BUSINESSHT
01 02 2018, 16:03 Güncelleme: 16:14
Bloomberg HT'den Arzu Maliki'nin sorularını yanıtlayan Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası Türkiye Direktörü (EBRD) Arvid Tuerkner, Türk Lirası cinsinden dokuz adet tahvil üzerinde çalıştıklarını bir tanesinin daha gündemlerinde olduğunu söyledi. Tuerkner'in açıklamalarından satır başları şöyle:
2017 EBRD için nasıl bir yıl oldu?
Arvid Tuerkner: EBRD olarak geçen sene çok başarılı bir yıl geçirdik. 51 tane rekor seviyede projeye imza attık. Yatırımlarımız euro cinsinden ve toplam yatırım hacmimiz 1,6 milyar euro oldu. Bu projelerin 50 tanesi özel sektörde, bir tanesi ise kamu sektöründeydi. İstanbul Metrosu projesi gibi...
Bu 50 proje arasında hangi sektörler öne çıkıyor?
Bu projelerden bir tanesi "Türk Kadın Girişimciler Programı". Bu çerçevede beş farklı Türk bankasına kredi sağlıyoruz. Bankalar da bu fonları kadın girişimcilere yönlendiriyorlar. Geçen yıl bu programımızı sonlandırdık ve toplamda 300 milyon euroluk bir kaynak aktardık. Bu sayede 15 binden fazla kadın girişimciye ulaştık.
Enerji ve kaynak verimliliği ve yenilenebilir enerjiye de yatırım yaptık. Yatırımların yarısını yenilenebilir enerjide. Örneğin jeotermal enerji santrali finansmanı yaptık, PPP tarzında üç tane kaynak verimliliği olan hastaneye yatırım yaptık. Bunlardan biri Bursa biri de Gaziantep'teydi. NEF ile ortaklığımız kapsamında enerji verimliliği olan konut projeleri de yapıyoruz.
EBRD olarak 2018 beklentileriniz neler?
Benzer bir performans göstermeyi düşünüyoruz. Daha fazlası olmayabilir. 2014'ten bu yana Türkiye en fazla ağırlık verdiğimiz ülke. Yakınlarda kuruyemiş üreticisi Peyman'la bir ortaklığa girdik. Zaten tarımda çok aktiftik. Tarım ticareti yapan birçok şirketle çalışıyoruz. Tarım sektörünün Türkiye için de çok önemli olduğunu düşünüyoruz çünkü istihdamın yüzde 20'si tarım sektöründe. 32 milyon tutarında bir finansman verilecek. Hollanda Kalkınma Bankası bizim sendikasyon ortağımız ve Eskişehir'de yeni bir tesis kurulacak. Ham maddelerinin yüzde 70'ini Türk çiftçilerden alacaklar ve bu oran daha da artacak.
Yenilenebilir enerji tarafındaki yeni projelere bakarsak, güneş, rüzgar, biomass ile ilgili projelerimiz var. Aynı zamanda iki adet hidro elektrik santralinin özelleştirilmesi projemiz var ve Entek ile Koç Grubu ortağımız.
TSKB ile bir işbirliğiniz oldu, detayları verebilir misiniz?
Bu bir orta ölçekli sürdürülebilir enerji verimliliği projesi. TSKB bu konuda son derece tecrübeli bir ortağımız. Yüksek meblağlı bir krediyi çok verimli bir şekilde kullandırdılar ve biz bu işbirliğini daha da devam ettirmek istiyoruz. Çünkü bu çerçeve halinde hâlâ bütçemizde boşluk var.
Enerji şirketlerinin kur volatilitesi ve finansman açısından sıkıntıları olmuştu. Bu kapsamdan 2018, enerji şirketleri açısından nasıl bir yıl olur?
Yenilenebilir projeler 2020 yılına kadar tarife avantajlarından faydalanacak. 2020'den sonra ne olacağı önemli. Enerji Bakanlığı ile çalışmalar sürdürüyoruz. Tabii ki bu alana yatırımcıların da ilgisinin devam etmesi lazım. Kurdaki volatiliteyi maalesef bu yıl da risk olarak görüyorum. Hükümet de bunun farkında. Döviz cinsi borçlanmalar hakkında adımlar atıyorlar. Bu kararları büyük şirketler için daha uygun görüyorum çünkü onların daha çok döviz cinsinden borçları var.
Yeni köprü, havalimanı, Kanal İstanbul gibi birçok altyapı projesi var. Bu kapsamda neler yapmayı planlıyorsunuz?
Söz konusu projelerle her zaman ilgileniyoruz. Bu alanda Türkiye'nin daha birçok projeye ihtiyacı var. Şanlıurfa'daki PPP tarzı hastanemiz bu yıl sonlanacak. Standartlarımıza uyduğu sürece her türlü proje ile ilgileniriz. Perakende ile ilgili de şimdilik Korozo ile çalışıyoruz ve bu alanda yeni de bir projemiz var.
Kobiler hakkında çalışmalarınız neler?
Türkiye'de KOBİ'lere 2,3 milyar euro yatırım yaptık ve 80 bin KOBİ'ye ulaştık. Benzer çalışmalarımız devam edecek.
Yeni kararla beraber KOBİ'lerin sadece TL cinsinden borçlanacak olmaları sizin için sorun teşkil edecek mi?
Biz Türk Lirası cinsinden finansman da yapıyoruz. Mesela Bal Parmak'a verdiğimiz kredi TL cinsindendi. Eğer firmanın ciddi bir ihracatı varsa o zaman döviz cinsinden finansman sağlıyoruz. Böyle bir ihracat yoksa TL cinsinden vereceğiz. Türk Lirası cinsinden sermaye piyasalarının derinliği çok fazla değil, bunu artırmaya çalışıyoruz. Türk Lirası cinsinden dokuz tane tahvil üzerinde çalıştık, bir tanesi daha şu anda gündemde. Kurumsal tahvil ihracı ile ilgili 1,2 milyon Türk Lirası ihracat yapacağız.
2018'i finansal riskler açısından nasıl görüyorsunuz?
Öncelikle Türk bankacılık sektörü çok sağlam ve sermaye yeterliliği çok iyi. Bu, Türkiye ekonomisinin güçlü tarafını oluşturuyor. Elbette Türk bankaları yurtdışından da ciddi şekilde finansman sağlıyor, tabii burada da ciddi bir kur riski var. Bu konunun yakından izlenmesi gerektiğini düşünüyorum.
