Ben çok uzun zamandır boğa pozisyonu kendime benimsedim ve ABD'deki toparlanmanın bu yıl ve ilerisi için iyi olacağına dair büyük bir iyimserlik barındırıyorum. Fakat bu ekonomi ve hisseleri tehdit eden riskleri göz ardı edeceğim anlamına da gelmiyor.
Ciddi yatırımcıların hepsi bu yıl gerçekleşen yüzde 2'lik hisse "rallisi"nin ezik bir şey olduğunu kabul eder. S&P 500 ne zaman 2,110-2,120 seviyelerine gelse hemen geri çekildi. Şimdi yeniden bu seviyeleri gördüğümüz ve kritik bilanço sezonunun başladığı bu dönemde yatırımcılar için hassas bir döneme giriliyor.
Bu hassasiyet yanlış zamanlarda gazetelere düşecek kötü başlıkların etkisini çok daha fazla artırabilir.
Piyasayı sekteye uğratabilecek 10 faktör şöyle:
1. Benzin fiyatları: AAA raporlarına göre benzinin ortalama fiyatı yükseliyor. Her ne kadar fiyatlar geçtiğimiz yıllarla karşılaştırıldığında ucuz olsa da son zamanlarda gerçekleşen yüzde 20'lik artış az değil. Eğer ucuz benzinin ekonomiyi teşvik ettiğini savunuyorsak tersini de kabul etmemiz gerekir.
2. Petroldeki yavaşlama zarar veriyor: Tabii ki ham petrol ve benzindeki fiyat artışı üretimdeki küresel düşüşten kaynaklanıyor ve dolayısıyla gerek istihdam gerekse enerji sektöründeki harcamaları azaltıyor. Fed'in son açıklamasında Mart ayındaki sanayi üretiminin yüzde 0.6 düşmesinden "petrol ve benzin kuyularının yavaşlaması ve bu hizmetlerde yaşanan yüzde 60'lık düşüş" gösteriliyor. Bu yetmiyorsa Bloomberg tarafından geçtiğimiz haftalarda açıklanan bir rapora bakın: petrol sektöründeki işten çıkarmalardan dolayı 100,000 kişilik istihdam kaybı yaşandı.
3. Konut sektörü duvara tosladı: Mart ayı konut sektörü için birçok noktadan kötü bir ay oldu. Kötü hava şartlarından dolayı zayıf geçen bir Şubat ayından sonra birçok kişi Mart'ta toparlanma olacağını tahmin ediyordu fakat bu gerçekleşmedi. Dolayısıyla bu hafta açıklanacak konut verileri çok önemli olacak.
4. Perakende satışlarda hala sorun var: Perakende satışlar Mart ayında son 4 ayın ilk artışını gösterdi fakat otomobil sektöründen kaynaklanan bazı sorunlardan dolayı bu sektörün tam olarak toparlanıp toparlanmadığı kesin değil. Perakende satışlar aşırı derecede oynak ve harcamalarda yaşanan uzun süreli bir yavaşlama çok umut verici değil.
5. İstihdam görüntüsü bulanık: Enerji sektörünün yanında genel istihdama yönelik resim de bulanıklaşıyor. Evet işsizlik düşmeye devam ediyor fakat Mart ayında son 15 ayın en düşük istihdamı yaratıldı. Bundan daha kötüsü ise hem Ocak hem de Şubat ayı verilerinin aşağı yönlü revize edilmesi. İstihdam piyasasından gelecek verilerin kötü olmaya devam etmesi ayıları harekete geçirebilir.
6. Fed endeksi sıkıntı sinyali veriyor: Chicago Fed aylık olarak Ulusal Aktivite Endeksi yayınlıyor. Şubat ayında eksi 0.18 olarak gerçekleşen bu endekste düşüşün devam ettiği ve Mart ayında eksi 0.42 olduğu görüldü. ABD'nin küresel ekonomide belki de tek büyüme motoru olduğunu göz önüne aldığımızda teklemeyi kaldıramayabiliriz.
7. Küçük firmalar endişeli: Ulusal Bağımsız İş Federasyonu'na göre küçük firmalarda iyimserlik uzun vadeli ortalamanın oldukça altına indi. Ocak ve Şubat'ta düşen bu endeks Mart ayında da Haziran 2014'ten bu yana en düşük seviyeye geriledi.
8. Değerlemeler aşırı esnemiş durumda: Fiyat-kazanç rasyosu ve 10 yıllık kazançları enflasyona uyarlayan Shiller P/E gittikçe düşüyor. Büyüme için ödenen prim her ne kadar boğa piyasaları için yeni bir şey olmasa da tarihi seyirden bu tür bir ayrışma birçok yatırımcı için hala endişe kaynağı.
9. Kazançlar üzerinde baskı var: FactSet Kazanç verilerine göre S&P 500'ün yüzde eksi 4.1'lik bir kazanç kaybı yaşaması bekleniyor. Bunun yaratacağı hayal kırıklığının yanında yatırımcıların bilanço sezonunu çok daha ciddiye alması gerekiyor.
10. Parayı takip edin: Günün sonunda yatırımcıların nerede ayı nerede boğa piyasası yarattığını bilmeniz için yalnızca parayı takip etmeniz yeterli. Çin hisselerinde yaşanan artış ve Avrupa ETF'lerindeki hareketlilik yatırımcıların ABD'ye değil, okyanus ötesine baktığını gösteriyor.
