BLOOMBERG NEWS
02 11 2016, 09:11 Güncelleme: 03.11.2016, 09:27
Gelişen ülkeler Janet Yellen’a hazır görünüyor: Hisseleri ve para birimlerinin yanı sıra emtia fiyatlarındaki ralliden destek bulan gelişen piyasalar, iyileşen büyüme görünümü ve güçlü döviz rezervlerinin de yardımıyla Fed’in yılsonuna kadar faiz artırma ihtimaline karşı hemen hemen tüm hazırlıklarını tamamladı.
Capital Economics ekonomisti Krystal Tan, “Fed’in sıkılaşmaya devam edeceği beklentileri bir grup gelişen piyasa için endişe verici olacak. Ancak ülkeler kuraldan çok istisna” dedi.
Yani durum 2013’te Fed tahvil alımlarını azaltacağını söylediğinde yaşananlara pek benzemeyecek gibi. Aslında Fed ilk artırımını geçen yılın Aralık ayında yapmış olduğundan yatırımcıların daha sakin olması mantıklı; ancak geçen yılki artırımın hemen ardından patlak veren Çin endişeleri nedeniyle bu yıl yatırımcıların gerginliğinin de daha yüksek olmasından korkuluyordu.
ABD faizlerinin yükselmesi doların da yükselmesine neden oluyor. Böylece borçlanma maliyetleri ve emtia fiyatları üzerindeki baskı artıyor. Bu durumdan da en çok dolarla borçlanan ve emtia ihracatından elde ettiği gelirlere bağımlı olan gelişen ülkeler zarar görüyor.
Fed fonlama oranı vadeli kontratlarına göre Federal Açık Piyasa Komitesi'nin (FOMC) Çarşamba günkü politika toplantısında faiz artırımına gitme ihtimali yüzde 16, ancak Aralık'ta artırma ihitmali yüzde 70 olarak fiyatlanıyor.
GÜNEY AMERİKA
Güney Amerika’nın genelinde Fed endişeleri büyük oranda azaldı. Artan uluslar arası rezervler ve makul seviyelerde seyreden parar birimleri ülkelerin rahatlamasını sağladı. Brezilya ve Arjantin gibi daha piyasa yanlısı ülkelerde hükümet ve şirketlerin borçlanma maliyetlerinde indirime bile gidildi. Hatta Brexilya reali dolara karşı yüzde 24 değer kazanarak bu yıl dünyanın en çok kazanan para birimi oldu.
ASYA
Asya’da da durum iyi gözüküyor. BlackRock’a göre, 2013 yılında Ben Bernanke Fed’in tahvil alımlarını azaltacağını açıkladıktan sonra Japonya dışındaki Asya ülkelerinden 71 milyar dolarlık hisse ve tahvil çıkışı görülmüştü. Ancak bu sefer böylece bir kaçış dalgası beklenmiyor.
Asya piyasalarının 2013’ten daha iyi durumda olduğunu söyleyen BlackRock Küresel Baş Yatırım Stratejisti Richard Turnill, “Tantrumun tekrarlanmasını beklemiyoruz, çünkü Fed’in kademeli olarak faiz artıracağını düşünüyoruz” dedi.
KIRILGANLAR
Ancak bu tablo Fed’in artırımının hiç etkisi olmayacağı anlamına gelmiyor. Örneğin güneydoğu Asya’da para birimlerinin zayıflamasıyla dolar cinsinden borçlarda yaşanacak artış büyük bir risk olarak bekliyor. Çin, Brezilya ve Rusya da kur riski yüksek olan ülkelerden.
G20 ülkeleri arasında en büyük cari açığa sahip ülke olarak Türkiye de açığını kapatmak için yabancı sermayeye daha bağımlı.
