BLOOMBERG NEWS
09 12 2016, 11:41 Güncelleme: 11:42
İngiltere'nin Avrupa Birliği'nden ayrılma kararı, Donald Trump'ın Başkan seçilmesi, İtalya Başbakanı'nın istifası gibi gelişmeler düşünüldüğünde 2016, piyasalar için şok etkisi yaratan "siyah kuğularla" doluydu.
Japonya merkezli finans şirketi Nomura'nın yayınladığı son rapora göre 2017, en az ‘siyah kuğu’ kadar etkili fakat tahmin edilmesi zor olmayan ‘gri kuğu’ riskleriyle dolu.
1. RUSYA'NIN SAVAŞ YOLU
Ukrayna krizini müteakip Rusya'nın iki yıl önce Kırım'ın ilhak etmesinin ardından 2017'de doğu Avrupa'daki Rus baskısı devam edebilir. Askeri müdahale çok mümkün görünmezken, ABD'nin dış politikasından, Avrupa'daki seçimlerde popülist partilerin yükselmesine kadar birçok gelişme piyasada etkisini gösterebilir. Baltık ülkelerinin kredi temerrüt takasında uzun, Polonya'da kısa pozisyon almak negatif yönlü risk oluşturabilir.
2. ABD'DE ÜRETİMİN ARTMASI
ABD'nin yeni Başkanı Donald Trump, seçim zaferinin hemen ardından yaptığı açıklamada alt yapı yatırımlarını artıracağını, bunun da istihdamı destekleyeceğini söylemişti. Amerikan Merkez Bankası (Fed) da Trump'ın mâli teşvik politikasının üretimi artıracak yönde olmasını bekliyor. Nomura analistlerine göre araştırma ve geliştirmeye harcanacak para, yatırımların temelini oluşturabilir. Bu durum, 1990'lardaki teknoloji patlaması gibi tahmincileri hazırlıksız yakalayabilir, hatta Fed'in faiz artırımı serisini hızlandırabilir. Bu da varlıkları destekleyebilir.
3. ÇİN'DEN DALGALI KUR POLİTİKASI
Ödemeler dengesinde gerçekleşecek muhtemel bir şok, dünyanın en büyük ikinci ekonomisini kur rejimini serbest bırakmaya itebilir. Nomura'ya göre Çin'in gelecek 12 ayda böyle bir hedefe yönelmesi düşük bir ihtimal ancak yuanın zayıflama ihtimali yüksek.
4. BREXIT'TEN ÇIKMAK
Geçen yıl herkesin "siyah kuğu" olarak gördüğü İngiltere'nin Avrupa Birliği'nden çıkma kararının (Brexit), etkileri yıl sonuna yaklaşırken bile hissediliyor. Ülkenin beş ay önce göreve gelen Başbakanı Theresa May, Brexit sürecini Mart 2017'de başlatacağını açıkladı ve bu karardan geri dönülmeyeceğine vurgu yaptı. Bu rüzgârı yüzde 48 ihtimalle bir gelişme tersine döndürebilir: İngiliz Yüksek Mahkemesi'nin genel seçim kararıyla AB destekçisi bir hükümetin başa gelmesi.
5. GELİŞEN PİYASALARDAKİ SERMAYE KONTROLLERİ
Donald Trump'ın planladığı teşvik harcamalarının doları güçlendirmesi, 2017 yılında gelişen piyasalarda sert sermaye çıkışlarına neden olabilir. Bu durum, politika yapıcıları harekete geçmeye, özellikle dalgalı kur, düşük rezerv ve faiz oranlarına sahip gelişen ülkelerde ABD'ye karşı ortak tavır almaya itebilir.
6. JAPON ENFLASYONUNDA SIÇRAMA
Yüksek petrol fiyatları ve zayıf yen, beklenenin aksine Japon enflasyonunda keskin bir yükselişe yol açabilir. Bu da Japonya Merkez Bankası'nı (BoJ) 10 yıllık devlet tahvili faiz oranı getiri hedefini yüzde sıfırdan yukarı çekmek için harekete geçirebilir. Böyle bir değişikliğin küresel enflasyon ve tahvil getirilerinde etkisi olur.
7. OLASI BİR TAKAS MERKEZİ KRİZİ
Sistemik risklere karşı kurulan takas merkezlerinden kaynaklanan sistemik riskler regülatörler için yeni bir durum değil. Finansal istikrarı gözeten kurumlar, bu alanda herhangi bir potansiyel yan etkileriyle başa çıkabilmek için önlem almaya çoktan başladılar. Nomura’nın en kötü durum senaryosuna göre, “Merkezi Karşı Taraf’ların (central counterparty) tam ortasında olduğu aşırı yüksek fiyatlanmış bir piyasada zor durumdaki bankalar, teminat kısıtlamaları, sert piyasa hareketleri arasındaki etkileşim” potansiyel olarak bir krize yol açabilir.
8. TRUMP FED'E SAVAŞ AÇIYOR
Her ne kadar Amerikan Merkez Bankası (Fed) Başkanı Janet Yellen, 20182e kadar görevde kalacağını söylese de seçim kampanyası boyunca Fed politikalarını eleştirip Yellen'ı görevden alacağını söyleyen Donald Trump'ın dediğini yapması yeni bir krizin kapısını aralar.
9. ABECONOMICS TIKANIKLIĞI
2018'de genel seçimler için sandık başına gidecek Japonya'da beklenti, mevcut Başbakan Shinzo Abe'ye desteğin güçleneceği yönünde. Tersi bir durum piyasa için bir şok olabilir. 2017'de Abe'ye desteğin zayıflamasıyla gevşek para politikası, mali teşvik, yapısal reformları içeren Abeconomics'te yara alabilir.
10. NAKİT ÖDEMENİN SONU
Elektronik ödemelerin bir gün nakit paranın tamamen yerini alması kaçınılmaz. Ancak Nomura'ya göre bunun farklı bir nedeni var: Negatif gelirler. Nomura analistlerine göre elektronik para, sıfırn altındaki faiz oranlarından korunmak isteyen yastık-altı tasarrufçularına engel olabilir. Bu senaryonun oluşturduğu risk ise tabii ki tasarruf edenlerin zarar görmesi ve tüketicilerin yeni fiziki para birimleri icat etmesi.
