın erişemediği bankalararası piyasada likiditenin sınırlı olduğuna işaret olduğunu belirtti.

Soussa “Katar’daki açık yurtiçi bankacılık sistemi sayesinde her işletme resmi kurdan dolar elde etmek için hesap açabilir” dedi.

Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn ve Mısır 5 Haziran’da Katar ile diplomatik ve ulaşım bağlantılarını kesmiş ve ülkeyi terörist gruplara yardım etmek ve İran’a yakınlaşmakla suçlamıştı. Katar izolasyon karşsısında suçlamaları reddetmişti.

Katar borsası krizin başlangıcından bu yana yüzde 10 düşüş kaydetti. Salı günü ise Moody’s Katar’ın not görünümünü negatife çekti.

“Ancak Katar Merkez Bankası’nın 3,64’ten dolar sağlamayı bırakmak istemesi ya da sağlayamaması durumunda sabit kurun bozulduğunu söyleyebiliriz” diyen Capital Economics ekonomisti Jason Tuvey offshore kur oranı farklılığı önümüzdeki haftalarda ortadan kalkabileceğini belirtti.