Kıbrıs için mutabakat sağlandı, referandum yolu göründü

Bu hafta Cenevre'de başlayan Kıbrıs müzakerelerinde Çarşamba akşamı taraflar haritalarını sunmuş ve bu haritalar Birleşmiş Milletler'in (BM) çelik kasasına kaldırılarak dün uluslararası konferans başlamıştı. Bundan sonraki süreçte 18 Ocak'ta teknik konular için görüşüleceği belirtilirken, 45 fasıldaki mutabakatı takiben neticede referanduma gidileceği vurgulandı.

Haritaların bağımsız bir federal devleti oluşturacak federe devletler arasındaki sınırın belirlenmesi için yapılacak görüşmelere temel teşkil edeceği belirtilirken garantör ülkeler Türkiye, Yunanistan ve İngiltere dışişleri bakanları ile adanın her iki tarafından delegasyonların katıldığı uluslararası konferansın ana gündem maddesi "Güvenlik ve Garantiler" oldu. Konferansta Avrupa Birliği de "gözlemci" sıfatıyla yer aldı. Cenevre'de bulunan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, "Bundan sonra nasıl bir yol haritası izleyeceğiz bunu değerlendirme fırsatı bulduk. En son toplantıya katıldık. Üç garantör ülke olarak BM Genel Sekreteri ile ayrı görüştük" dedi.

REFERANDUMA GİDİLECEK

Çavuşoğlu'nun açıklamalarından şu başlıklar öne çıktı:

"Bizim tutumumuzda KKTC heyetinin tutumu örtüşüyor. Ortada bir gerçek var ki Türkiye'nin güvencesi Kıbrıs Türk halkı için hayati derecede önemlidir. Biz her iki tarafın da düşüncelerini dikkate almak lazım dedik. Neticede referanduma gidilecek. Kıbrıs Türk halkının Türkiye'den beklentileri bizim için kriterdir. Bu çerçevede 18 Ocak'ta yardımcılarımız bir araya gelecek. Her ülke kendi başkentlerinde önerilerini hazırlayacaklar"

45 FASILDA MUTABAKAT

"Başbakanları davet edeceğiz. Süreç için konsesnüs sağlandı. Bugünki toplantıda herkesin pozisyonu öğrenmek bakımından faydalı oldu. İki taraf 45 fasılda ciddi müzakereler yaptılar. Mutabakata vardılar. Ama önemli konularda yakınlaşma sağlanamamış hususlar var.Bu süreçte iki taraf açık kalan hususları görüşmeye devam edecek. Daha fazla yaklaşım sağlamak için bu 5 fasıl içindeki konuları tamamlamak için fasıl yapıyorlar.

"Başkanlığın süreleri yönetimlerle ilgili değişik fasıllar var. Epeyce büyük bir liste var. Bazıları hassas konular. İki taraf müzakere heyeti tüm listeleri verir."

18 OCAK'TA TEKNİK TOPLANTI

"Garantör ülkeler olarak bir yol haritası konuşuldu ve mutakabat sağlandı. Toplantı tarihi belli değil. Öneriler yapıldı. Biz biran evvel uzmanların biraya gelmesini söyledik. İngiltere'de aynı düşüncedeydi. Yunanistan hazır olmadığını söyledi. Biraz zaman istedi."

"18 Ocak'ta yardımcılarımız teknik konuları konuşmak için biraraya gelecekler. Önce yardımcılarımız sonra bakanlar ardından başbakanlar biraraya gelecek. "

"Eğer herkes çözüm konusunda samimio olursa sonuç alır. Ama kısa vadeli siyasi çözümler için manevralar yapılırsa sonuç alınmaz. Teknik çalışmaların soncunu görmemiz gerekiyor."

"Bu süreç ucu açık bir süreç olmamalı. Somut takvime bağlanmalı. Bu takvimin belli olması lazım ömür boyu böyle süremez. En kısa zamanda bakanların biraya gelmesi lazım. Sonuç alınacaksa da alınmayacaksa da takvimin belli olması lazım Yunanistan istediği için 18 Ocak oldu bize kalsa yarın olurdu. Ne müzakere süresinin ucu açık olabilir ne de uzun olabilir."

TÜRK ASKERİNİN VARLIĞI DEVAM EDECEK

"Türkiye'nin garantörlüğü Türk askerinin adadaki varlığı devam eder. "

Taraflar, kapsamlı bir federal çözümle birlikte, adadaki Türk askeri varlığına çözüm getirecek bir güvenlik uzlaşması arıyorlar. Rumlar Türkiye'nin 1974 yılında adaya asker çıkarması nedeniyle garantör devlet sisteminin terk edilmesini istiyorlar. Bağımsız Kıbrıs cumhuriyetinde iktidar paylaşımı sistemini çökmesiyle Rumların saldırılarına uğrayan Türkler ise bu sistemin devamından yanalar.

"YUNANİSTAN'IN SAMİMİ OLDUĞUNU DÜŞÜNÜYORUZ"

"Garantörler konusunda Rum tarafı ve Yunanistan bir senedir kendi aralarında konuşuyorlar. Garantörlerin olduğu bir ortamda konuşmaları lazım. Garantiler konusunda Kıbrıs Türk heyeti net sınırlarını söyledi. Sayın Akıncı söyledi. Yunanistan kendi aramızda istişare etmeliyiz dedi. Bizde bu konuda samimi olduklarını düşünüyoruz. Türkiye Cumhuriyeti olarak Kıbrıs Sürecine destek verdik. Cumhurbaşkanımızın söylediği gibi hep destek verdik. Yunanistan son zamanlarda bu konuda destek vermeye başladı."

"Bugün herkes kendi düşüncesini söyledi. Rum tarafı söyledi, Yuannistan söyledi. Biz de senden Türk askerinin kalması gerektiğini nedenleriyle birlikte açıkladık. Güneydeki artan ırkçılığı anlattık.  Son zamanlarda Türklere yönelik saldırılar da ortada ve bunlara cezalandırma yok. Bunlar Kıbrıs Türk halkının Türkiye'nin garantörlüğüne ihtiyacı olduğunu söylüyor. Bu konuda daha teknik çalışmaya ihtiyaç olduğu ortada. Bunu bugün uzun uzun detaylı görüşmek yerine uzmanlar konuşsun dedik."

"Avrupa Birliği hangi çatışmayı çözebilmiş hangi konuyu çözebilmiş? Hangi biri engellenmiş? Avrupa Birliği'nin sonu ne olacak, garantisi var mı? Gerçekçi olacağız işimizi sağlam yapacağız sonra şansa bırakacağız. En kötü ihtimallere karşı tedbirleri alacağız. Bir tek Kıbrıs'ta sorun yok o da bugüne kadar Türkiye'nin garantörlüğü sayesinde olmuştur. Bugüne kadar birçok sorunlar baş etmekte sorunlu olan bir kuruluşun güvenliği sağlayacağını iddia etmesi samimi değil."

"Cenevre'de beşil konferans başladı. Bundan sonraki çalışmalar bu konferansın devamı olacak."