Bir ülke ekonomisini kurtaracak masal

Ormanda gezintiye çıkan Goldilocks, karşısına çıkan beyaz çatılı mavi ahşap evin cazibesine dayanamadı ve aralık bırakılmış kapısından içeri girdi. "Kimse var mı?" diye seslendiği evden çıt çıkmıyordu. Adımlarının onu ilk götürdüğü yer soğumaya bırakılmış üç çorbanın olduğu yemek masası oldu. Goldilocks'un guruldayan karnı, en küçük tabaktaki çorbayı içince sustu.

Biraz yorulduğunu hisseden küçük kız, salondaki üç sandalyeden kendi boyuna uygun olana oturdu. Ancak oturmasıyla sandalyenin kırılması bir oldu. Ev içinde biraz daha dolaşan Goldilocks, büyük, orta ve küçük boyutlardaki üç yatağın olduğu yatak odasına girdi ve ufak olan yatağa kıvrılıverdi. Bir süre sonra uykuya dalan küçük kızın gözlerini açar açmaz ilk gördüğü ise evin gerçek sahipleri üç farklı boyuttaki ayıydı. Goldilocks'un kısa macerası ormana kaçarak son buldu...  

Masalları çocukların tekeline bırakıp "gerçek" dediklerimizi yaşamak hep daha "gerçekçi" geldi. Ancak  her insanın gerçek kabul ettiğinin temelini de bir masal oluşturdu... Ekonomide bile...

Uluslararası yatırım bankası  Morgan Stanley, ekonomide ürünlerin üst, orta ve alt düzey olarak farklılaştığını, bazı kaynaklarda da ılımı büyüme ile düşük enflasyonu içeren piyasa dostu para politikalarını açıklayan Goldilocks terimini Avrupa Birliği'nden ayrılmaya (Brexit) hazırlanan İngiltere için uyarladı.

Morgan Stanley ekonomistlerine göre İngiliz hükümeti herkesi mutlu edecek bir "Goldilocks Brexit'i" sağlayabilirse, Birlik'ten ekonomisi yara almadan çıkabilir.

Avrupa Birliği'ni terk etmenin yıllar içinde kademeli bir yavaşlama getireceğini öngören Morgan Stanley'e göre İngiltere'de tüketimin devam etmesi, bir süre daha bu etkiyi azaltabilir. Brexit bağlantılı dalgalanmalar, beklenenden daha zayıf olabilir.

ABD merkezli bankanın hazırladığı "Sıkışana Kadar Harcamak" adlı rapor şu ifadelere yer veriyor:

"Brexit'in gerçekleşmesine iki yıldan daha fazla bir süre var. Bu durum birçok yapısal reformu erteleyecek ve bazı sektörlerde işgücü kaybına neden olacak. Zayıflayan para biriminin enflasyona etkisi tahminlerimizden daha az olacak. Bu da düz yönde esen rüzgârın devamını ve tüketici harcamalarının artmasını sağlayacak. Neticede istihdam kayıplarının şiddeti beklenenden hafif olacak"

Raporda imzası bulunan Jacob Nell ve Melanie Baker, Brexit görüşmeleri sonrası maaşlardaki artışın nasıl olacağını ise şu dört madde ile açıklıyor:

1) Geçim ücreti nisanda yüzde 4,2 artacak.

2) Tam istihdama yakın çalışanlar yüksek enflasyonu dengelemek için  daha fazla ücret artışı talep edecek.

3) Avrupa Birliği'ndeki piyasa koşullarının iyileşmesi, sterlinin zayıflaması ve İngiltere'nin daha düşmanca bir tutum takınmasıyla yabancı göçünde azalma görülebilir. Bu da istihdam piyasasını daraltacak.

4) Ücretlerin artmaya devam etmesi de ekonomideki fazla ısınmayı durdurmak isteyen İngiltere Merkez Bankası'nı faiz oranlarını artırmaya zorlayacak. Bu durumun da tüketim harcamalarını artırmada pozitif etkisi olabilir.

FİYAT REKABETİ TÜKETİMİ TEŞVİK EDEBİLİR

Morgan Stanley'e göre tüketim harcamalarını, dolayısıyla ekonomiyi genişletecek bir diğer etken ise İngiliz süpermarket zincirleri Tesco ve Sainsbury's ile ucuz ürünler sunan Alman rakipleri Aldi ve Lidl arasındaki fiyat rekabeti.

İngiltere'de 2008 yılında sterlinde çöküş yaşandığına Aldi ve Lidl mağazalarının sayısı yüzde 59 oranında artmıştı. Morgan Stanley'e göre Brexit sonrası tasarruf yapmak isteyen tüketicinin market alışverişi bu markalara kayabilir.

Morgan Stanley'e analistleri raporlarında her ne kadar "Goldilocks Brexiti" resmi çizse de Theresa May'in sert bir Brexit sürecine hazırlanması nedeniyle Goldilocks'un "masal" seviyesinde kalabileceğini de vurguluyor.