BUSINESSHT
24 01 2018, 12:16 Güncelleme: 12:59
BloombergHT canlı yayınına katılan Halkbank Genel Müdürü Osman Arslan, Banka'nın eski Genel Müdür Yardımcısı Hakan Atilla'nın ABD'de devam eden yargılanmasının kendilerini olumsuz etkilemediğini söyledi.
Mevduat büyümesinin sektör ortalamasının üzerinde olduğunu söyleyen Arslan, 2016-2017 yılları arasında aktif kredilerin yüzde 28 büyüdüğünü sektör ortalamasının ise yüzde 20 civarında olduğunu belirtti.
Osman Arslan, ABD'deki davaya da konu olan İran'la ticari ilişkileri de şu şekilde açıkladı:
"Komşumuz İran'la ne şekilde ticaret yaptığımızın bir çerçevesini çizmemiz lazım. Malumunuz ülkemiz, İran'dan bir takım malların ithalatını yapmakta. Bunların içinde en büyük kalemler petrol ve doğalgaz. Bunların bedelleri de her iki ülke arasında belirlendiği üzere Türkiye Halkbankası'nda açılan hesaplara yatırılmakta. Bu, 2010 yılından itibaren oluşturulan bir husustur. Türkiye de İran'a başta gıda, sağlık, ilaç, ekipman malları olmak üzere bir takım ihracatlar yapmaktadır. Bu ihracat bedelleri de bankamızda açılmış olan ve İran adına yatırılan hesaplar üzerinden gerçekleşmektedir. Uluslararası piyasalara açılmış, yüzde 49'u halka açık ve uluslararası piyasalardan da ciddi anlamda borçlanmalar yapan Halkbankası'nın, başta Birleşmiş Milletler, Avrupa Birliği ve ABD'nin İran'la ticareti düzenleyen ilkelerine uymaması gibi bir şey düşünülemez.
Halkbankası'nın iş modelinde İran'dan alınan petrol ve doğalgaz bedellerinin Türk Lirası ve euro cinsinden İran adına açılan hesaplara İran Merkez Bankası ve yasaklı olmayan bazı ticari bankalar adına açılan hesaplara yatırılmakta ve bu hesaplar da biriken paralar da İran'la iş yapan firmaların ödemeleri gerçekleştirilmektedir.
İran şirketleri ve bankalarıyla iş yapılması noktasında Türkiye'deki ihracatçılar ve İran'daki ithalatçılar aslında birbirleriyle anlaşmakta. Burada bankanın dahili söz konusu değildir. Bankaların uluslararası ticaret kuralları çerçevesinde ithalatçı ve ihracatçıyı belirleme yetkisi yoktur. Ancak bankalar, uluslararası ödeme şekillerine bağlı olarak hangi firmayla bu ödeme şekillerini araştırma yükümlülüğüne sahiptir.
Durum böyle olunca biz, İran adına açılmış hesaplardan bir ihracatın ödeme şeklini yaparken ABD'nin koymuş olduğu kurallar titizlikle inceledik.
ABD'nin 1979'dan bu yana devam eden İran yaptırımlarıyla ilgili birkaç temel prensibi oluyor. Amerikan finansal sistemini veya ABD dolarını kullanarak İran'la ticaret yapılamamakta. İkincisi ABD tarafından yayınlanan kara listeye alınan şahıslar ve firmalar olabilir. Ya da yaptırımlar mevzuatına uygun olarak yasaklı mallar olabilir. Dolayısıyla bir banka, İran'la ticaret yapılacağı zaman bu listeleri de kontrol etmekle yükümlüdür. Bankamız bu düzenlemelere uymuştur ve uymaya devam etmektedir."
İran ile yapılan ticarette ödemelerin peşin gerçekleştiğini söyleyen Osman Arslan, ABD'deki davanın Hakan Atilla davası olduğunu Banka adına doğrudan açılan bir dava olmadığını söyledi.
Hakan Atilla'nın beraat etmesi durumunda Halkbank üzerindeki baskının azalacağını vurgulayan Arslan, davanın incelenmesi için bağımsız uluslararası bir firmanın davet edildiğini ve incelemenin Türk kanunların uygun şekilde yürütüleceğini söyledi.
