AA
23 11 2016, 15:55 Güncelleme: 16:08
Türkiye Futbol Federasyonunun (TFF) önceki gün Süper Lig ve TFF 1. Lig Medya Hakları ihalesi yıllık 500 milyon dolara Digitürk'ün olurken, Süper Lig de yayın geliri sıralamasında Avrupa'da altıncı basamakta yer aldı. Birinci sırada ise 2016-2019 arası dönemi kapsayacak 2 milyar 359 milyon euroluk yayın haklarıyla İngiltere Premier Ligi bulunuyor.
Süper Lig'de maçların yayın hakları ihalesinden elde edilen gelirin kulüplere belli oranlarda paylaştırılmasını sağlayan havuz sisteminin başladığı 1996-1997 sezonundan bu yana kulüpler, yayın gelirlerinden giderek daha fazla parayı kasalarına koysa da mali yapıları her geçen gün daha kötüye gidiyor.
BORÇLAR YÜZDE 300 ARTTI
Yayın hakkından kazanılan önemli gelirin yanı sıra stat, sponsorluk, reklam ve ürün satışından elde edilen gelirler, futbol kulüplerinin giderek artan borç yüküne çare olamıyor.
Özellikle yayın gelirlerinden daha fazla pay alan Süper Lig'in büyük kulüpleri Galatasaray, Fenerbahçe, Beşiktaş ve Trabzonspor'un 2010 yılında yapılan ihaleden bu yana toplam borçlarında yüzde 300'ün üzerinde artış oldu.
Dört büyüklerin 2010-2016 yılları arası borçları ise şöyle:
ANKARAGÜCÜ BİLE LİGE VEDA ETTİ
Yayın gelirlerinin yüzde 35'i ligde mücadele eden takımlara eşit oranda dağıtılırken, yüzde 45'lik bölüm ise performansa göre veriliyor.
Gelirin yüzde 11'lik bölümü şampiyonluk sayılarına göre verilirken, yüzde 9'luk dilim ise ligi ilk 6 sırada bitiren ekiplere dağıtılıyor.
Tribün, sponsorluk, reklam ve lisanslı ürünlerden çok az kazanç elde eden kulüplerin kasasına giren paranın yüzde 80'inden fazlasını yayın gelirleri oluşturuyor. Yayın gelirlerinden sağlanan parayı iyi kullanan kulüpler ligde kalıcı olurken, diğer kulüpler ise kısa sürede alt liglerin yolunu tutuyor. Özellikle yapılan yanlış transfer tercihleri ve kötü yönetim, kulüplere ekonomik anlamda büyük sıkıntı yaşatıyor.
Son yıllarda Süper Lig'de mücadele eden takımlardan Ankaragücü, Orduspor, Kayseri Erciyesspor ve Bucaspor Spor Toto 2. Lig'e kadar gerilerken, Eskişehirspor, Samsunspor, Manisaspor, Mersin İdmanyurdu, Elazığspor, Sivasspor ve Balıkesirspor da TFF 1. Lig'de mücadelelerini sürdürüyor.
UEFA AFFETMİYOR
Süper Lig'de son 6 sezonda birçok kulüp, UEFA yükümlülüklerini yerine getiremediği için Avrupa kupalarından men dahil çeşitli cezalara çarptırıldı.
UEFA'nın 2010'da kabul ettiği ve 2012'den itibaren uygulamaya konulan Finansal Fair Play kuralları, kulüplerin gelir gider tablosunu en azından denkleştirmeyi, bu sayede de adil yarışma ortamını koruyup takımların ilerleyen yıllarda karşılaşacağı iflas riskinin önüne geçmeyi hedeflerken, o tarihten bu yana aralarında Galatasaray, Fenerbahçe, Beşiktaş, Trabzonspor, Bursaspor ve Gaziantepspor'un olduğu kulüplere çeşitli cezalar uygulandı.
SÜPER LİG'İN YURTDIŞINDA ALICISI YOK
Değeri bakımından Avrupa'nın en önemli ligleri arasında yer bulan Süper Lig, dünyada ilgi görmüyor.
Spor Toto Süper Lig maçları, Türkiye dışında herhangi bir ülkede canlı olarak yayınlanmıyor.
Dünyanın sayılı derbileri arasında gösterilen Galatasaray ile Fenerbahçe arasındaki maçlar ise zaman zaman farklı ülkelerde tek paket halinde satın alınıyor.
"BU İHALE, TÜRK FUTBOLU İÇİN SON ŞANS"
Konyaspor Kulübü Başkanı Ahmet Şan, Türk futbolunun kalitesini arttıracak adımlar atılması gerektiğini vurgulayarak şunları söyledi:
" Herkesin ayağını yorganına göre uzatması gerekiyor. Bu ihale, Türk futbolu için son şans. Bu fırsatı iyi değerlendirmemiz gerekir. 2010'dan bu yana kulüplerin gelirleri sürekli artıyor. Bununla beraber giderler de artıyor. Son Kulüpler Birliği Vakfı toplantısında kulüplerin daha fazla borçlanmasının önüne geçerek, oto kontrol sisteminin oluşması gerektiği konuşuldu. Zaten UEFA, mali kriterlere uyulması yönünde yaptırımlar uyguluyor. Biz bunun daha da sıkı bir şekilde kontrol edilmesi gerektiğini konuştuk. Çünkü kulüpler imkanlarından daha fazla harcama yapınca bu borçlar artıyor. Sonuçta yine bir sonraki gelen yönetim bunun sıkıntısını çekiyor."
"YAYIN iHALESi BiR MiLYON DOLAR OLSA DA YETMEZ"
Bursaspor Kulübü Başkanı Ali Ay, kulüplerin yeni süreçte çok dikkatli davranması gerektiğini aktardı:
"Bundan sonra kulüpler har vurup harman savurursa yayın ihalesi 1 milyon dolar olsa da yetmez. Bütün kulüp başkanlarımız, yöneticilerimiz artık yoğurdu üfleyerek yemeli. Özellikle transferlerde çok yüksek meblağların harcanmaması gerektiğini belirtmek istiyorum. Biz bu konuda gerekli önlemlerimizi aldık. Yayın gelirinden gelecek para, bizim borçlarımıza gidecek. Sonuç tüm kulüpler borçlu ve zor durumda. Onun için tüm başkan ve yöneticilerin dikkatli olmaları zorunluluk."
"KULÜPLER YASASI NEDEN HÂLÂ ÇIKMADI?"
Spor yazarı Kemal Belgin, mevcut sistemde yayın gelirlerinin Türk futboluna fayda sağlayamayacağını savunarak, "Yayın ihalesindeki rakam bir milyar doları geçse bile bunun Türk futboluna faydası olmaz, kulüpleri de iflah etmez. Dört parti birleşerek Fenerbahçe Üniversitesinin kuruluşuna izin çıkartıyorlar da aynı partiler, 5 senedir neden kulüpler yasasını çıkarmıyor. O kulüpler yasası çıkmadan, kulüp başkanları, yöneticiler, her gün gazetelerde manşet, televizyonlarda birinci haber olmaya devam ederler" ifadelerini kullandı.
