BUSINESSHT
10 01 2017, 14:01 Güncelleme: 16:46
Merkez Bankası'ndan kurdaki sert hareketler sonrası kritik likidite hamlesi geldi.
Bankaların borç alabilme limitlerini düşüren Merkez Bankası, yabancı para zorunlu karşılık oranlarında da indirime gitti.
Açıklamada şöyle denildi:
"Piyasalarda gözlenen aşırı oynaklık yakından takip edilmekte olup ekonomik temellerden uzaklaşan sağlıksız fiyat oluşumlarına karşı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından gerekli tedbirler alınacaktır.
Yapılan değerlendirmeler sonucunda, TCMB bünyesinde faaliyette bulunan Bankalararası Para Piyasasında bankaların borç alabilme limitleri 11 Ocak 2017 tarihinden itibaren toplam 22 milyar Türk lirasına düşürülmüştür.
Ayrıca, yabancı para zorunlu karşılık oranları tüm vade dilimlerinde 50 baz puan indirilmiştir. Bu değişiklik ile finansal sisteme yaklaşık 1,5 milyar ABD doları ilave likidite sağlanmış olacaktır.
Piyasalardaki gelişmeler yakından izlenmekte olup, gerekli görülmesi halinde, ülkemizde fiyat istikrarını ve finansal istikrarı korumak üzere ilave adımlar atılabilecektir."
MERKEZ BANKASI'NIN BU KARARI NE ANLAMA GELİYOR?
İş Portföy Başekonomisti Nilüfer Sezgin:
"Merkez Bankası'nın aldığı tedbirlere baktığımızda temmuz ayı sonrasında da aldığı zorunlu karşılık indirimi gibi bir tedbirin devamının geldiğini görüyoruz. Bir süredir bu tedbir alınmamıştı. Zorunlu karşılıklarda indirim yapılması bankacılık sektörünün döviz likiditesini bir miktar rahatlatıcı bir rol oynuyor. 50 baz puanlık indirimin etkisinin 1,5 milyar dolar seviyesinde olacağı belirtildi. Fakat bunun geçmişteki örneklerine baktığımızda kurun seviyesine yönelik çok fazla bir etkisinin olmadığı, döviz likiditesinde bir sıkışıklık varsa onu gidermeye yardımcı olduğu, dolayısıyla piyasadaki sert hareketi yumuşatmada bir miktar etkili olduğunu gördük. Yine benzer bir etki yapmasını bekleyebiliriz.
Bir diğer önemli açıklama bankalar arası para piyasasında bankaların borç alabilme limitlerinin 11 Ocak tarihinden itibaren 22 milyar Türk Lirası'na düşürülmüş olması. Bu likiditede çok önemli bir sıkılaşma hamlesi olarak görülmeyebilir ama bir sinyal etkisi olduğunu düşünüyoruz. Sinyal etkisinden kastımız, bankaların gecelik vadede borçlanabileceği miktarın ileriki dönemlerde de azaltılma ihtimali söz konusu olabilir. Eğer böyle bir şey olursa bu sefer bankalar arası ve swap piyasası faizlerinde bir miktar yükselişe sebep olabilecek bir aksiyon olacağından kur üzerinde daha etkili bir hamle olarak görülebilir. Hemen bugün bir etkisi olmayabilir ama asıl burada sinyal etkisini daha fazla önemsemek lazım.
Merkez Bankası şu an itibariyle doğrudan bir faiz kararı almıyor olsa da 24 Ocak'taki toplantısında böyle bir karar alabilir. Ama doğrudan bir faiz artırımının etkisi, şu ana kadar aldığı kararlarla da önümüzdeki dönemde görülebilir."
