AA
27 02 2017, 07:02 Güncelleme: 07:05
Yeni yılla başlayan kademeli otomatik (Bireysel Emeklilik Sistemi) BES uygulamasında ilk katılımcılar arasında yoğun bir cayma eğilmi gözleniyor.
Sisteme katılan yaklaşık 1 milyon 750 bin kişinin 690 bine yakını cayma hakkını kullandı. Toplam rakamlara bakıldığında yüzde 40, önceden katılımlar arındırıldığında ise yüzde 30 çıkış hesaplanıyor.
Konuya ilişkin AA'ya değerlendirmede bulunan EGM Başkanı Cemal Kişmir şu ana kadar sisteme girenlerin sayısının yaklaşık 1 milyon 750 bin olduğunu, bunlardan yaklaşık 690 bininin cayma hakkını kullandığını belirterek, "İstatistiki olarak böyle bakılsa da rakamları incelediğimizde cayan 690 binin yaklaşık 150 bini daha önce mevcut sistemin içinde olanlar ya da işveren katkılı olarak sistemin içinde olanlardan oluşuyor. Onları arındırdığınız zaman 150 bin daha aşağı çekiyorsunuz buradaki rakam 550 bin civarına geliyor, bu da yaklaşık yüzde 30 cayma oranı demek." diye konuştu.
CAYMA ORANI YÜZDE 50'LERE GELEBİLİR
Kişmir, ayrıca bunun henüz bitmiş bir süreç olmadığını, 2 aylık bir cayma hakkının devam ettiğini anımsatarak, "O yüzden cayanların oranı süre sonunda yüzde 40 ya da yüzde 50'lere gelebilir. Bu cayma oranları beklemediğimiz bir şey değil. Cayma oranında elbette daha iyisinin olmasını isterdik ama bu orana da kötü bir oran diyemeyiz. En kötü senaryoyu alalım elimize, diyelim ki sürenin sonunda sistemden yüzde 50 çıkış oldu. Bütün bu sistemi 15 milyon olarak düşündüğümüz zaman yarısının çıktığını düşündüğümüzde bile geri kalan 7-8 milyon kişiyi buluyor." ifadelerini kullandı.
Kişmir, esas temelde olması gerekenler hakkında şunları anlattı:
"Doğru zamanı yakaladığımızda işveren katkısını da bu sisteme dahil edersek çıkışlar çok daha düşük seviyede olacaktır. Ben ayda 100 lira yatırıyorum diyelim, işveren de benim adıma dönüp belli bir oranda katkıda bulunduğu zaman o kişilerin kalıcılığı çok daha fazla artıyor. İşveren de bunu 'Ben senin adına katkıda bulunuyorum, sen bu şirkette şu kadar süre çalışırsan bu senindir, ayrılırsan şirketten bunu sana kullandırmam' şeklinde kullanabilir. Bunun yurt dışında da çok örnekleri var. Şu anda bu gibi uygulama var ama bunlar işverenin gönüllü olduğu uygulamalar. Zorunlu hale getirilmesi sisteme katkı sağlayacaktır. Ama bu zorunluluktan şu anlaşılmasın, zorunlu olması demek işverenin üstüne başka bir yük gelmesi demek değil. İşverenin üzerindeki şu anki kıdem tazminatı yükünden bu tarafa alınarak yapılabilecek bir çözüm var. Bununla ilgili bir çalışma var. 'Katedilen yol var mı?' Derseniz, masada katedilen bir yol var fakat pratiğe dökülmesi takvimle alakalı. Bu, üzerinde biraz daha konuşulması ve çalışılması gereken bir konu."
FON TUTARI 56 MİLYAR LİRAYA ULAŞTI
AA muhabirlerinin Emeklilik Gözetim Merkezi (EGM) verilerinden derlediği bilgilere göre, yılbaşından sonra otomatik olarak katılanların sayısı 17 Şubat itibarıyla 1 milyon 47 bin 123 olurken, bu çalışanların fon tutarı da 95,8 milyon lira olarak gerçekleşti. Bu arada sisteme otomatik katılım ile dahil olanlara verilen 2 aylık cayma hakkı devam ediyor.
BES temel göstergelerine göre, 17 Şubat itibarıyla sistemdeki katılımcı sayısı 6 milyon 732 bin 706 oldu.
Aynı dönemde katılımcıların fon tutarı 56 milyar 159 milyon lirayı bulurken, devlet katkısı fon tutarı da 7 milyar 732 milyon lira olarak gerçekleşti. Söz konusu tarih itibarıyla BES'ten emekli olan kişi sayısı da 47 bine dayandı.
