BUSINESSHT
21 09 2017, 14:01 Güncelleme: 15:22
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) politika faizlerinde değişikliğe gitmeyip karar metnindeki ifadeleri de aynen koruduğu Eylül ayı Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısının özetini yayımladı.
Merkez'in Eylül PPK toplantısı özetinde enflasyon görünümü ve para politikasına dair kapsamlı değerlendirmeler yer aldı.
TCMB, enflasyonda endeksleme davranışının hissedildiğine dikkat çekiyor ve gıda fiyatlarında artışın süreceğini öngörüyor. Merkez, ikinci çeyrekte yüzde 5'i aşan büyümeden sonra üçüncü çeyrekte de ekonomik aktiviteyi güçlü görüyor ve "oldukça yüksek bir oranda" büyüme tahmin ediyor.
Merkez'e göre küresel para politikalarında ılımlı normalleşme beklentisi portföy akımlarını desteklerken aşağı yönlü iki riskten biri Fed, diğeri ise jeopolitik gelişmeler.
Toplantı özetinden öne çıkan başlıklar şu şekilde:
1) ENFLASYON NEDEN YÜKSELİYOR?
Ağustos ayında tüketici fiyatları yüzde 0,52 oranında artı ve yıllık enflasyon önceki döneme göre 89 baz puan yükselişle yüzde 10,68 oldu.
TMCB, "Bu dönemde enflasyon, gıda ve enerji gruplarında yükselirken, hizmet grubunda yüksek seviyesini korudu. Temel mal grubu enflasyonunda giyim ve dayanıklı tüketim malları kaynaklı olarak belirgin bir artış kaydedilmiş; bu doğrultuda çekirdek göstergelerin yıllık enflasyonu ve ana eğilimi yükselmiştir." dedi.
2) GIDA FİYATLARINDA ARTIŞ SÜRECEK
TCMB'nin PPK özetinde yer alan değerlendirmelerde, gıda yıllık enflasyonunun işlenmemiş gıda fiyatlarındaki bazın da etkisiyle artmaya devam edeceği öngörülüyor. Ağustos ayında gıda ve alkolsüz içecekler grubunda yıllık enflasyon 1,90 puan yükselerek yüzde 11,97 olmuştu.
Merkez'e göre bu gelişmede işlenmemiş gıda fiyatlarındaki olumsuz baz etkisinin yanı sıra işlenmiş gıda fiyatlarındaki grup geneline yayılan artışlar belirleyici oldu.
3) ENDEKSLEME DAVRANIŞI HİSSEDİLİYOR
TCMB, hizmet enflasyonunda genel enflasyona endeksleme davranışının etkilerine dikkat çekti. Merkez, "Gıda ve içecek fiyatlarındaki gelişmelerin yanı sıra turizmdeki toparlanmaya bağlı olarak yemek ve konaklama hizmetlerinde enflasyon yükselmiştir. Hizmet enflasyonundaki yüksek seyirde maliyet artışlarının yanı sıra genel enflasyona endeksleme davranışının etkileri de hissedilmektedir. Nitekim endeksleme davranışının güçlü olduğu eğitim hizmetleri fiyatları bu dönemde yüzde 2,79 ile yüksek bir oranda artmış, bu grupta yıllık enflasyon yüzde 10,30’a ulaşmıştır." dedi.
4) BÜYÜME YORUMU
Merkez'in ikinci çeyrekteki yıllık yüzde 5,1 ve çeyreksel yüzde 2,1 büyüme için yorumu şöyle oldu:
"Geçmiş dönemlere ait verilerdeki yukarı yönlü güncellemeler de iktisadi faaliyetin gücü açısından not edilmiş ve ikinci çeyrek itibarıyla talep koşullarının enflasyona düşüş yönlü desteğinin önemli ölçüde azaldığı değerlendirmesi yapılmıştır. Anılan dönemde çeyreklik büyümenin temel sürükleyicisi inşaat yatırımları ve özel tüketim başta olmak üzere yurt içi talep olmuştur. İç talebe bağlı olarak ithalattaki artış ve ihracattaki ivme kaybının etkisiyle net ihracat dönemlik büyümeye negatif katkı yapmış, yıllık büyümeye ise yüksek katkısını sürdürmüştür."
4) ÜÇÜNCÜ ÇEYREKTE BÜYÜME "OLDUKÇA YÜKSEK" OLACAK
PPK özetinde, öncü göstergelerin iktisadi faaliyetin üçüncü çeyrekte güçlü seyrini koruduğuna dikkat çekildi. Merkez, özet metinde, "Temmuz ayı sanayi üretimi ve Ağustos ayı PMI göstergeleri üçüncü çeyrekte bir önceki döneme kıyasla daha güçlü bir artış sinyali vermiştir. İmalât sanayisine ek olarak hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörlerinde de yakın dönemde kuvvetli bir faaliyet gözlenmektedir. Bu gelişmeler ekonomideki toparlanmanın sektörel yayılımının arttığına işaret etmektedir." ifadelerine yer verdi.
