23 11 2016, 09:57 Güncelleme: 10:04
Hükümet Doğu ve Güneydoğu Bölgesi'ne yatırım teşviklerinde önemli bir adım attı. 22 Kasım tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan KHK ile yatırımda Cazibe Merkezleri Programı dönemi resmen başladı.
Daha önce program kapsamında 2020’ye kadar 62 milyar lira harcama planlandığı belirtilmiş, Maliye Bakanı Naci Ağbal da Kasım ayı başında yaptığı açıklamada "Kalkınma ve cazibe merkezleri programı, 23 il için tarihi fırsatlar içeren, bu bölgenin kalkınmasına, refahının artmasına, istihdamının artmasına, göçün azalmasına vesile olacak çok önemli bir proje." ifadesini kullanmıştı.
6 başlıkta Cazibe Merkezleri Programı hakkında bilmeniz gerekenler şöyle:
1 ) CAZİBE MERKEZLERİ PROGRAMI NE AMAÇLIYOR?
Cazibe Merkezleri Programı, görece az gelişmiş olduğu tespit edilem bölgelerde yatırımların desteklenmesini amaçlıyor. Program kapsamında Yatırım Teşviklerine ek olarak vergi dışı destekler de sağlanıyor. Buna anahtar teslim fabrikalar da dahil. Hedef, üretim ve ihracatı artırmak yoluyla bölgeler arası gelişmişlik farklarını azaltmak.
2) CAZİBE MERKEZLERİ NEREDE?
Program, 5 ayrı merkezde 23 il belirliyor.
*Elazığ merkezinde Elazığ, Malatya, Tunceli ve Bingöl.
*Erzurum merkezinde Erzurum, Erzincan, Gümüşhane ve Bayburt.
* Van merkezinde Van, Hakkari, Muş ve Bitlis.
*Kars merkezinde Kars, Ardahan ve Iğdır.
*Diyarbakır merkezinde Diyarbakır, Şanlıurfa, Mardin, Batman, Siirt, Şırnak
Proje kapsamına giren 23 ilin toplam nüfusu, 12.4 milyon. Bu nüfusun Türkiye nüfusuna oranı yüzde 16. Bu 23 ilin Türkiye ekonomisine katkısı ise sadece yüzde 7. 23 ilin Türkiye ihracatındaki payı da yalnızca yüzde 2,3. İşsizlik oranı Türkiye genelinde yüzde 9,5 iken, bu 23 ilde ortalama oran yüzde 11,6.
3) PROGRAMA NEREDEN KAYNAK SAĞLANACAK?
Cazibe Merkezleri Programı kapsamında verilecek destekler Hazine Müsteşarlığı bütçesinden Türkiye Kalkınma Bankası Anonim Şirketine aktarılacak kaynakla karşılanacak. Kalkınma Bankası'nın sermayesini 160 milyon TL'den 500 milyon TL'ye artırma başvurusu da SPK tarafından onaylandı.
4) CAZİBE KAYNAĞI EKONOMİYE NASIL AKTARILACAK?
Hazine'de Kalkınma Bankası'na aktarılacak kaynak, Banka'dan da cazibe merkezleri programı kapsamında arsa temini, altyapı işleri ve bina inşaatı ile ilgili işler için Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlıklarına, il özel idarelerine, belediyeler olmak üzere kamu kurum ve kuruluşlarına veya OSB tüzel kişiliklerine aktarılacak.
5) CAZİBE KAYNAĞINDAN HANGİ PROJELER FAYDALANACAK?
Yatırım projelerinin yanı sıra yarım kalmış veya işletme sermayesi yetersizliği nedeniyle faaliyete geçememiş tesisler Cazibe Merkezleri Programı kapsamına girecek.
6) CAZİBE KAYNAĞIYLA NELER YAPILACAK?
OSB’lerdeki boş parseller veya Hazine arazileri üzerine anahtar teslimi fabrikalar yapılacak ve bunlar yatırımcılara kiralanabilecek. Anahtar teslimi fabrika binası yapım desteği, faizsiz yatırım kredisi desteği, faiz indirimli işletme kredisi desteği verilecek. Üretim birimlerini Cazibe Merkezleri Programı kapsamındaki illere taşımak isteyenlere nakdi taşıma desteği verilecek. Bu kapsamda her yıl 30 fabrika inşa edilmesi bekleniyor.
Cazibe merkezi olarak ilan edilen illerde çağrı merkezi ve yeri yapımı için atıl vaziyetteki kamu binaları tahsis edilecek ve merkezler için enerji desteği sağlanacak. Çağrı merkezleri ve veri merkezleri, kurulduğu bölgenin teşviklerinden asgari yatırım tutarı şartı olan 500 bin TL aranmaksızın yararlanabilecek. Çağrı merkezlerinde 20 bin kişinin istihdam edilmesi tahmin ediliyor.
Bunların yanı sıra sıfır faizli yatırım ve işletme kredileri kullandırılacak ve danışmanlık hizmeti sağlanacak.
Özel sektörün yılda ortalama 328 firmada 1,64 milyar lira yatırım yapması ve 43 bin kişilik istihdam yaratması için yılda 536 milyon lira kamu desteği sağlanması öngörülüyor.
