BUSINESSHT
14 07 2016, 15:29 Güncelleme: 15:38
Piyasaların gündeminde bugün eski Fed Başkanı Ben Bernanke'nin üç ay önce Japonya'ya yaptığı bir öneri var: Vadesiz tahviller.
Japonya Başbakanı Abe’nin Fed Eski Başkanı Bernanke ile yaptığı görüşme sonrasında Başbakan Danışmanı Hamada ve Kabine Sözcüsü Suga “helikopter para” konusunun görüşmede konuşulmadığına dair açıklama yapmışlardı. Ancak Abe’nin danışmanlarından Honda’nın yaptığı açıklamada helikopter para konusunda Bernanke’nin Japon yetkilere “perpetual bond”, yani “vadesiz bono” alımı yapmalarını tavsiye ettiğini belirtti.
29 Temmuz tarihli toplantı kararında olmasa da, ilerleyen tarihlerde vadesiz bono konusunun gündemde kalabileceğini söyleyen AK Yatırım Küresel Piyasalar Araştırma Müdürü Okan Ertem de yayınladığı notta vadesiz tahvillerin ne olduğunu ve ne işe yaradığını masaya yatırıyor:
BOJ vadesiz tahvil (perpetual bond) alımı yapabilir mi?
Piyasalarda Merkez Bankaları kararları yakından takip edilirken parasal genişleme politikasının sınırlarına ulaşan Japonya Merkez Bankası’nın (BOJ) 29 Temmuz tarihli toplantısında alacağı karar merakla bekleniyor.
Mevcut durumda vadesiz bono alımı için mevzuatta değişiklik yapılması gerekirken Abe’nin bu konuda BOJ’u desteklemesi beklenebilir. Haberler sonrası Dolar/Yen paritesi 106 seviyesini kırarken mevcut durumda 105,7 seviyesinden işlem görüyor.
Vadesiz tahvil alımı ile ne amaçlanıyor?
Parasal genişleme de yeni bir dönem olarak nitelendirilebilecek vadesiz bono alımı ile Merkez Bankaları piyasaya sürdükleri parayı tahvilin vadesi geldiğinde geri çekmek zorunda kalmıyorlar. Böyle bir durumda QE ile verilen paranın ileri bir tarihte geri çekileceği varsayımı ortadan kalkarken, kalıcı parasal genişleme yapılması vasıtasıyla orta-uzun vadede yaratılabilecek hiperenflasyon riski alınarak deflasyon ile savaşta son silah kullanılmış oluyor.
Vadesiz tahvil nasıl işliyor?
Tahvilin vadesi olmadığından, temmettü ödeyen hisse senedi benzeri bir yapıda çalışıyor. Ancak hisse senedinden farklı olarak vadesiz tahvil ihraççısı, tahvil satın alan tarafa kupon ödemelerini belirli zamanlarda yapmak zorunda iken, şirketler hisse senedi yatırımcılarına temmettü ödemek zorunda bulunmuyorlar.
Hangi varlıklar nasıl etkilenir?
29 Temmuz’da BOJ’dan vadesiz tahvil alımı gelmesi durumunda BIST100’ün de içinde bulunduğu gelişmekte olan ülke hisse senetleri olumlu etkilenebilir. Böyle bir durumda Dolar/Yen kritik direnç konumunda olan 108 seviyesine ulaşabilir. BOJ toplantısına kadarki 15 günlük sürede parasal genişleme beklentisi hisse senedi piyasalarını ayakta tutabilir.
BOJ mevcut durumda ne yapıyor?
BOJ bankacılık sistemi rezervlerine -10 baz puan faiz öderken, Borsa Yatırım Fonları ve yıllık 80 trilyon Yen’lik Japon Hükümet tahvili alımı yapmaya devam ediyor. Aslında halihazırda helikopter para uygulamalarına giriş yapmış olan BOJ’un bu politikalarına vadesiz tahvil alımlarını dahil etmesi durumunda, sisteme enjekte edilen paranın süresiz vergi indirimi etkisi yapması beklenebilir.