Ayrıca Merkez, üretim sektörlerindekine benzer bir görünümün talep göstergelerinde de izlenmekte olduğunu ifade etti ve "Kurul, iktisadi faaliyetin güçlü seyrine ek olarak takvim ve baz etkilerinin de etkisiyle üçüncü çeyrekte yıllık büyümenin oldukça yüksek bir oranda gerçekleşeceği değerlendirmesinde bulunmuştur." dedi.
5) İŞSİZLİK DÜŞECEK
TCMB, işsizlikteki gerilemenin de sürmesini bekliyor. İşgücü piyasasında Şubat ve Mart dönemlerinde başlayan iyileşmenin Haziran döneminde devam ettiğini vurgulayan Merkez, "Bu dönemde, tarım dışı istihdam hizmet sektörü kaynaklı artmıştır. Öncü göstergeler ekonomideki toparlanmayla birlikte önümüzdeki dönemde işsizlik oranlarındaki kademeli düşüş eğiliminin süreceğine işaret etmektedir." değerlendirmesini paylaştı.
6) MALİYE POLİTİKASI İZLEMEDE
Para politikası belirleyicisi, Maliye'yi de yakından izliyor. Özet metinde mali politikalara vurgu yapılarak şöyle denildi:
"Maliye politikasına ve vergi düzenlemelerine ilişkin gelişmeler enflasyon görünümüne etkileri bakımından yakından takip edilmektedir. Para politikası duruşu oluşturulurken, mali disiplinin korunacağı ve yönetilen/yönlendirilen fiyatlar ile vergilerde öngörülmeyen bir artış gerçekleşmeyeceği varsayılmaktadır. Maliye politikasının söz konusu çerçeveden belirgin olarak sapması ve bu durumun orta vadeli enflasyon görünümünü olumsuz etkilemesi halinde para politikası duruşunun da güncellenmesi söz konusu olabilecektir."
7) KGF ÜST SINIRA YAKLAŞTI
Bu noktada TCMB, KGF'nin üst sınıra yaklaştığına dikkat çekerek, kredi büyümesinin yılın üçüncü çeyreğinde geçmiş yılların ortalama değerlerine yakınsayarak daha ılımlı seviyelerde dengelenmeye başladığı değerlendirmesini paylaştı. Ayrıca metinde, "Yılın ilk yarısında meydana gelen güçlü kredi ivmesinin toplam talep ve iktisadi faaliyete yansımaları yakından takip edilmektedir." denildi.
8)NORMALLEŞME ILIMLI OLACAK
TCMB, küresel para politikasına normalleşme sürecinin de ılımlı geçeceği beklentisinde. Merkez, bu durumun portföy akımlarını da desteklediğini ifade ediyor. Özet metinde şöyle denildi:
"Son dönemde, gelişmiş ülke merkez bankalarının politika normalleşme süreçlerine ilişkin açıklamaları piyasalarda kısa dönemli dalgalanmalara yol açsa da, küresel enflasyon oranlarının halen düşük düzeylerde seyretmesi nedeniyle, para politikalarındaki normalleşme sürecinin ılımlı olacağı beklentisi korunmuştur. Küresel büyüme görünümünün daha olumluya dönmesiyle birlikte, finansal piyasalarda gözlenen yüksek risk iştahı ve düşük oynaklık, Türkiye dâhil olmak üzere gelişmekte olan ülkelere yönelen portföy akımlarının güçlü seyretmesine neden olmaktadır."
9)AŞAĞI YÖNLÜ RİSKLER
Bununla birlikte TCMB, küresel iktisadi faaliyetteki mevcut olumlu tabloya rağmen önümüzdeki döneme ilişkin aşağı yönlü risklerin de bulunduğunu ifade etti. Bu riskler Fed'in beklenenden hızlı gitmesi ve jeopolitik gelişmelere adresli görülüyor:
"Fed’in faiz artırımı ve bilanço küçültme politikalarına dair açıklanan normalleşme sürecinin beklentilerin ötesinde bir hızda hayata geçmesi durumunda, finansal piyasalarda gözlenen yüksek risk iştahı ve düşük oynaklık döngüsünün tersine dönmesi mümkündür. Böyle bir durum, gelişmiş ülkelerde menkul kıymet fiyatlarında dalgalanmalar yaratarak büyüme eğilimini zayıflatabilecektir. Ayrıca, jeopolitik gelişmelerin de etkisiyle risk iştahının azalması gelişmekte olan ülkelere yönelen portföy akımlarında da dalgalanmalara yol açabilecektir."
