WSJ*
11 10 2016, 11:50 Güncelleme: 11:52
Bir çok önemli göstergeye baktığımızda ABD ekonomisi geçtiğimiz aylarda iyi performans gösterdi: Sanayi üretimi 2015'in büyük kısmında kademeli olarak gerilemesinin ardından tekrar toparlandı. Tüketici harcamaları iyi seyretti. Geçtiğimiz ay ABD'de istihdamda 151 bin artış yaşandı. İşsizlik başvuruları yaklaşık 40 yılın düşüğünde bulunuyor.
Ancak, bir çok ekonomiste göre önümüzdeki yıl ABD ekonomisinin resesyona girme ihtimali yüzde 20 civarında. Ekonomistler kaçınılmaz bir felaketten bahsetmiyor ancak geçtiğimiz yıla göre resesyon ihtimali tahmini ikiye katlanmış durumda.
Öyleyse, ekonomide veriler iyileşmişken resesyon ihtimali neden artıyor?
Oxford Economics ABD baş ekonomisti Gregory Daco durumu kısa ve öz biçimde anlatıyor: "Bir çok şey önümüzdeki seçimlere bağlı".
Seçimlere 2 ay kalmışken kimse sonuçlar hakkında kesin bir yargıda bulunmak istemiyor. Ekonomistlerin tek sorunu adayların önerdiği politikaları değerlendirmek değil; seçimlerin ardından ikiye bölünmüş bir Kongre'nin kazanan adayı engelleyebilme ihtimali de belirsizliği artırıyor.
Örneğin bu yıl özel yatırımlarda düşüş yaşandı ve bunun en önemli sebebi önümüzdeki seçimler.
Hillary Clinton Demokratlar açısından alışılagelmiş politikalar önerirken, Donald Trump, ticaret, göçmenlik ve bütçe açığını azaltma gibi başlıca ekonomik politika konularında kendi partisinden büyük oranda ayrıldı. Daha önceki Cumhuriyetçi adayların aksine Beyaz Saray'ın eski ekonomi danışmanlarından kimse de Trump'a destek olmadı.
TARİH NE SÖYLÜYOR?
Bu seçim özelindeki konuları bir kenara bırakırsak, ABD Başkanlık seçimlerine çok yakın dönemlerde resesyon eğilimi görülüyor.
İktisatçılar Kevin Hassett ve Joseph Sullivan son dönemde yaptıkları çalışmada gösterdiler ki, ABD ekonomisinin başkanlık seçimlerini takip eden yıl resesyona girme ihtimali diğer yıllara kıyasla iki kat daha yüksek. ABD'deki son 11 resesyonun 5'i böyle dönemlere denk geldi. National Bureau of Economic Research (NBER) 1854 yılından bu yana gerçekleşen resesyon tarihlerini tahmin etti. Bu araştırmaya göre, bu dönemde resesyonların yüzde 41'i, her dört yılda bir yapılan seçim dönemlerinin hemen arkasından gelen yıla, yani dolayısıyla gözlemlerin sadece yüzde 25'ini kapsayan döneme denk geldi.
Prestige Economics Başkanı Jason Schenker "Resesyonu Seçmek" adlı kitabında, seçim dönemleri etrafında gerçekleşen resesyonları bir kaç değişik şekilde ayırıyor. Ancak ne şekilde derlenirse derlensin, resesyonlar seçim dönemlerine çok yakın aylara denk geliyor. Schenker, bu döngüyü, "seçim-resesyon penceresi" olarak adlandırıyor ve şu anda böyle bir dönemden geçtiğimizi belirtiyor.
Schenker, "Resesyonların başlangıçları ve seçim dönemleri arasında bu kadar yakın bir korelasyon gördüğüme çok şaşırdım" dedi.
Öte yandan, Schenker, daha önce ABD ekonomisinde aralarında resesyon yaşanmayan arka arkaya 3 başkanlık seçimi yaşanmadığını söyledi. ABD Başkanı Barack Obama bir resesyon sırasında göreve gelmiş olsa da, kendi döneminde yeni bir resesyon başlamadı. Aslında bu durum, aslında bir çok göstergeye göre zayıf olduğu söylenen mevcut ekonomik genişlemenin alışılmadık şekilde uzun bir döneme yayıldığını söylüyor.
Schenker ve Hassett, seçimler ve resesyonlar arasındaki bağlantının bir neden-sonuç ilişkisi olup olmadığını söylemek konusunda temkinli yaklaşıyor. Bunun nedeni gözlem sayısının düşük olması. 2. Dünya Savaşı'ndan bu yana sadece 11 resesyon yaşanırken, 1850'den bu yana 33 resesyon görüldü. İki olay arasındaki bağlantının büyük oranda bir raslantı olduğunu söylemek ya da başka bir sebepten bahsetmek de mantıklı olabilir. Aynı araştırma yöntemine göre, resesyonlar Yaz Olimpiyatları ile de ters orantılı.
---
*Bloomberght.com editörleri tarafından çevrilmiştir.
