Benim kredi notum yüksektir demeyin!

“Kredi Notu önemlidir, bilmeliyim. Bir yerlerde karşımıza çıkar” algısı giderek yerleşiyor. Ancak işin özünün farkında olan ve notunu bilmenin hayatı kolaylaştıracağını bilen kesim oldukça az. Ne de olsa kredi notunu bir yerlerden duyduk, ancak bu noktada kavram farkındalığının da ötesine gidilmesi gerekiyor.

İş bize geldiğinde de “Benimle alakalı değildir” diyerek köşemize çekiliyoruz. Hatta çoğumuz finansal durumumuzun bile farkında olmayarak “Benimki yüksek olmayacak da kiminki olacak?” diye geçiştirebiliyoruz. Tabii büyük bir özgüvenle “Ben adamı gözünden tanırım” diyerek tanımadıkları insanların finansal hayatı hakkında yorum yapabilenler de var. Bir arkadaşımızın veya iş yaptığınız bir kişinin bizden borç istediğini düşünelim. Ona borç vermek için neye bakarız? Giyim- kuşamına mı? Ya da nerede çalıştığı, maaşının ne kadar olduğu, arabası veya nerede oturduğu gibi detaylara mı?

Peki ya çok iyi bir geliri var olmasına karşın borç batağında olduğunu bilmiyorsanız? Birinin finansal hayatına ayna tutmak istiyorsak en doğru referans aslında kişinin kredi notudur. Kredi notu gibi enstrümanlarla “güven” kavramı rakamlarla tescilleniyor.

Öncelikle kredi notu kavramını iyi anlamakla yola çıkalım. Kredi kelimesi Latince güven anlamına gelen “credit” kelimesinden geliyor. Not ise bu güvenin derecesi. Bu iki kelimeyi yan yana getirdiğimizde 'finansal açıdan ne derece güvenilir olduğumuzun göstergesi' olarak tanımlayabiliriz. 

KREDİLERDE YENİ DÖNEM

Şimdi de günlük hayatımızda bunu bilmek bizi nasıl farklılaştırır bunu biraz ele alalım. Günlük hayatımızın içerisinde daimi bir para akışı var. Çalışıyor, kazanıyor, bu kazandıklarımızla bir şeyler alıyor hatta paramızın yetersiz kaldığı durumlarda kredi kartına yöneliyoruz. Ya da bankalara gidip özel kredi başvurusunda bulunarak ihtiyacımızı gideriyoruz. Dışardan baktığımızda bankalar bizleri tanımıyorlar diye düşünebiliyoruz. Ancak işin aslı hiç de öyle değil. Bankalar bizi finansal yönden gayet iyi tanıyorlar. Bankalar bizi ödeme izimizden tanıyor. Bunu da Findeks’ten öğrenebileceğimiz kredi notumuza bakarak yapıyorlar. Biz de bankalar gibi finansal risk taşıdığımız kişilerin kredi notuna bakarak ne kadar risk alacağımızı önceden bilebiliriz.

Findeks Kredi Notu belirli kriterlerle şekilleniyor:

İLK KRİTER ÖDEME ALIŞKANLIKLARI

Aslına bakarsanız belki de en önemli kriter ödeme alışkanlıkları. Kredi kartı, kredi ve benzeri kredili işlemlerinize yönelik ödeme tutumlarınız Findeks Kredi Notu’nuzun yüzde 30’unu oluşturuyor. Tamamı olmasa bile en azından asgari ödeme tutarlarının zamanında ödenmesi oldukça önemli. Bu kriteri anlamanın yolu da kendimizi bankaların yerine koymaktan geçiyor. Borç verdiğimiz birinin borcunu zamanında ödememesi ona olan güvenimizi ne kadar etkiliyorsa kredi notunuz da o kadar etkileniyor. 

TAKSİT ARTIŞININ ETKİSİ SINIRLI OLUR

BORÇ YİĞİDİN KAMÇISI MI?

Eskilerin deyişiyle borç yiğidin kamçısı gibi gözükse de finansal hayatta öyle değil. Çünkü bu kamçı sizi atasözündeki gibi olumlu yöne taşımıyor. Sonuçta kredi notunuzu etkileyen bir diğer unsur mevcut hesap - borç durumunuz ve notunuzun yüzde 25’i bu kriterlere göre hesaplanıyor. Yani iyi ve kötü kapanmış krediler, teminatlı veya teminatsız mevcut borç bakiyeleri ve limitler göz önünde bulunduruluyor.

NOTUMU ETKİLEYEN BAŞKA FAKTÖRLER NELER?

Daimi bir kredi arayışı içinde olmanız veya hangi yoğunlukta kredi kullandığınız da kredi notunuzu etkileyen unsurlar arasında geliyor. Ne de olsa kredi notunuzu sadece ödeme performansınız belirlemiyor. Yüzde 20 oranında kredi arayışınız; yüzde 15 oranında da kredi kullanım yoğunluğunuz notunuza etki ediyor. Yakın zamanda alınan krediler, kişinin risklilik oranını artıran önemli bir detay. Ancak bu kredi alanın notu düşüktür anlamına gelmiyor. Kredi kullanan ve düzenli ödeme tarihçesine sahip olan bir kişinin Findeks Kredi Notu, hiç kredi kullanmayan ya da az kullanan bir kişiye göre daha yüksek olabiliyor. Kredi notunuzu güncellemek için üç ayı geçirmeyin.

Siz siz olun kredi notunuzu şansa bırakmayın. 

* Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü mezunu Koray Kaya, 20 yılın üzerinde bankacılık tecrübesine sahip olup, 2012'den bu yana Kredi Kayıt Bürosu Stratejik Planlama ve Kurumsal İlişkiler Bölümü Genel Müdür Yardımcılığı görevini üstlenmektedir. 

** Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve BusinessHT'nin editöryel politikasını yansıtmayabilir. Ayrıca burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değil, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler, mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi, beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.