15 06 2017, 17:49 Güncelleme: 17:53
Fiyatları diğer yatırım araçlarının fiyatlarına bağlı olan ve riskten korunmak veya berlirli bir seviyede risk alarak getiri yükseltmek için kullanılan finans ürünleridir.
Yüzlerce farklı türü olsa da başlıca kullanılan türev ürünler;
- Forward
- Futures
- Opsiyon
- Swap
- Egzaotik enstümanlar
- Kredi türevleri ve yapılandırılmış ürünler(structured products)’dir.
Bu ürünler vadeli işlem kontratları olarak da ifade edilmekle birlikte, sahiplerine, ileri bir tarihte teslimatı yapılmak üzere, herhangi bir finansal aracın bugün üzerinde anlaşılmış fiyattan alım- satım hakkını gösterirler.
Hem organize borsalarda (VOB, LME, CBOT) hem de tezgah üstü (over the counter) piyasalarda işlem görürler. Türev ürünler yatırımcıya kaldıraç etkisi (leverage) sağladığından kullanımı cazip olan ürünlerdir.
Türev ürün kullanımını ile yatırımcı, dayanak varlığın fiyatının hangi yöne doğru gideceğini öngörmekte ve piyasa, tahminler doğrultusunda aşağıya ya da yukarıya hareket ettiğinde para kazanmaktadır.
Özellikle futures ve opsiyon gibi organize borsalar bünyesinde işlem gören kontratlar, standart özellikler taşırlar ve piyasanın likit olmasına katkı sağlarlar.
Çok farklı türev ürün sınıflamaları vardır. Ürünler getirisi lineer(doğrusal) olan basit fiyatlama modellerine sahip ürünlerden, getirisi lineer olmayan çok kompleks fiyatlama modellerine sahip olan türevlere kadar çok geniş bir aralıkta, binlerce ürün türü olarak çeşitli piyasalarda işlem görmektedir.
Özellikle volatilite, olasılık dağılımı gibi kavramlar opsiyonlarda yaygın olarak kullanılmaktadır.
