21 01 2017, 16:52 Güncelleme: 22.01.2017, 10:58
Türkiye makroekonomisindeki gelişmeler tüketici kanalı üzerinden AVM’lere doğrudan yansımaya devam ediyor. Son dönemde tüketicilerin AVM ziyaretlerinin azaldığı ve harcamaların da zorunlu ihtiyaçlara yöneldiği raporlanırken sektör TL’deki değer kaybı üzerine kira ödemelerinde dövizin neden olduğu sorunlara çözüm arıyor. Diğer taraftan erkek giyiminde karşılaşılan zorluklara yönelik tepkiler öne çıkıyor.
Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği (AYD) Başkanı Hulusi Belgü ev sahipliğinde, Akademetre Research Company Yönetim Kurulu Başkanı Halil İbrahim Zeytin, Kiğılı Yönetim Kurulu Başkanı Abdullah Kiğılı ve Koton Yönetim Kurulu Başkanı Yılmaz Yılmaz'ın katıldığı toplantıda sektördeki durum tartışıldı.
CADDE KİRALARINDA SİVAS ÖRNEĞİ
Erkek giyim markası Kiğılı'nın Yönetim Kurulu Başkanı Abdullah Kiğılı, hazır giyim sektörünün büyümesinde AVM’lerin önemine dikkat çekerek Sivas örneğini verdi. Kiğılı, “Sivas'ta 3 kilometrelik bir cadde var ve bu caddede 25 bin liraya yaklaşan kiralar istiyorlar, bu nedenle mağaza açmadık. Sivas'a AVM yapılınca daha uygun kiralarla mağazamızı açtık" dedi.
‘MÜŞTERİLERİN BİR KISMI HAPİSTE’
Diğer taraftan Kiğılı 2017’de yüzde 4 büyümenin kendileri için olumlu bir sonuç olacağını, erkek giyimiyle uğraşmanın talihsiz bir iş olduğunu söyledi. AA ve İHA'da yer alan haberlere göre Kiğılı, "Erkek Türkiye'de aile bireyleri içerisinde en zavallı kişi. Erkek giyimi zor. Bu seneki erkek giyim verileri gittikçe geride. Bir sürü ordunun içinde atılan var. Polisin içinde atılan var. FETÖ deniliyor, erkekler içeriye giriyor hepsi hapisteler. Geçenlerde bir toplantı yaptım mağazalarla. Dedim ki; 'Bir sürü iyi müşteriniz var telefonla ulaşıyorsunuz. Onlar da bana 'Abdullah Bey ulaştığımız öyle kişiler var ki bir çoğunun maddi durumları son derece iyi' dediler. Sokaktaki simitçi de benim müşterim Başbakan da benim müşterim. Biz öyle markayız. Birçok insana ulaşamıyoruz. Nerede bu insanlar? Bu insanların bir kısmı hapiste" diye konuştu.
‘BEĞENMİYORSAN KAPAT DÜKKANI’
Kiğılı, bir hazır giyimci eğer sene sonunda yüzde 5 net kar elde edebildiyse o müessesenin muvaffak olacağını dile getirdi. Kendisinin geleceği kötü, sıkıntılı görmediğini belirten Kiğılı, “AVM'lerin doğru işleyenleri ya yabancıların elinde ya da yabancılar yönetiyor. Anlaşmaya yanaşmayanlar beğenmiyorsan kapat dükkanı diyor” dedi.
Kiğılı şöyle konuştu: "Dostça, sulh içinde karşılıklı iyi niyet ile bu işlerin hallolacağı inancını taşıyorum. Halkımızın enteresan bir yapısı var. Kısa zamanda unutabiliyoruz, eski günlere dönebiliyoruz. Terörü hallettiğimiz takdirde yabancı AVM yatırımcılarıyla bu işi çözeceğiz. O zaman daha hızlı büyüyeceğiz ama bugünkü gibi 2017'de zannetmeyin ki bu işlerde büyüme olacak, herkes haddini bilecek" diye konuştu.
DOĞRUDAN YATIRIMLARIN YÜZDE 10’U AVM’LERDE
AYD Başkanı Hulusi Belgü ise son 10 yılda Türkiye'ye 150 milyar dolarlık yabancı yatırımcı geldiğine işaret ederek bunun 14 milyar dolarının AVM yatırımları vasıtası ile geldiğine dikkat çekti.
