Merkez Bankası Başkanı Murat Çetinkaya, 2017'nin ilk yılsonu enflasyon tahminlerini açıkladı
Çetinkaya'nın son dönemdeki likidite adımları konusundaki açıklamaları ve vereceği mesajlar da merakla bekleniyordu.
İşte Çetinkaya'nın açıkladığı tahminler ve verdiği mesajlar:
TAHMİNLER
Gıda enflasyonu:
2017 gıda enflasyon tahmini yüzde 7'den yüzde 9'a çıktı
2018 gıda enflasyon tahmini yüzde 7 oldu
Enflasyon tahmini
2017 enflasyon tahmini yüzde 6,5'ten yüzde 8'e çıktı
2018 enflasyon tahmini yüzde 5'ten yüzde 6'ya çıktı
2019 enflasYon tahmini yüzde 5 oldu
AÇIKLAMALAR
Küresel görünüm
-ABD seçimleri sonrasında küresel ekonomik belirsizlikler arttı
-Yılın son çeyreğinde gelişmiş ülke faiz oranlarında artış yaşandı
Kredi görünümü
-Alınan tedbirlerle son aylarda kredi kullanımında toparlanma eğilimi gözlendi
-Kredi büyümesinde ılımlı artış devam etti
Yurtiçi piyasalar
-2016 yılı dördüncü çeyreğinde yurt içi finansal piyasalar dalgalı bir seyir izledi
-Türkiye'de son dönemde sermaye çıkışları yaşandı. Tahvil piyasasından çıkışlar, hisse senedine göre daha belirgin oldu
Enflasyon görünümü
-2016 yılı sonunda tüketici enflasyonu TL değer kaybi, vergi ayarlamaları ve gıda fiyatlarındaki kısmi yükselişin etkisiyle yüzde 8,53 oldu
-Yakın dönemde enflasyon görünümü iktisadi faaliyetin sınırlayıcı etkisine rağmen vergi artışları, güçlenen maliyet yönlü baskılar ve gıda fiyatlarındaki kısmi yükseliş sonucu bozuldu
-Ham petrol fiyatlarının yükselmesiyle enerji enflasyonu arttı
-Gıda enflasyonu Kasım ayına kadar ılımlı seyretti
-Gıda enflasyonu turizmde daralma ve alınan önlemlerle yılı yüzde 5,65 ile düşük bir seviyede tamamladı
-Çekirdek göstergelerin ana eğilimi Aralık ayı ile birlikte yukarı yönlü
Büyüme görünümü
-İktisadi faaliyette yilin 3.çeyreğinde belirgin bir yavaşlama gözlendi
-İç talep göreli olarak zayıf seyrediyor
-Ilımlı toparlanma eğiliminin devam etmesi beklenmektedir
-Turizm sektörüne henüz belirgin bir toparlanma işareti görmemekteyiz
Sadeleşme
-Sadeleşme adımlarımıza yaşanan şoklara rağmen devam ettik
Alınan önlemler
-TCMB küresel belirsizliklerdeki artış ve yüksek oynaklıklara bağlı olarak döviz kurunda gözlenen aşırı hareketliliğin etkisiyle enflasyon görünümdeki bozulmayı sınırlamak amacıyla parasal sıkılaştırmaya gitti
-Uyguladiğimiz politikalarin yansimalarini yakindan takip ediyoruz
-Gelişmelere göre ilave parasal sikilaştirma yapabileceğiz
-Döviz piyasasında sağlıksız fiyat oluşumlarına gerekli tedbirleri alacağız
SORU-CEVAP
Döviz kurundaki gelişmeler
Tl oldukça dayanikli süreçten geçti, oynaklık arttı
Merkez Bankası finansal piyasalar açısından kendi hedefleri doğrultusunda elindeki tüm araçları dinamik ve etkin bir biçimde kullanmaya devam edecek
Makro ekonomik dengeleri analiz edip, politika çerçevesi oluştururuz
Para politikası duruşu
Para politikası duruşu halihazırda 'sıkı', gerekirse ilave sıkılaştırma da masada
