Suudilerin işi kolay değil

Suudi Arabistan, İran tarafından desteklenen Huti isyancılarının Yemen'deki ilerleyişine ancak bir süre seyirci kalabildi. 26 Mart sabahı krallık yaptığı açıklamada Başkan Abdurrabu Mansur Hadi'nin "geçerli hükümeti"ni yeniden işbaşına getirebilmek için bir askeri operasyon başlattığını duyurdu.

Harekatın başlarında gerçekleştirilen hava saldırıları Yemen'in başkenti Sana'da Şii isyancıların pozisyonlarını hedef alırken, eski başkan Ali Abdullah Salih tarafından kontrol edilen askeri noktalar da hedefler arasındaydı. 2011 yılında görevinden ayrılmak zorunda kalan Salih o dönemden beri Huti isyancıları destekliyor. 24 milyon nüfusa sahip Yemen'in ekonomik durumu da oldukça kötü.

Suudi Arabistan'ın ABD Büyükelçisi Adil El Cübeyr hava saldırılarının çoğunluğunu Körfez ülkelerinin oluşturduğuna inanılan 10 ülkelik bir ittifak tarafından gerçekleştirilen operasyonun başlangıcı olduğunu söyledi. Bundan kısa bir süre sonra da Beyaz Saray lojistik ve istihbarat desteği vereceği duyurusunda bulunurken, Ürdün ve Mısır da destek teklifinde bulundu.

Hutiler 2013 yılında Yemen'in kuzeyinde bulunan merkezlerinden harekete geçerek başkent Sana'ya doğru ilerlerken, Eylül ayında şehri ele geçirmeyi başardı. Hadi, geçtiğimiz ay Sana'dan kaçarak bir zamanlar bağımsız Güney Yemen'in başkenti olan Aden'e gitti.

Hutilerin bu hafta Aden'e doğru ilerlemesi ve şehrin 60 km kuzeybatısında bulunan önemli bir askeri üssü ele geçirmesinin ardından Hadi'nin Suudi Arabistan başkenti Riyad'a kaçtığı söylentileri ortaya çıktı.

Hutiler, Suudi Arabistan'ın bölgesel kontrol için rekabet içerisinde olduğu Şii İran tarafından destekleniyor. Dolayısıyla Sünni Saudi Arabistan'ın ülkeye yaptığı müdahalenin mezhepsel ayrılıkları daha da sertleştireceği tahmin ediliyor.

El Kaide'nin en ölümcül branşları ve IŞİD'in de aralarında bulunduğu radikal Sünni gruplar kanlı saldırılar gerçekleştirmeye bir süre önce başladı. 20 Mart'ta başkent Sana'da iki camide meydana gelen saldırılarda 140'tan fazla insan hayatını kaybetti.

Hutiler ise başkan Hadi'yi uzun bir süredir dış güçlerin isteklerine hizmet etmekle suçluyorlar. Örgütün lideri Abdülmalik El Huti 20 Mart'ta yaptığı bir konuşmada Körfez ülkeleri ve ABD'yi, Hadi'yi yeniden işbaşına getirmek için ülkede karışıklık yaratacağını söylemişti.

 Hadi 2012 yılında başkan seçilmesinin ardından birlik sağlamak konusunda başarılı olamadı. Sana'dan ayrıldığından beri kendisine bulduğu destek yalnızca Hutilere olan karşıtlığından kaynaklanıyor. Hadi, Aden'de Suudi destekli 20.000 kişilik bir milis gücü oluşturmaya çalışıyor.

Suudilerin başlattığı bu kampanyada işleri kolay olmayabilir. Hutiler 10 yıl süren Salih ve Suudi Arabistan'a karşı savaştan sonra yüksek kapasiteli bir gerilla gücüne dönüştü. Bu sefer Salih'in destekçilerini de arkasına alan Hutiler bu kez daha zorlu bir rakip olarak kendilerini gösterebilirler.

Suudilerin Yemen'de Hutilere karşı yaptıkları son harekat geri tepmişti. Suudi Arabistan'ın isyancılara yönelik gerçekleştirdiği hava saldırılarına cevap olarak Hutiler Suudi sınırını geçerek birçok sayıda köy ve kasabayı ele geçirmişti.

Hutiler bir kez daha mücadeleyi kendi sınırlarının ötesine taşıma tehdidinde bulundu. Sana'da bulunan bir Huti 2009 yılındaki çatışmalara atıfta bulunarak "Bu, Suudilerin toprak kaybettiği altıncı savaşın aynısı olacak" dedi. Suudi Arabistan'ın yurt dışındaki macerasından pişmanlık duyabilecek tek ülke Yemen olmayabilir.