BUSINESSHT
05 06 2017, 09:43 Güncelleme: 13:06
Mayıs ayında enflasyon yüzde 11,72 ile 9 yılın zirvesinden indi ama gıda fiyatlarında yükseliş devam etti. Nisan ayı enflasyonu yüzde 11,87 ile yaklaşık 9 yılın en yüksek seviyesine çıkmıştı.
Mayıs ayında aylık enflasyon yüzde 0,45 oldu. Çekirdek enflasyon ise yıllık yüzde 9,38 olarak gerçekleşti.
Gıda fiyatlarında aylık olarak gerileme görülürken yıllık yükseliş ivmesi devam etti. Gıda enflasyonu yüzde 16,91 ile 2010 Ekim ayından bu yana en yüksek seviyeye çıktı. Gıda fiyatlarındaki aylık enflasyon ise yüzde - 0,55 oldu. Gıda, enflasyon sepetinin yüzde 20'sinden daha fazlasını teşkil ediyor.
İş Yatırım, gıda fiyatlarındaki aylık düşüşün mevsim ortalamalarına göre sınırlı olduğuna dikkat çekti.
Kurumun analizinde, "Aylık enflasyon tahminimizdeki sapma gıda grubu fiyatlarındaki düşüşün öngörümüzden daha sınırlı olmasından kaynaklanıyor. Yaş meyve sebze fiyatlarındaki düşüşe rağmen et ve ekmek fiyatlarındaki artış gıda grubundaki aylık gerilemenin yüzde 0,55'de kalmasına neden oldu" ifadeleri yer aldı.
BloombergHT canlı yayınına katılan Finans Yatırım Baş Ekonomisti Burak Kanlı enflasyonun düşüşünde enerji fiyatları ve kurun yardımcı olduğuna dikkat çekti. Kanlı Mayıs enflasyonu ile ilgili şu yorumları yaptı: "Enerji fiyatları ve kur bize yardım ediyor. Metodolojideki değişiklik nedeniyle giyim, hem çekirdek hem manşet enflasyona yardım ediyor. Nitekim giyim enflasyonu yüzde 5'ten yüzde 3' düşmüş.
Ancak öyle bir unsur var ki, bir türlü düşmek bilmiyor. O da gıda. İşlenmemiş gıda enflasyonu yıllık yüzde 27'ye çıkmış durumda. Gıdada sorun devam ediyor. İç talebin canlanmasıyla birlikte fiyat koyucular yansıtamadıkları maliyet artışlarını yansıtmaya başlamışlar gibi. Çünkü çekirdekte de bir türlü düşüş gerçekleşmiyor."
Bluebay Stratejisti Timothy Ash ise Twitter hesabından yaptığı paylaşımda çekirdek enflasyondaki düşüş trendinde dikkat çekerken Haziran ayında Ramazan etkisi görüleceğini söyledi.
EGE CANSEN: ENFLASYON DOLAR ENDEKSLİ
BloombergHT'den Ceren Dilekçi'nin sorularını yanıtlayan Sözcü Gazeteci Yazarı İktisatçı Ege Cansen enflasyon verisinin beklentilere uygun olduğunu, bir "tepe" yaptıktan sonra aşağı doğru inmesinin normal olduğunu ve bunun nedeninin döviz fiyatlarındaki stabilizasyon olduğunu söyledi.
Cansen, " Döviz fiyatları yine bu istikrarını devam ettirirse, enflasyon düşmeye devam edebilir. Sene sonunu da yüzde 10 civarında kapatabilir" dedi.
"Enflasyon bir sarmaldır" diyen Cansen'e göre sürekli dolar endeksli düşünmek, gelirin, kiranın dolarla düşüp ya da yükseldiğini hesaplamak enflasyonu sürekli kılıyor ve dolar endeksli yapıyor.
Türkiye için ideal enflasyonun yüzde 5'in altı olduğunu söyleyen Cansen "Beşin altına inse fiyat istikrarı var demektir" dedi.
YILLIK EN FAZLA ARTIŞ ALKOLLÜ İÇECEKLER VE TÜTÜNDE
TÜİK verilerine göre yıllık en fazla artış yüzde 21,69 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda gerçekleşti.
