BLOOMBERG INTERNATIONAL
23 01 2018, 11:28 Güncelleme: 11:39
ABD Başkanı Donald Trump, ithal edilen güneş enerjisi ekipmanlarına dört yıl boyunca gümrük tarifesi uygulanması kararı aldı. ABD'deki güneş enerjisi endüstrisi, maliyetlerin artacağı, binlerce kişinin işsiz kalacağı ve milyarlarca dolar yatırımın tehlikeye gireceği gerekçesiyle karara şiddetle karşı çıkıyor.
1. Trump tam olarak neyi onayladı?
Trump'ın pazartesi günü imzaladığı karar, ithal edilen güneş panellerine gümrük vergisi getiriyor. Ülke ekonomisini koruma amaçlı getirilen vergiler ilk yıl yüzde 30, ikinci yıl yüzde 25, üçüncü yıl yüzde 20 ve dördüncü yıl yüzde 15 oranında olacak. Trump ayrıca, ABD ve Çin arasında 2012'den bu yana devam eden "güneş ticareti" ihtilafının çözülmesi için Ticaret Bakanlığı'na emir verdi.
2. Trump'ın bu kararının nedeni ne?
Nisan 2017'de iflasını açıklayan ABD'li güneş paneli şirketi Suniva,ülke dışından çok yoğun şekilde getirilen güneş pilli ürünlerden yara aldıklarını söyleyerek ABD hükümetinden güneş hücre ve panellerine ithalat vergileri getirilmesini istemişti. Çoğunluk hissesi Çinli bir firmaya ait Suniva, küresel üretimdeki hızlı artış ve düşen fiyatlar nedeniyle ABD'li firmaların ayakta kalamadığını vurgulamıştı. Suniva'nın bu şikâyetine bir ay sonra SolarWorld AG de katılmış rekabet gücünün giderek düştüğünü vurgulamıştı. ABD Uluslararası Ticaret Komisyonu, ekim ayında yaptığı teklifte gümrük tarifelerinin yüzde 35 olmasını önermişti.
3. Kazananlar ve kaybedenler kim?
Çinli güneş ekipmanları üreticisi JinkoSolar Holding Co., JA Solar Holdings Co., ABD'li çatı güneş paneli tesisatçıları ile yenilenebilir enerji geliştiricileri en büyük kaybedenler arasında. ABD Güneş Enerjisi Endüstrisi Birliği'nin tahminlerine göre 260 bin kişinin istihdam edildiği sektörde 23 bin kişi işsiz kalabilir. Ayrıca yeni vergilerle birlikte milyarlarca dolarlık yatırım ya ertelenecek ya da iptal edilecek.
Bloomberg Yeni Enerji Finansı verilerine göre büyük güneş çiftliklerinin maliyeti yüzde yüzde 10'dan daha az artış gösterecek. Yerel üreticilerden First Solar Inc. ile New York'un Buffalo kentinde dev bir pil fabrikası kuran Tesla, karardan kazançlı çıkacak firmalar arasında.
4. Kararın ABD'deki güneş üretimine etkisi ne olacak?
Çinli güneş paneli üreticileri Longi Green Energy Technology Co. ve JinkoSolar, gümrük vergisinin başlamasının ardından ABD'de fabrika kurabileceklerini açıkladı.
Böyle bir hamle, endüstrinin diğer elemanlarını da teşvik edebilir. Ancak analistlere göre dört yıllık tarifeler, yatırımları teşvik etmek için yeterli olmayabilir. Vertical Group analisti Gordon Johnson, "Dört yıllık gümrük tarifesi için milyonlarca dolar mı harcayacaksınız? Uygulama ortadan kalktıktan sonra kurduğunuz fabrika, piyasanın dışında fiyatlanacak. Ayrıca yeni kurulan fabrikalar otomasyon yoğun olacak. Bu durumun istihdamı nasıl etkileyeceği belirsiz" diye konuştu.
5. Dört yıl sonra ne olacak?
Credit Suisse analistlerine göre ABD ve Çin'in birbirlerinin ürünlerine yıllar önce başlattığı tarifeler, iki ülke arasındaki anlaşmazlıkların çözülmesiyle kolaylaşabilir. Eğer görüşmeler başarıya ulaşırsa, Çinli üreticiler, ABD'ye ihracat yapan rakipleriyle aynı seviyeye erişebilir.