PPK'nın tercihi sade ve öngörülebilirlik, buradaki tutumumuzda değişim yok
Şoklara rağmen genel eğilimimizi değiştirmedik
Ocak ayına kadar geldiğimizde sadeleşmedeki bir çok hedefimiz gerçekleşti
Bugün uygulamakta olduğumuz çerçeve geçmişte uyguladığımız geniş faiz koridoruna geri dönüş değildir
Kredi derecelendirme kuruluşlarının not kararları
Raporları inceliyor ve kuruluşlarla iletişim kuruyoruz
S&P raporunda MB'nin para politikası ve çerçevesine atıflar bulunduğunu biliyoruz, bu değerlendirmelere katıldığımızı söyleyemem
S&P raporunu okuduğumuzda, aceleci bir karar verildiğini görüyoruz
Alınan önlemler
Piyasalarda istikrarın oluşması için adımlar attık
Son dönemde kullandığımız araçlar gerekli olduğunda kullanılmaya devam edilecek
Enflasyon riski
Riskler yukari yönlü, ancak kritik nokta para politikasının duruşu
Çift haneli enflasyon önemli bir risk
MB'nin şu an için atmış olduğu adımların yeterli olduğunu düşünüyorum
Toplantı sayısı
PPK toplantı sayısının azaltılmasi genel stratejimizle ve trendlerle uyumlu
PPK toplantı sayısının azaltılmasının olumsuz bir etkisi olmayacağını düşünüyoruz
Para politikası duruşu
Biz orta vadede yüzde 5 enflasyon hedefinin erişilebilir ve makro dengelere ciddi katkı sağlayabilecek bir hedef olduğunu düşünüyoruz
Doğru soruna doğru zamanda etkin adımlar atmak önemli
DEĞERLENDİRMELER
"Sadeleşme bir süre daha rafa kalktı"
Deniz Yatırım Stratejisti Özlem Derici Şengül, Çetinkaya'nın açıklamalarını BloombergHT'ye değerlendirdi.
Çetinkaya'nın daha fazla sıkılaşacak silahın olduğunu söylemesine rağmen bu kadar çok faiz oranıyla birlikte işlem yapılmasının sadeleşme konusunda verdiği mesajla örtüşmediğini söyleyen Şengül şöyle konuştu:
"Aslında şu anda bir sıkılaştırma yapılıyor ve kısa vadeli faiz oranları yükseliyor. Başkan'ın bahsettiği getiri eğrisindeki yataylaşmayı da görüyoruz. Ancak benim bu kendine güvenen para politikasından anladığım, sadeleştirmenin bir süre daha rafa kalkmış olması. Çünkü önümüzdeki dönemde enflasyonda da çok iyi bir görünüm yok. Çift haneli oranlar söz konusu olacak. Bir gevşeme göreceğiz ancak Merkez Bankası, yıl sonu enflasyonunu yüzde 8'e kendisi yükseltti zaten. Piyasa beklentileri daha da yüksek. Dolayısıyla gelecek dönemde gevşeme yönünde hareket edebileceği pek bir alan yok.
Merkez Bankası, sıkı duruşu, bu faiz kompozisyonuyla devam ettirecek gibi görünüyor. Evet sıkılaştırma yönünde atılan adımlar reaksiyon bulmaktadır ancak sadeleştirmeye dönüş anlamında biraz hayal kırıklığından bahsedebiliriz. Merkez Bankası, teoride 'Bu hedefe bağlıyız' dese de anladığım kadarıyla pratikte pek yakında göremeyeceğiz."
Enflasyon sepetinde gıdada yapılan değişikliğin çok dramatik olmadığını söyleyen Şengül, ağırlıkların her sene kademeli olarak değiştiğini, bu senekinin de çok büyük bir revizyon olmadığını ifade etti.
