LIONEL LAURENT
11 06 2018, 10:50 Güncelleme: 10:53
Yaklaşık 10 yıl önce hedge fon yöneticileri ve bankacılar, pop-art akımın en önemli temsilcisi Andy Warhol’un eserlerinin küçük paylarını satarak bir yatırım fırsatı yaratırlardı. Geçen sürede finans piyasası, sanat eserlerini “ticareti yapılabilir” varlıklara dönüştürmekte çok başarılı olamadığı gibi, benzer rolü başka para kazanma yolları aldı: Kripto paralar gibi…
Tarih gösteriyor ki, kolayca paraya dönüştürülemeyen, değer biçmesi zor bir varlığa sahip olmanın riskleri ve maliyetleri, ödüllerinden daha ağır basıyor.
Sanat eserinin gelecekte değerleneceğini düşündüğünüzde söz konusu yatırım, sahibine gerçek bir gelir kapısı olabilir. Ancak bu piyasa likit değil ve volatiliteye maruz kalabilir. Prestij sahibi sanatçıların hiçbiri muhtemel bir piyasa çöküşüne karşı korunmuş durumda değil. Warhol’un eserleri bile finansal kriz döneminde yok pahasına satıldı. Bu dalgalanmanın bir de kripto para piyasasında oluşabilecek bir krizle birleşmesi durumunda ise elinizdeki likit de tamamen buhar olabilir.
Sanat piyasasındaki yeni eğilim biraz daha finansal mühendislik krizinin öncesine benzemeye başladı. İngiltere’de bir galeri, Warhol’a ait, 5,6 milyon doolar değerindeki “14 Küçük Elektrikli Sandalye” (14 Small Electric Chairs) adlı eserin yüzde 49’unu blockchain destekli online bir açık artırmada satacağını açıkladı. Eseri almaya talip olanlar ödemeyi nakdin yanı sıra Bitcoin, Ether ya da diğer dijital para birimleriyle yapabilecek.
Bu mikro hisselerin piyasada işlem görmesi de mümkün. Neticede ortada blockchain doğrulamasında geçmiş transferler, el değiştiren kripto paralar var. Ancak daha önceki tecrübelerimiz gösteriyor ki, sanatın yatırım havuzları ya da hisse senedi piyasaları her zaman iyi sonuçlanmıyor.
Sonuçta bu amaçla yola çıkmış biri, Warhol’un eserini eve götüremiyor. Vergisiz ortamda sıkışıp kalan yatırım sadece özel amaçla kullanılmak için saklanan bir hisse.
Warhol’un kendisi de bir koleksiyonerdi. Hiç bilinmeyen eserleri almayı ve ticaretini yapmayı severdi. Hatta bazı tekliflerinde açık artırmayı düzenleyenlerin somut bir sorusu olurdu: Eserin çıplak gözle ayırt edilemeyecek gerçek bir kopyasına sahip olmak isteyip istemedikleri.
Şayet insanlar bu yolla bile para kazanabiliyorsa, finans piyasaları çoktan post modern ideale ulaşmış demektir.
*Daha önce Reuters ve Forbes’da da görev yapmış Lionel Laurent’in Bloomberg Opinion için kaleme aldığı köşe yazısından çevrilmiştir.
**Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve BusinessHT'nin editöryel politikasını yansıtmayabilir. Ayrıca burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değil, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler, mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi, beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.
