FIRAT BORA TAŞ
21 03 2017, 11:42 Güncelleme: 12:46
Hisse senedi piyasasında şirket haberlerinin takip edilmesi doğal bir durum.
Tayvan'da ise bir şirket haberi hissenin yanı sıra döviz piyasasının da gündemine yerleşti.
Bahse konu haber, Apple'ın ana tedarikçisi TSMC'den.
TSMC'nin yatırımları üzerine bir çıkış kararı spekülasyonu, tüm Tayvan'da yakından takip ediliyor.
BİR KARAR 35 MİLYAR DOLARA MAL OLABİLİR
Piyasa ekonomistlerine göre döviz piyasası Apple haberlerine bu kadar odaklanmakta haklı.
Apple'ın çip tedarikçisi TSMC'nin üretimini ABD'ye kaydırması ihracat gelirleri ve yakın gelecekteki fabrika yatırımı beklentisiyle birlikte yaklaşık 35 milyar doların Tayvan hesaplarından silinmesi anlamına geliyor.
2016'da 27,7 milyar dolar ciro yapan TSMC, bu rakamın yüzde 65'i olan 18 milyar doları ABD'ye yaptığı satışlardan sağlamıştı.
Tayvan'ın 2016'da verdiği dış ticaret fazlası is 49,5 milyar dolar. Yani 2016'da TSMC olmasaydı dolaylı etkilerin dikkate alınmadığı bir hesapta Tayvan'ın dış ticaret dengesi üçte bir daha az fazla verecekti.
REKABET BASKISI ABD'YE YÖNELTEBİLİR
Ülkede 45 bin kişiyi istihdam eden TSMC'nin Samsung'la rekabetini artırmak üzere 16 milyar dolarlık bir fabrika yatırımı planı da bulunuyor. Samsung'un da Apple'a çip tedariki işini ger almak için çabalaması TSMC'nin bu yatırıma başlayacağı zamana karar vermesi için karşılaştığı baskıyı artırıyor.
Şirketin sözcüsü geçtiğimiz dönemde en geç 2018'in ilk yarısında yeni fabrikayı ABD'ye mi yoksa Tayvan'a mı yapacaklarına karar vereceklerini açıklamış ve Trump'ın daha fazla istihdam talepleri de göz önüne alındığında ABD'ye fabrika inşa etmenin seçenekler arasında yer almaya devam ettiğini ifade etmişti.
ENERJİ ALTYAPISI TAYVANI'IN ŞANSINI AZALTIYOR
Son olarak China Post ve Economic Daily News'te yer alan kulis haberlerinde şirketin yönünü ABD'ye çevirdiği spekülasyonu yer aldı. İddialara göre Tayvan'ın elektrik tedarikçisi Taiwan Power'ın istikrarlı enerji sağlayamıyor olması ABD'nin tercih olmasını sağlıyor.
Trump döneminde Apple'ın Intel ile çalışmak zorunda kalabileceği senaryosu da TMSC'nin ABD'yi tekrar tekrar düşünmesine neden oluyor.
Tüm bunlar Tayvan için kritik gelişmeler olarak okunuyor.
Traderların da Tayvan dolarını yakın takibe almasına neden oluyor.
TMSC çip pazarında yüzde 55 paya sahip. Piyasa değeri son durumda 167 milyar dolar ile Intel ile başa baş gidiyor.
