Hafızanın düşmanı: İnternet

Yapılan son araştırmalara göre, bilgisayar kullanımına ve arama motorlarına aşırı güven insanların hafızalarını zayıflatıyor. 

Çalışma, birçok insanın bilgileri belleğinde tutmak yerine bilgisayarları kullandığını ortaya koydu.

Çocukluk yıllarındaki telefon numaralarını hala hatırlayabilen birçok yetişkin, güncel iş yeri numaralarını ya da aile bireylerinin telefon numaralarını hatırlayamadı.

Birmingham Üniversitesi'nden Maria Wimber, bilgileri internetten aramanın “uzun dönem belleğin gelişimini engellediğini” belirtti.

İngiltere, Fransa, Almanya, İtalya, İspanya, Belçika, Hollanda ve Lüksemburg'dan 6,000 yetişkinin bellek alışkanlıklarını inceleyen çalışmada, katılımcıların üçte birinden fazlasının bilgileri hatırlamak için ilk önce bilgisayarlara başvurduğunu ortaya çıkardı.

En yüksek seviyede yer alan İngiliz katılımcıların yarısından çoğunun ise “cevap için önce internete baktıkları” görüldü.  

HAFIZA GERİ PLANDA KALIYOR

Ancak araştırmanın gösterdiğine göre, bu şekilde bilgisayara güvenmenin bellek gelişimine uzun dönemli etkileri oluyor, çünkü bir tıkla elde edilen bilgiler çoğu zaman hızlıca unutuluyor.

“Görülen o ki beynimiz bir hatırayı her hatırladığımızda onu güçlendirirken, aynı zamanda dikkatimizi dağıtan diğer ilgisiz hatıraları unutturuyor” diye konuşan Dr.Wimber'a göre bir bilgiyi hatırlama süreci “kalıcı bir bellek yaratmak için en etkili yollardan biri”.

“Buna karşılık, bir bilgiyi pasif bir şekilde tekrar etmek, yani tekrar tekrar internetten bakmak, aynı şekilde dayanıklı, kalıcı bir bellek gelişimi yaratmıyor.”

İngiltere'de ankete katılan yetişkinler arasında, yüzde 45'i 10 yaşındaki ev telefonu numaralarını hatırlarken, yüzde 29'u kendi çocuklarının telefon numarasını, ve yüzde 43'ü iş yerlerinin telefon numarasını hatırlayabildi.

İngiliz katılımcıların partnerlerinin numaralarını hatırlayabilme becerisi, ankete katılan düğer tüm Avrupa ülkelerininkinden düşük çıktı. İngilitere'de katılımcıların yüzde 51'i partnerlerinin numaralarını hatırlayabilirken, bu oran İtalya için neredeyse yüzde 80 oldu.

Bir siber-güvenlik firması olan Kaspersky Lab'in çalışmasında belirttiğine göre, insanlar bilgisayar araçlarını kendi beyinlerinin bir “uzantısı” olarak kullanmaya alışmış durumdalar.

Çalışmada bu durumdan “dijital hafıza kaybı” olarak bahsediliyor. Buna göre insanlar, dijital aletlerden hızlıca yeniden bulabilecekleri inancında olduklarından önemli bilgileri unutmaya hazır durumdalar.

Çalışma, olgusal bilgileri depolamanın yanı sıra, kişisel hatıraları da dijital formda saklama trendinin oluştuğunun altını çiziyor. Önemli anların fotoğrafları sadece bir akıllı telefonda bulunabilirken, aletin kaybedilmesi ya da çalınması durumunda bu anılar da kaybolma riski altında.

Dr.Wimber'a göre: “Varolan risklerden biri de şu ki, bilgiler sürekli dijital aletler üzerinden kaydediliyor ve bu durum bilgileri uzun dönem hafızamıza işlememizi engelliyor, hatta bu dikkatimizi dağıtarak bizi bir olayı yaşandığı anda doğru bir şekilde hafızamıza kodlamaktan bile alıkoyabilir.”