FIRAT BORA TAŞ
22 04 2017, 20:23 Güncelleme: 23:33
ABD Başkanı Donald Trump'ın son tweeti, gelecek haftanın piyasa ajandasını yeniden yazdırdı.
26 Nisan Çarşamba günü Trump'ın Beyaz Saray'da göreve başladığı 20 Ocak sonrası dönemin en kritik sorularından birine yanıt alınacak.
Trump, 26 Nisan'da ABD vergi sistemi için vaat ettiği büyük kesinti ve reformları ilan edeceğini duyurdu.
PİYASA HASSASİYETİ YÜKSEK
ABD Hazine Bakanı Steven Mnuchin'in de geçtiğimiz Perşembe günü yaptığı bir konuşmada "Vergi reform planı yakında, çok yakında açıklanacak" diyerek yeniden gündeme getirdiği konu piyasa için yüksek önem taşıyor.
ABD hisse senedi piyasları başta olmak üzere riskli varlıklar 20 Ocak'tan bu yana vergi reformu spekülasyonlarıyla önemli iniş çıkışlara sahne oldu.
Trump, Şubat ayı başındaki açıklamasında "Amerikan iş yerlerinin genel vergi yükünü azaltmak büyük bir adım ve işler yolunda gidiyor. Belirlenen takvimin çok önünde olduğumuza inanıyorum. Önümüzdeki iki veya üç hafta içinde vergi açısından fevkalade bir şey açıklayacağız." dediğinde ABD major hisse senedi endeksleri yeni rekorlara giden bir ralli yaşamıştı.
Daha sonra sağlık reformu girişimi başarısızlıkla sonuçlanıp şirket karlarını ve ekonomik aktiviteyi destekleyecek katalist olarak görülen vergi reformundan da somut bir gelişme olmayınca hisse rallisi duruldu, dolar ise tek etki bu olmamakla birlikte yılın başına göre kayıplarını artırdı.
Vergi reformu Trump'ın yüzde 3 büyüme hedefine ulaşmak için kullanmayı planladığı temel araçlardan biri.
BU HAFTA DA GÜNDEMDEYDİ
Bu hafta ise vergi reformunda beklenti iki kez yön değiştirdi.
Hazine Bakanı Mnuchin, Perşembe günü "Çok yakında açıklanacak" demeden önce Pazartesi günü Financial Times gazetesine verdiği mülakatta, söz konusu yasa tasarısının Ağustos ayından önce Kongre'den geçerek Başkan Trump'ın onayına sunulmasını "gerçekçi" bulmadığını ifade etmiş ve hafta başında güç kaybeden ABD borsası bu son açıklamanın yapıldığı gün yüzde 1'e yakın yükselmişti.
ANALİSTLER NE DİYOR?
Daha geniş açıdan bakıldığında Trump'ın vergi reformunun da dahil olduğu ekonomi teşviklerinde gecikebileceği beklentisinin güçlü dolara karşı söylemi ve makro nedenlerle birlikte analistleri dolarda boğa cephesinden uzaklaştırdığı görülüyor. Ziraat Yatırım, son yorumlarından birinde "ABD'de Trump'ın ekonomi politikalarının uygulamada gecikebileceği dolara talebi azaltıyor." demişti.
Analistler Çarşamba günü vergi reformu açıklamasında yer alacak detayların piyasada kısa vadeli yön açısından belirleyici olabileceğini söylüyor.
VERGİ NE KADAR DÜŞEBİLİR?
ABD şu anda efektif olarak yüzde 35'i aşan kurumlar vergisi uyguluyor. Hafta başında Bloomberg News'in üst düzey bir kaynağa dayandırdığı habere göre ise Beyaz Saray Sözcüsü Paul Ryan bu oranın BAT, sınır düzeltilmiş vergi, olarak bilinen çeşitli düzenlemerle yüzde 20'ye çekileceğini söylüyor.
REFORM SENATODAN GEÇEBİLİR Mİ?
Vergi reformunun detayları ve olası etkileri tartışılırken aslında ilk önemli olan hayata geçip geçmeyeceği.
Reformun Senato'da yüzde 60 oy alması gerekiyor. Sandalyelerin yüzde 52'si ise Demokrat Parti'de.
İş Yatırım Uluslararası Piyasalar Müdürü Şant Mankuyan, konuya ilişkin olarak Dünya Gazetesi'ndeki köşe yazısında Trump'ın kendi partisinden destek almakta dahi zorlanabileceğini belirtiyor. Manukyan, "Sağlık reformunda yenilgiye uğrayan Trump vergi indirimine kaynak olarak gösterebileceği önemli bir tasarruf kalemini de kaybetti. Bu nedenle kendi partisi dâhil BAT gibi bir kaynak göstermediği sürece vergi indirimi konusunda destek bulması zor olacaktır." diyor.
1,6 TRİLYON DOLARLIK OFFSHORE TARTIŞMASI
Diğer taraftan ABD'de vergi konusu büyük tartışmaların odağında kalmayı sürdürüyor.
Piyasa ekonomistleri Apple'ın İrlanda'da yüzde 0,005’e kadar düşen yani 1 milyon euro karda 50 euroya inen vergi oranlarına dikkat çekerek Trump'ın vergi reformunun büyük Amerikan şirketlerini ülkeye döndürme konusunda işinin kolay olmayacağını belirtiyor.
Uluslararası yardım kuruluşu Oxfam'ın hazırladığı bir rapora göre Apple ve Microsoft'un da aralarında bulunduğu ABD’nin en büyük 50 şirketinin daha az vergi ödemek için offshore hesaplarında yaklaşık 1,6 trilyon dolar tutuyor.
ABD'de vergi kaçırmaktan farklı olarak şirketlerin yurt dışındaki iştirakleri üzerinden "vergiden sakınması" yasa dışı görülmüyor.
TRUMP'IN İLK 100 GÜNÜ DOLUYOR
30 Nisan'da Beyaz Saray'da 100 gününü dolduracak olan Trump, seçim kampanyasında vergi reformunun bu süredeki ilk işlerinden biri olacağını vaat etmişti. Trump bu akşamki tweetlerinde 26 Nisan'daki açıklamasından sonra 29 Nisan'da da Pensilvanya'da büyük bir miting düzenleyeceğini duyurdu ve bunların öncesinde dün, vergi reformu konusunda iki kararname imzaladı.
