BLOOMBERG INTERNATIONAL
26 03 2018, 11:44 Güncelleme: 11:48
Dünyanın en büyük ikinci ekonomik gücü ve en önemli petrol ithalatçısı Çin, ABD ve Avrupa üzerinde fiyat üstünlüğü elde etmek için kendi petrol kontratını oluşturdu.
Çin yuanı destekli kontratlar, Şanghay Uluslararası Enerji Borsası'nda varili 427,90 yuan yani 67,78 dolardan işlem görmeye başladı. Eylül vadeli kontratlar, yabancıya da açık olacak.
Ham petrol tüketimi son yıllarda aşırı yükselen Çin, geçen yıl ABD'yi de geçerek yabancı petrol talebi en fazla olan ülke oldu. Çin'in kendi petrol kontratına sahip olması yalnızca rekabet üstünlüğünü değil, yuanın uluslararası ticarette kullanımını da artıracak.
Yabancı yatırımcıya kapıyı açmak da Çin'in emtia piyasası için bir ilk. Daha fazla müşteriyi çekebilmek için deniz aşırı kişi ve kurumları gelir vergisinden muaf tutmak da gündemde. Çinli petrol kontratlarında işlem yapmak isteyen 19 yabancı broker şirket kaydını yaptırdı bile.
Çin'de yaşanan bu önemli gelişmeye şüpheyle yaklaşanlar da var. Bazı uzmanlara göre sermaye kontrolleri, regülasyon riskleri ve diğer Çin menkul kıymetlerine piyasa müdahaleleri, Şanghay petrolünün bölgesel fiyat belirleyici olup olmayacağı konusunda endişe yaratıyor.
Avutralya ve Yeni Zelanda Bankacılık Grubu Emtia Stratejisti Daniel Hynes'e göre Şanghay petrolünün fiyat belirleyici olmasını özellikle orta vadede görmek zor.
Çinli regülatörler ise kontratların, petrol şirketleri için risk yönetimi aracı olarak kullanılabilmesini ümit ediyor.
BRENT VE WTI
Dünyada en yaygın kullanılan iki petrol türü var. Bunlardan ilki Kuzey Denizi’inden çıkarılan ve Londra Borsası'nda işlem gören Brent petrol.
Diğeri ise Brent'e göre daha hafif olduğu için benzin ve dizel yakıtlarda daha sıklıklar kullanılan West Texas Intermediate ya da kısa adıyla WTI. Kuzey Amerika'dan çıkarılan bu petrol türü, ABD'nin petrol ihracatının yüzde 40'ına karşılık geliyor ve New York Borsası'nda işlem görüyor.
26 Mart itibariyle Brent petrolün varil fiyatı 70 doların biraz üzerinde WTI ise 65 dolardan işlem görüyor.