Kapital FX Araştırma Müdür Yardımcısı Enver Erkan
"TCMB, olağandışı fiyat hareketleri veya gelişmeler olduğunda yaptığı benzer ek likidite düzenlemelerine bir yenisini daha ekledi ve FX likiditesini desteklemek amacıyla tüm vade dilimlerinde YP zorunlu karşılık oranlarını 50 baz puan düşürdü. Bu hamlenin piyasaya sağlaması beklenen ek FX likiditesi 1,5 milyar USD olarak öngörülüyor. Banka, ayrıca önceki limitin ne olduğunu belirtmeden, ticari bankaların Bankalararası Para Piyasası'ndan borçlanma limitlerini 22 milyar TL'ye düşürdü. Bankaların borçlanma limitlerini azaltmakla, ticari bankaların bu borçlanma sonrasında USD alma eğilimlerini azaltma amacı olabilir. Ancak bu durum kredi büyümesine olumsuz etki edeceğinden, içeride talebi de azaltacak, daraltıcı bir etkisi olacaktır. Kısa vadeli faizlerdeki etkisinin ise yukarı yönlü olmasını bekleriz."
HSBC Portföy Yönetimi Stratejisti İbrahim Aksoy
"Yeni adımla Merkez Bankası gecelik borç verme faizini yükseltmeden piyasa faizini yükseltebilir - Lirada kısa pozisyon almanın maliyeti artabilir.
Merkez Bankası’nın TCMB bünyesinde faaliyette bulunan Bankalararası Para Piyasasında bankaların borç alabilme limitini 22 milyar liraya indirmesi lira açısından önem arzediyor.
Merkez Bankası bankalara temel olarak iki piyasadan borç verebiliyor.
1) TCMB bünyesinde faaliyette bulunan Bankalararası Para Piyasasında
2) BIST Repo-Ters Repo Pazarı ve Bankalararası Repo-Ters Repo Pazarında
İlk piyasadan dün itibariyle Merkez Bankası 21 milyar lira vermiş. Fakat 2 Ocak'ta 23,.6 milyar lira verilmiş. Diğer bir ifadeyle, bu adımla Merkez Bankası piyasanın Merkez'den 22 milyar liranın üzerinde gecelik borçlanma yapma ihtiyacı duyması durumunda gecelik piyasa faizinin marjinal fonlama ihtiyacıyla yüzde 8,50’nin üzerinde gerçekleşmesini sağlayabilir. Bu da lirada kısa pozisyon almanın maliyetini artırabilecek bir unsur. Adım dolaylı bir adım olsa da kısa vade için lirayı pozitif etkileyebilir.
Bugün açıklanan adımlar ayrıca kurda Merkez Bankası’nın rahatsız olduğu kur ve kur oynaklığı konusunda da bilgi veriyor. USDTRY kuru bir aylık opsiyon oynaklığı karar öncesi yüzde 19 civarındaydı. Yani Merkez Bankası’nın olağanüstü toplantıyla faiz artışına gittiği 2014 Ocak ayındaki seviyeler. Özetle Merkez Bankası piyasanın lira likiditesine ihtiyacı olduğunda kısa vadeli piyasa faizlerini yükselterek lirada kısa pozisyon almanın maliyetini yüzde 8,50 borç verme faizinin çok daha üzerine çekebilir."
Global Menkul Kıymetler Araştırma Müdürü Sertan Kargın ve Analist Lerem Mimaroğlu:
"Merkez Bankası'nın zorunlu karşılıklarda yaptığı 50 baz puanlık indirim bankaların 2017 tahmini gelirlerinde görece olumlu etki yaratabilir. İndirimler Türkiye'nin borsada işlem gören en büyük altı bankasının net gelirlerini ortalama yüzde 0,45 yükseltebilir.
İndirimler sonrası Akbank'ın 2017 net gelirlerinin yüzde 0,33; Garanti Bankası'nın yüzde 0,44; İş Bankası'nın yüzde 0,49; Yapı Kredi'nin yüzde 0,57, Halkbank'ın yüzde 0,44 ve Vakıfbank'ın yüzde 0,36 artacağı tahmin ediliyor."