"Enflasyon hedefi gerçekçi değil"
Şengül, "Tutturulamayan enflasyon hedefini nasıl yorumlarsınız?" şeklindeki soruyu şöyle yanıtladı:
MB olarak fiyat istikrarı temel amacımız diyor Çetinkaya. Tutturulamayan enf hedefini nasıl yorum?
"Maliyet unsurları çok fazla ön planda. Şu anda bir talep enflasyonundan söz edemeyiz. Dolayısıyla para politikasının enflasyonu yönetme gücü sınırlı olacaktır. Sonrasında eğer ki beklediğimiz büyümeyi görmeye başlarsak ve Merkez Bankası o noktada da sıkı duruşunu korursa enflasyon hedefine ulaşılabilir. Ancak bunu zaman gösterecek. Şu anda çok güvenli şekilde fiyat istikrarına önem verildiği söyleniyor ama sıkı duruş daha çok finansal istikrara yönelik. Fiyat istikrarı sağlandıktan sonra Merkez Bankası'nın hamleleri belirleyici olacak. Hedeften gerçekten çok uzağız ve gelecek sene için yüzde 6 pek gerçekçi değil. "
"Enflasyon seviyesinden endişeliyiz"
Ekonomist Gizem Öztok Altınsaç da 2017 yıl sonu enflasyon tahminin yukarı çekilmesinin rasyonel olup olmadığı ile ilgili şunları söyledi:
"Yüzde 8 rakamı rasyonel ve oldukça yüklü bir yukarı yönlü revizyon olmuş. Ben, yüzde 8'i aşacağını da düşünüyorum. Bu revizyonun verdiği sinyali de düşünmek de lazım. Bir analist olarak bundan çıkarımım Merkez Bankası'nın bundan daha fazla bir sıkılaşmaya gitmeyeceği yönünde. Dolayısıyla enflasyonda yüzde 5-6,5 seviyeleri hedeflenirken yüzde 8 civarında yeni bir tahminle 2017'yi bitirmeyi planlıyorlar."
Geç likidite penceresinin kullanılmasıyla Merkez Bankası'nın mevcut sorunu geçici olarak gördüğü sinyalini verdiğini söyleyen Altınsaç, gerçek bir faiz artırımı yapmak yerine geç likidite penceresini kullanarak olaya geçiciymiş gibi yaklaşıldığını ifade etti.
Enflasyonun mart-nisan aylarında yüzde 11'e doğru gitmesinden endişeli olduğunu söyleyen Ekonomist, Merkez Bankası'nın enflasyon raporunda kur geçişkenliğinin çok yüksek hesaplandığını ifade etti.
"TCMB, tüm para politikası araçlarını kullanabilir"
Destek Yatırım Araştırma Uzmanı Kutay Gözgör de paylaştığı notta 2017 yılı enflasyon tahmininin yüzde 8'e yükseltilmesiyle ilgili olarak şunları söyledi:
"2016 yılının Ekim ayında açıklanan enflasyon raporuna göre, enflasyon tahminin de yaklaşık yüzde 1,5 puan yukarı yönlü revize yaşandığını görüyoruz. TCMB’nin, özellikle TL’nin yaşadığı değer kayıplarının enflasyona geçiş etkisini dikkate aldığını söyleyebiliriz. Bu bağlamda, TCMB fiyat istikrarını sağlamak için para politikasına yönelik tüm araçları kullanmak isteyebilecektir."
TCMB’nin yaklaşık üç haftadır repo ihalesi açmayarak bankaları geç likidite penceresi borç verme faiz oranıyla borçlandırması sonrası ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti 30 Ocak itibariyle yüzde 10,31'e yükseldiğini hatırlatan Gözgör şöyle devam etti:
"Alınan bu önlemler TL’yi destekleyecek nitelikte olmaya devam edecektir. TCMB başkanı Murat Çetinkaya para politikasında duruşun önemine dikkat çektiğini gördük. Para politikasında duruşun sıkı olduğunu ve gerekmesi halinde yeni adımlar atılabileceğine yönelik söylemler, TCMB’nin proaktif davranmayı sürdüreceğini gösteriyor."