WSJ
26 11 2016, 13:06 Güncelleme: 13:28
Bir yandan yeni başkan Donald Trump'ın büyümeyi ve enflasyonu artıracak ekonomi politikaları bir yandan ABD Merkez Bankası Fed'n faiz artırım planları derken "Doların daha da yükselmesini sağlayacak ne olabilir ki?" diye düşünebilirsiniz.
Ancak Wall Street Journal'ın haberine göre kanatlanan doları daha da hızlı uçuracak bir gelişme daha kapıda: Apple ve Microsoft gibi şirketlerin yurtdışında tuttuğu 2,5 trilyon doların bir kısmını ABD'ye geri getirmesi.
ABD'li şirketler şu anda yurtdışında tuttukları parayı ülkelerine getirdiğinde yüzde 35'lik vergi ödemek zorunda. Bu vergiyi ödemek istemeyen şirketler de milyarca dolarlık gelirlerini ve nakitlerini başka ülkelerde tutuyor.
Başkan seçilen Donald Trump ise bu paraları ABD'ye geri çekmek için verginin tek seferlik yüzde 10'a indirilmesini teklif edeceğini söyledi.
Aslında bu teklif Trump'ın mali harcama planlarının bir parçası; amacı vadettiği altyapı harcamalarının yanı sıra istihdam ve kalkınma yaratmak için ekstra finansman sağlamak.
Doların yükselişini tetikleyen de bu planlar olmuştu.
Trump'ın bu planlarının büyümeyi ve enflasyonu tahmin edilenden çok daha hızlı bir şekilde istenen noktaya getireceği beklentileri Fed'in de daha hızlı faiz artıracağı beklentilerini artırdı. Böylece 8 Kasım'da yapılan seçimlerden sonra ABD para birimi en büyük rakipleri karşısında 14 yılın en yüksek seviyelerine kadar çıktı.
PEKİ PARANIN GERİ DÖNMESİ DOLARI NEDEN ETKİLEYECEK?
Şimdi bazı analistler şirketlerin paralarını geri getirmesinin de bu yükselişi destekleyeceğini belirtiyor.
"Bu paranın ne kadar büyük, ne kadar küçük olduğu fark etmez, doların güçlenmesi açısından olumlu olacaktır" diyen HSBC ABD döviz stratejisi başkanı Daragh Maher'e göre dolara büyük akım olması çok muhtemel.
Bir şirket gelirlerini yurtdışından getirdiğinde, yerel para biriminden dolara dönmek zorunda kalabilir. Ayrıca paraların geri getirilmesi ABD'nin 120 milyar dolarlık cari açığının azaltılmasına da yardımcı olabilir. Bu durumda ABD varlıkları yabancı yatırımcılar için daha cazip gelerek yine dolara yarayabilir.
NE KADARLIK GİRİŞ OLUR?
Şu anda ABD şirketlerinin yurtdışındaki parası yaklaşık 2,5 trilyon dolar. Capital Economics'e göre bunun da büyük kısmı teknoloji ve ilaç sektörlerinde. Microsoft'un 2015 itibariyle yurtdışında tuttuğu gelir yaklaşık 108 milyar dolarken, ilaç devi Pfizer 80 milyar dolar tuttuyor. General Electric'in ise 104 milyar doları var.
Yine Capital Economics analistlerine göre, bu şirketlerin büyük çoğunluğu gelirlerini dolar cinsinden tutuyor; yani paralarını geri getirmeleri halinde bile talep sanıldığı kadar yüksek olmayabilir.
TD Securities'in hesaplamalarına göre, paraların ülkeye geri getirilmesi durumunda yaklaşık 330 milyar dolarlık bir giriş olur; ancak dolara çevrilmesi gereken miktar bunun sadece 100 milyar dolar kadarı olur.
Bank of America Merrill Lynch analistleri ise daha iyimser. Yaklaşık 400 milyar dolarlık yabancı para biriminin dolara çevrilmesi gerekebileceğini tahmin eden analistler, büyük döviz hareketleri görülebileceğini söyleyerek müşterilerine doların Avrupa ve Asya para birimleri karşısında yükseleceği varsayımıyla yatırım yapmalarını tavsiye ediyor.
Her iki banka da bu indirimin tek seferlik değil de kalıcı olması durumunda miktarların çok daha büyük olacağının altını çiziyor.
