"The Big Short" filminin efsane karakteri, 2008 krizini doğru tahmin ederek milyarlarca dolar kâra imza atan Steve Eisman, yeni kriz adresiyle bir kez daha piyasaların karşısında.
STEVE EISMAN KİMDİR?
Oscar ödüllü The Big Short filmi gerçek bir hikayeye dayalı: Filmde, Steve Carell'in canlandırdığı yatırımcı Steve Eisman 2008 ipotek kredisi krizini doğru tahmin ederek yüzde 489 getiri oranıyla 2,5 milyar doların üzerinde kar ediyor.
Eisman, 2007 yılı ortalarında AAA notlu subprime, yani alt gelir grubunun kullandığı ipotek kredisine dayalı varlıkların (CDO) aslında "çöp" seviyede olduğu öngörüsüyle kısa pozisyon açmıştı. 2008 krizi de bu kredilerin geri ödenmemesiyle başlayarak Lehman Brothers'ın da dahil olduğu bir sistem krizine dönüştü. Kriz, Lehman'ın çöküşüyle ekonomi tarihine yazılırken Eisman da piyasanın tersine aldığı pozisyonla elde ettiği büyük kazancıyla büyük balığı arayan traderların efsanesi haline geldi.
Big Short efsanesi Eisman halen Wall Street'te benzer stratejilerle işlem yapmaya devam ediyor. Geçmişte İngiltere Merkez Bankası'nın çöküşüne pozisyon alan George Soros kadar tanınmasa da stratejileri ve büyük kazançlarıyla piyasalara nam salmış durumda. Yönettiği fonlara 1 milyon doların altındaki hesapları kabul etmeyen Eisman'ın yeni hedefi ise Avrupa bankaları, öncelikle de İtalyanlar.
EISMAN: İTALYAN BANKALARI YENİ KRİZİ TETİKLEYEBİLİR
Adının Avrupa bankalarıyla bir arada anılması, yatırımcıları endişelendirmeye fazlasıyla yeterken Eisman'ın İtalyan bankaları kısa pozisyonların hedefine çeken görüşleri oldukça kritik:
"İtalyan sisteminde bankalar 45-50 sent değerinde olduklarını söylüyor. Alış fiyatları ise 20 sentlerde. Bunun bilançolarına yansıtsalar, iflas ederler."
Eisman, sözlerine şöyle devam ediyor:
"Avrupa bankaları, kredilerinin gerçek değerini itiraf ederlerse dibe vururlar ve bu yeni bir finansal krizi tetikleme potansiyeli taşıyor."
Eisman, Brexit sonrası endişelerin hedefi haline gelen İngiliz bankaları için daha iyimser. Eisman'a göre İngiliz bankalar Avrupa'nın büyük kısmından daha iyi durumdalar.
TEK KARAMSAR BIG SHORT EFSANESİ DEĞİL
İtalyan bankaları için karamsar yorumlar sadece Big Short efsanesinin ayı cephesini cesaretlendiren yorumlarıyla sınırlı değil.
Son dönemdeki haberlere bakıldığında dünyanın en eski bankası olan İtalyan Monte Paschi'nin toplam sermayesinin yaklaşık olarak yüzde 30’una denk gelen 50 milyar euro batık kredisi, bir başka korku senaryosu olarak öne çıkıyor. Monte Paschi halen 5.5 milyar dolar sermaye artırımı için kaynak arıyor. Sienalı banka bilançosunu temizleyebilmek için gereken bu kaynağa gelecek ay erişmeyi umut ediyor.
Piyasa da batık kredilere o kadar duyarsız değil. Kasım ayı başında Avrupa bankaları ortalamada bilanço değerlerinin yüzde 56 altında fiyatlanıyor.
İtalyan bankacılık sisteminde toplam kredilerin sorunlu kredilere oranı ise yüzde 17'ye ulaşıyor.
KRİTİK TARİH 4 ARALIK
İtalya, 4 Aralık'ta anayasa referanduma gidecek. Başbakan Matteo Renzi, referandumdan hayır çıkması halinde istifa edecek:
Referanduma götürülen reformalar büyük ölçüde Cumhuriyet Senatosu’nun gücünü törpülüyor. Reform, Cumhuriyet Senatosu’ndaki koltuk sayısının 315’ten 100’e düşürülmesini ve üyelere maaş bağlanmaması ile üyelerin halk tarafından seçilmemesini öngörüyor. Ayrıca planlanan anayasa reformuna göre Senato’nun her yasayı onaylaması da gerekmeyecek. İtalya’da yasaların her iki meclis tarafından onaylanması zorunluluğu, hükümetlerin faaliyetini zorlaştırıyor.
Bir diğer önemli reform da bölgelerde güçler ayrılığının tekrar ayarlanması. Daha çok bölgeyi merkezi hükümetin kontrolüne verirken, iki başlılığı da ortadan kaldırıyor.