BUSINESSHT
02 05 2017, 09:01 Güncelleme: 03.05.2017, 11:15
Gıda Komitesi'nin fiyat artışlarıyla mücadelesi devam ederken Türkiye Ziraat Odaları Birliği’nin (TZOB) araştırması gıdada üretici ile market arasındaki fiyat farkının yüzde 646'ya kadar çıktığına işaret ediyor.
Gıdada üretici ve raf fiyatı arasındaki makas ekonomi çevrelerinde yüksek fiyatların ana nedenleri arasında görülürken TZOB'un hesapladığı bu oran sadece bir önceki aya göre dahi 161 puan daha yüksek.
Mart ayında en yüksek makas yüzde 485 ile elmadayken Nisan'da en yüksek makas yüzde 646,67 ile kuru soğan oldu.
Elmada makas yüzde 447'ye gerilerken kuru soğan yüzde 451'den tırmandı.
EN FAZLA FİYAT FARKI HANGİ ÜRÜNLERDE?
Verileri değerlendiren TZOB Genel Başkanı Şemsi Bayraktar Nisan ayında üretici ve market arasındaki fiyat farkının en fazla kuru soğan, elma, kuru kayısı, lahana, patlıcan ve maydanozda yaşandığına dikkati çekti.
Bayraktar, market fiyatlarındaki artışın üretici fiyatlarındaki düşüş nedeniyle, üretici ve market arasındaki fiyat farkının kuru soğanda yüzde 646,67'ye ulaştığını vurguladı. Bayraktar, fiyat farkının kuru soğandan sonra elmada yüzde 488,43,
kuru kayısıda yüzde 360, lahanada yüzde 339,64, patlıcanda yüzde 334,75, maydanozda yüzde 308'i bulduğunu belirtti.
FİYATLAR HANGİ ETKENLERLE DEĞİŞTİ?
Fiyat değişiminin nedenleri ise şu şekilde açıklandı:
"Üreticilerde fiyatı artan ürünlere baktığımızda en fazla fiyat artışı patateste meydana geldi. Patateste ihracat iadesi piyasaları hareketlendirerek eldeki ürünün pazarlanmasına katkı sağladı. Yeni ürünün henüz çıkmamış olması da fiyatları artırdı.
Domateste ise örtü altında ara dönem olmasına bağlı olarak hasat edilen ürün miktarındaki azalma fiyatlarda artışa yol açtı.
Limon, havuç gibi ürünlerde arz depolardan sağlanmaktadır. Fiyat artışları mevsimsel özellik göstermektedir.
Karnabahar gibi kışlık sebzelerde hasadın sonuna gelinmesi fiyatlarda artışa yol açmıştır.
Üreticide en fazla fiyat düşüş görülen ürünler sivri biber, patlıcan, kabak, salatalık olmuştur. Bu ürünlerde hasat edilen ürün miktarının artmasıyla birlikte arzın yoğunlaşması fiyatları düşürmüştür. Maydanoz ve yeşil soğanda da benzer bir durum söz konusu olduğu için fiyatlarda düşüş yaşanmıştır.
Fiyat düşüşü yaşanan bir diğer ürün ise kuru soğandır. Hali hazırda üreticinin elinde hemen hemen ürün kalmamıştır. Kalan ürünü ise meydana gelen kalite kayıpları nedeniyle, üretici yok pahasına elinden çıkarmaktadır."
GIDA KOMİTESİ ÜRÜN BAZLI TEDBİR UYGULUYOR
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) koordinasyonunda Gıda Komitesi, Şubat ayı sonunda aldığı kararla ürün bazlı tedbirler uyguluyor.
Ocak ayında gıda fiyatlarının enflasyona etkisini yeniden karar metnine alan TCMB, Nisan ayı toplantısının karar metninde de maliyet yönlü gelişmelerle birlikte gıda fiyatlarındaki oynaklığın enflasyona etkisine dikkat çekti.
