AA
30 08 2016, 15:18 Güncelleme: 15:42
Avrupa Birliği Komisyonu'nun Apple hakkında üç yıldır yürüttüğü vergi soruşturmasında karar verildi.
1991 ve 2007 yılları arasında yapılan vergi anlaşmalarını mercek altına alan komisyon, İrlanda hükümetiyle özel anlaşmalar yaparak buradaki şirketleri vasıtasıyla geçerli matrahın çok altında vergi ödediği gerekçesiyle Apple'ı 14,5 milyar dolarlık (13 milyar euro) vergi cezasına çarptırdı. Ceza, faiziyle birlikte İrlanda'ya geri ödenecek.
Konuyla ilgili Brüksel’de basın toplantısı düzenleyen AB Komisyonu Rekabetten Sorumlu Üyesi Margrethe Vestager, " Apple’a İrlanda’da yirmi yıldan fazladır uygulanan vergi avantajı şirketin yükünü hafifletti ama bu düşük vergilerden faydalanma yasa dışı bulundu. Apple,13 milyar euroyu faiziyle birlikte geri ödemeli. AB kamu destekleme kuralları AB piyasalarındaki her şirkete uygulanır. Kamu destek kuralları vergilendirmede de şirketlerin eşit rekabetini sağlar" dedi.
"APPLE'IN İRLANDA'DAKİ ŞİRKETİNİN HİÇBİR ÇALIŞANI YOK"
Apple'ın, İrlanda’da "Apple Sales International" ve "Apple Operations Europe" şirketlerini kurduğunu anlatan Vestager, şunları söyledi:
"Bu şirketler, ABD’deki Apple’a bağlı. Alınamayan vergilerin hemen hepsi Apple Sales International hakkında. Bu şirket, Apple’ın ürünlerini Amerika dışında satma ve üretme hakkına sahip. Bu hak karşılığında da gelir elde ediyor. Bu şirket, uygulamada Apple ürünlerini üreticiden alıyor, Avrupa, Ortadoğu, Afrika ve Hindistan’da satıyor. Bir iPhone’u Berlin’de, Roma’da ya da başka yerde alırsanız cihazı Apple Sales International’dan temin etmiş bulunuyorsunuz. Satışlardaki tüm kârlar ise İrlanda’da kaydediliyor.
İrlanda’da Apple’ın bir şirket merkezi görünüyor ama bu kağıt üzerinde, hiçbir çalışanı, gerçek aktivitesi yok. Apple İrlanda şubesi normal vergi ödüyor. Şirket merkezi ise hiçbir yerde vergilendirilmedi. Kârların sadece küçük bir kısmı Apple İrlanda şubesine bırakıldı, kârın çoğu ise şirket merkezine aktarıldı. Böylelikle Apple Sales International kârlarından çok daha düşük vergi ödemiştir."
"KÂRLAR VERGİLENDİRİLMEDİ"
Vestager, Apple Sales International'ın 2011 yılında 16 milyar euro kâr elde ettiğini hatırlatarak, "Bu kârın 50 milyon eurodan daha azı İrlanda şubesine verildi. Gerisi şirket merkezine aktarıldı dolayısıyla vergilendirilmedi. Apple, bu perspektifte her milyon euro kârda 500 euro vergi ödedi. Bu vergi oranı 2014’de yüzde 0,005’e kadar düştü. Bu dönemde, Apple milyon euroluk kârda ise 50 euro vergi verdi." ifadelerini kullandı.
Apple’ın İrlanda’da kurduğu şirket merkezinin Avrupa’dan, Afrika’dan, Ortadoğu’dan ve Hindistan’dan elde edilen tüm kârları topladığını hatırlatan Vestager, "Benzeri bir işlemi Apple Operations Europe da bilgisayarlarda yaptı. Kârlar, yapay olarak şirket merkezine iletildi ve vergilendirilmedi" değerlendirmesinde bulundu.
SADECE İRLANDA DEĞİL
Bu uygulamaların AB kamu destek kurallarına göre yasa dışı olduğuna işaret eden Vestager, "Adil rekabetin sağlanması için Apple’dan 2003’ten 2014‘e kadarki dönem için 13 milyar euronun ve faizinin geri alınması lazım. İrlandalı yetkililer net rakamı hesaplamalı ve ödeme modelini belirlemeli." dedi.
Apple'ın ödemediği vergilerin tamamının İrlanda'da olmadığını belirten Vestager, "Apple Sales International İrlanda’da ama başka bölgelerde de faaliyet gösteriyor. Başka ülkeler durumu inceleyebilir. Biz verilerimizi onlarla paylaşırız. Eğer diğer ülkeler de bu satışları belirlerse, Apple’dan geriye dönük vergi talep edebilir. Bu da irlanda’ya ödenecek vergiyi düşürebilir. Hedefimiz, tüm şirketlerin vergilerini kârlarını sağladıkları yerde ödemeleri" diye konuştu.
APPLE VE İRLANDA'DAN TEPKİ
Kararın ardından Apple'ın yayınladığı açıklamada, "Avrupa Birliği, İrlanda'nın vergi yasalarını göz ardı ederek Apple'ın tarihini yeniden yazmaya çalışıyor. Bu kararın Avrupa'daki yatırımlara ve istihdamımıza büyük zararı olacaktır" ifadeleri yer aldı.
İrlanda Finans Bakanı Michael Noonan, Komsiyon'un kararın katılmadığını söyleyerek "İrlanda'nın vergi sistemi katı kurallar üzerine kuruludur" dedi.
Apple CEO’su Tim Cook daha önce 5 bin 500 kişi istihdam ettiklerini ve İrlanda’da tüm vergilerini ödediklerini açıklamıştı.
Apple şirketinin ve İrlanda Hükümetinin, AB Komisyonu kararlarına hukuki itiraz hakkı bulunuyor.
ŞİMŞEK'TEN APPLE'A DAVET
Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, Twitter hesabından yaptığı İngilizce açıklamada Apple'ı Türkiye'ye davet ederek "Apple Türkiye'ya taşınmalı. Avrupa Birliği'nin bürokrasisi ile uğraşmadan daha cömert vergi teşvikleri sağlamaktan mutluluk duyarız" değerlendirmesinde bulundu.