HEDGE TARTIŞMASI
Belgü, Belgü, AVM'lerin bugünkü güncel kurdan kiralarını tahsil edip edemediği ile ilgili olarak da dalgalanmalar olduğu zaman bir araya gelip uzlaşmaya çalıştıklarını söyledi. "Keşke Türkiye'de dövizle değil, TL ile kiralayabilsek." diyen Belgü, maalesef eldeki olanakların sınırlı olduğunu, bu sorunun beraber çözülmesi gerektiğini dile getirdi. Belgü, yaklaşık bir ay kadar önce AVM yatırımcıları olarak basına kapalı bir toplantı gerçekleştirdiklerini, orada kuru fiksleyebilenlerin kuru fikslemesi, TL'ye dönebileceklerin TL'ye dönmesi, indirim yapabileceklerin de indirim yapmasının istendiğini ifade etti. "Bu konuyu çeşitli bankalarla da konuşuyoruz. Nasıl hedge edebiliriz, maliyetleri nasıl aşağı çekebiliriz diye..." diyen Belgü, bütün bunların konuşulduğunu, paniğe kapılmamak gerektiğini, bu konunun karşılıklı oturup düzenlenebileceğine inandığının altını çizdi.
‘KREDİSİ BİTEN AVM TL’YE GEÇEBİLİR’
Koton Yönetim Kurulu Başkanı Yılmaz ise “AVM'lerin finansman metodu döviz ile olduğundan, dolar ile avro ile kredi aldıklarından onlar TL'ye dönüş konusunda zorlanıyor ancak kredi ödemeleri bitmiş AVM’ler TL’ye dönebilir” dedi.
Yılmaz, yaptığı konuşmada şu ifadelere yer verdi:
“Bir sıfırdan iyidir. Onların giderlerinin hepsi döviz değil, yüzde 20'si TL ise, mağazaların yüzde 20'sini TL ile kiralasınlar. Kredi ödemeleri bitmiş AVM'ler TL'ye dönebilirler. Devlet bu konuda finansman metotları bulup, sektörün bu problemini azaltmaya çalışabilir. Biz bunları havanın günlük güneşlik olduğu zamanda konuşup, bu sorunların üzerine odaklanmıyoruz. Havada biraz fırtına çıktı, eee bu seferde ne oluyor? Şimdi kira dövizle ama AVM'ler bugünkü güncel kurdan kiralarını tahsil edebiliyor mu? Bugünler geçecek, Türkiye'nin potansiyeli yüksek, enseyi karartmayalım, biz karartmıyoruz, bu yıl yüzde 40 büyümeyi hedefliyoruz. Bu sene yurt dışında 39-40, yurt içinde ise 30 mağaza açacağız. Bu yıl ilk defa yurt dışında Türkiye'den daha fazla mağaza açmayı hedefliyoruz."
'DÖVİZLE KİRA ALMA SİSTEMİ ÇÖKTÜ'
Bu konuda daha sonra Habertürk'ten Meltem Ersoy'a konuşan Hotiç Başkanı Mehmet Hotiç ise dövizle kira alma sisteminin çöktüğünü ifade etti. Hotiç kiraların ya TL’ye fikslendiğini ya da ciro bazında kira alma sistemine geçtiği bilgisini verdi:
"Ocak ayında kur artışı öyle sert bir yükselişle devam etti ki kirayı dövizle alma sistemi çöktü. Bir şekilde şartlar bunu getirdi, en inatçıların bile direnecek dayanağı kalmadı. Bütün alışveriş merkezleri ya TL’ye fiksledi, ya Euro bazında indirim yaptı ya da ciro bazında kira alma sistemine geçti. Piyasa kendi kendini düzeltti. Artık Türkiye’de dolar, Euro bazında kira kontratı yapma sistemi tamamen bitmiştir bana göre. Biz Hotiç olarak yeni kontratları ya TL’den yapıyoruz ya da ‘Ciromun yüzde 12’sini geçemez’ diyoruz. Bu anlamda 2017 yılında 2016’daki türbülans atlatıldı. Bence artık perakendenin sorunu kira değil artık, kârlılık."
