BIST 100 9.079,97 % 3,10
USD/TRY 32,3652 % 0,06
EUR/TRY 34,9507 % -0,19
Piyasalar
9.079,97
% 3,10
32,3652
% 0,06
34,9507
% -0,19
1,0775
% -0,12
47,65
0,00
2.229,87
% 1,60
87,00
% 1,86
En son haberlerden haberin olsun istemez misin?

Türk lirasının ucuz olduğunu söyleyebilir miyiz?

Nomura analistlerine göre "Hayır"

Türk lirasının ucuz olduğunu söyleyebilir miyiz?
BUSINESSHT 04 01 2017, 18:13

Türk lirasının gerçek değerini gösteren endeksin tarih düşük seviyelere yakın gelmesi TL'nin değerinin altında işlem görebiliyor olabileceğine dair soru işaretleri yaratsa da, Nomura analistlerine göre durumun öyle olduğunu söylemek pek de mümkün değil.

Türkiye'nin fiyat düzeyinin ticaret yaptığı ülkelerin fiyat düzeylerine göre değişimini gösteren TÜFE bazlı reel efektif döviz kuru endeksi (REK) Aralık ayında 92,16'ya geriledi.

TCMB tarafından yayınlanan endeks 90,51 seviyesini aldığı Eylül 2015'ten bu yana en düşük seviyeye geriledi. Aynı zamanda tarihinin en düşük seviyesinden de sadece yüzde 3 yukarıda gerçekleşmiş oldu.

Böylece ortaya şöyle bir soru çıktı: Türk lirası ucuz mu?

Nomura analistlerine göre verinin böyle bir soru doğurması normal, ancak cevap "Hayır."

Bunun da nedeni endeksin Ocak 2003'ten başlaması, yani 2001 krizi zamanlarını da kapsamaması.

TL'nin kriz döneminde değerinin altında işlem gördüğü günlerin dahil edilmemesi nedeniyle endeksin en düşük seviyesinin yeterince önemli bir gösterge sayılmayabileceğini belirten analistler, endeksi 2001 dönemini de kapsayacak şekilde yeniden hesaplamış. Bu yeni hesaba göre de Aralık seviyesinin kriz sonrası dönemde görülen tarihi dipten yüzde 27 yukarıda olduğu sonucuna varmış.

Endeksin uzatılmış haline göre yeni tarihi dip Ekim 2001'de görülen 72,6 seviyesi haline geliyor. Yani Aralık seviyesinin yüzde 27 altına.

Bu göre TL'in kriz sonrası dönemdeki kadar ucuz olduğunu söylememiz için para biriminin Aralık seviyesinden yüzde 27 daha aşağıda olması gerekirdi.

Nomura analistleri bu hesaplamada Mayıs 2010'a kadar kullanılan eski REK endeksini kullanmış. Eski endeksi kullanmanın ne kadar doğru olduğunu anlayabilmek için de her iki endeks verilerinin de bulunduğu 2003-2010 yılları arasındaki döenm için aylık değişim oranlarını kıyaslamış. Buna göre hesaplanan oranlardaki paralellik eski endeksi kullanmnnın "mantıklı" olduğunu göstermiş.

Bu hesaplamanın bir tahmin veya keskin bir yargı olmadığını vurgulayan Nomura analistleri, amaçlarının para biriminin değerinin altına işlem gördüğüne dair oluşabilecek algıya karşı "biligye dayalı bir tahminde" bulunmaktan öteye gitmediğini belirtti.

Analistler hesaplamanın "TL'nin henüz değerinin altında işlem bölgesine girmediğini" gösterdiğini, GSYH'nin yüzde 4'ü seviyesinde bulunan cari açığın da bu görüşü desteklediğini ifade etti.

YILIN EN YÜKSEĞİ NİSAN'DA

Reel efektif döviz kuru endeksleri Türkiye'nin fiyat düzeyinin dış ticaret yaptığı ülkelerin fiyat düzeylerine oranının ağırlıklı geometrik ortalaması alınarak hesaplanıyor.

Denklemde reel efektif kurun azalışı TL'nin reel olarak değer kaybettiğini, diğer bir anlatımla Türk mallarının yabancı mallar cinsinden fiyatının düştüğünü gösteriyor.

Endeks Nisan ayında 101,52 ile geçen yılın en yüksek değerini gördükten sonra dalgalı ancak genel olarak düşüş yönlü bir seyir izleyerek Kasım ayında 95,12 değerini almıştı.

Yukarı

Business HT×