TÜFE’de, bir önceki yılın aynı ayına göre gıda ve alkolsüz içecekler yüzde 16,91, ulaştırma yüzde 15,81, sağlık yüzde 13,29 ve çeşitli mal ve hizmetler yüzde 11,60 ile artışın yüksek olduğu diğer ana harcama gruplarıdır.
Aylık en yüksek artış yüzde 5,97 ile giyim ve ayakkabı grubunda oldu. Ekonomist Haluk Bürümcekçi, BloombergHT'ye yaptığı açıklamada ağırlık değişiminden sonra giyim fiyatlarının son iki aydır olumlu etkisinin olduğunu manşet ve çekirdek enflasyonu aşağı çektiğini söyledi. Bürümcekçi, giyimdeki durumun geçici olduğunu eylül-ekimde bu grup için durumun tersine dönebileceğini vurguladı.
Ana harcama grupları itibariyle 2017 yılı Mayıs ayında endekste yer alan gruplardan eğlence ve kültürde yüzde 2,42, eğitimde %0,90, lokanta ve otellerde yüzde 0,89 ve ev eşyasında yüzde 0,77 artış gerçekleşti.
Aylık en fazla düşüş gösteren grup yüzde 0,91 ile çeşitli mal ve hizmetler oldu.
Ana harcama grupları itibariyle 2017 yılı Mayıs ayında endekste yer alan gruplardan ulaştırmada yüzde 0,73 ve gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 0,55 düşüş gerçekleşti.
MERKEZ BANKASI YIL SONUNDA YÜZDE 7,3-9,7 ARALIĞINI ÖNGÖRÜYOR
Merkez Bankası (TCMB) son dönemdeki tüm açıklamalarında enflasyon görünümünde belirgin bir iyileşme sağlanana kadar para
politikasındaki sıkı duruşun sürdürüleceği mesajını yineliyor ve ihtiyaç duyulması halinde ilave parasal sıkılaştırma da yapılabileceğini belirtiyor.
TCMB'nin para politikasının bileşiminde oluşan son faizi gösteren ortalama fonlama maliyeti yüzde 11.98 ile yıl başına göre yaklaşık 375 baz puan sıkılaştırma yapıldığına işaret ediyor.
TCMB enflasyonu düşürmeye odaklı ve sıkı bir politika duruşu altında, enflasyonun yüzde 5'lik hedefe kademeli olarak yakınsamasını beklerken, enflasyonun yüzde 70 olasılıkla 2017 yılı sonunda orta noktası yüzde 8.5 olmak üzere yüzde 7.3-9.7 aralığında, 2018 yılı sonunda ise orta noktası yüzde 6.4 olmak üzere yüzde 4.6-8.2 aralığında gerçekleşeceğini tahmin etmişti.
"MERKEZ HAZİRANA TEPKİ VERİR"
Dolar/TL'deki gerilemenin enflasyonlar değil tüm gelişen ekonomilerdeki satışlarla alakalı olduğunu ve bu enflasyon verisinin çok olumlu olmadığını söyleyen Burak Kanlı, Merkez Bankası'nın nasıl davranbileceğini şöyle yorumladı:
"Merkez Bankası bu verilere bakarak hiçbir şey yapmaz. Önümüzdeki dönemde Merkez Bankası, piyasa dinamiklerini dikkate alarak fonlama maliyetini 11,75-12 arasında tutmaya devam eder.
Haziranda gıdada aşağı yönlü bir sürpriz görebiliriz. En basit deyimle Türkiye gibi bir ülkede bu fiyatlardan domates satamazsınız.
Merkez Bankası asıl haziran enflasyonuna tepki verebilir. Merkez Bankası'nın aklına şu var: Geç likidite penceresi normalde kullanılmaması gereken bir şey. Ben nasıl olur da bunu, önümüzdeki dönemde elimine ederim tekrar."
Haluk Bürümcekçi de "Enflasyon verisi çok durumu değiştiren bir veri değil. Merkez Bankası tarafından da ihtiyatla karşılanacaktır. Burada önemli olan repo ihalesi açıp açmayacağıdır. Açmazsa mevcut fonlama maliyetinde seyir devam edebilir" diye konuştu.
