BIST 100 9.079,97 % 3,10
USD/TRY 32,3668 % 0,07
EUR/TRY 34,9546 % -0,18
Piyasalar
9.079,97
% 3,10
32,3668
% 0,07
34,9546
% -0,18
1,0776
% -0,11
47,65
0,00
2.229,87
% 1,60
87,00
% 1,86
En son haberlerden haberin olsun istemez misin?

Libor nedir?

Libor, (London Interbank Offered Rate), dünyanın en güvenilir bankalarının kısa vadeli borçlanma için birbirlerine uyguladıkları referans faiz oranıdır.

Libor nedir?
BUSİNESSHT 12 08 2016, 12:09

Libor, (London Interbank Offered Rate), dünyanın en güvenilir bankalarının kısa vadeli borçlanma için birbirlerine uyguladıkları referans faiz oranıdır. Londra Bankalararası Faiz Oranı'nın kısaltılmış hali olan liborun kendine has özelliği ise bankaların borçlanma faizlerini belirlerken referans bir faiz oranı baz almasıdır.

Libor işlemlerinin merkezi neden Londra?

Londra'nın libor işlemlerinin merkezi olmasının nedeni olarak 1980'lerde Londra'daki finansal gelişmeler ve ekonomik yükseliş gösterilebilir. Dünya çapında kredibilitesi yüksek bir çok bankanın ve finans kuruluşunun da merkezinin Londra olması, libor işlemlerinin de merkezinin Londra olmasına zemin hazırlayan etkenler arasındadır.

Libor nasıl hesaplanır?

Libor hesaplanırken, Dolar, Euro, Yen, Frank ve Pound olarak beş ana para birimi ve gecelik/yıllık arasında değişen yedi farklı vade baz alınır. Çoğunlukla 3 ay vadeli USD faiz oranı için kullanılan Libordan tekil olarak bahsetmek mümkün değildir. Her gün yaklaşık 35 farklı libor yayınlanmaktadır.

Her gün İngiliz Bankalar Birliği (British Bankers' Association) dünyanın önde gelen bankalarına kısa vadeli bir kredi için diğer mevduat kurumlarından ne kadar talep ettiğini sorar. Bunun karşılığında bankalar en yüksek ve düşük değerlerini ortaya çıkarır ve sonucunda bir ortalama hesaplanır. Her sabah İngiliz Bankalar Birliği ortaya çıkan hesaplamaları baz alarak günlük oranı belirler.

Liborun etki etttiği alanlar

Bankaların yaptığı küçük değişimler kredi alanların üzerinde büyük etki yaratabilir. Bir çok ülkede tüketici kredilerinin temelinde libor vardır. Orandaki değişimler kredi kartlarının faizlerini, araba, öğrenci kredilerini, devlet ve özel sektör borçlanma senetlerini, mortgage oranlarını, swap işlemlerini ve ayarlanabilir ipotek oranlarının artışını ve azalışını etkiler. Bu değişimler bankalar, şirketler ve tüketiciler arasında borçlanma kolaylığı sağladığı için göz önünde bulundurulmalıdır.

Düşük borçlanma maliyetleri kulağa daha mantıklı gelse de borç alırken herkes bu durumdan faydalanamaz. Bazı yatırım fonları menkul kıymetlerin libora bağlı olması bazı yatırımcılar için düşük getiri demektir.

Türkiye'de libor

TRlibor Türkiye'de 2002 yılında uygulanmaya başlanmıştır. TRlibor TR bazında referans faiz oranlarını belirleyen, yurt içi ve yurt dışı işlemlerde kullanıcılara sunulan TL faiz oranıdır. 14 bankayı içinde bulunduran Türkiye Bankalar Birliği tarafından oluşturulan oranlar her gün 11.15'de yayınlanır, ertesi gün 09.00'da silinir.

2012'de ne olmuştu?

2012'de liborun belirlenmesinde etkin olan bankaların kendi çıkarları için faiz oranları üzerinde yaptıkları oynamalar ve yanlış beyanlar ortaya çıkmıştır. 2012'de ortaya çıkan bu duruma libor skandalı da denebilir. Bunun sonucunda Barclays, Bank of America, Bank of Tokyo-Mitsubishi UFJ, CITI, Credit Suisse, Deuthsche Bank, Lloyds, HSBC, HBOS, JPMorgan, Rabobank, RBS, RBC, UBS, West LB, Norinchuckin olmak üzere 16 banka hakkında soruşturma başlatılmıştır. Soruşturma sonucunda Barclays, UBS ve RBS bankaları zarara uğramış ve 2.6 milyar dolar cezaya çarptırılmıştır.

Libora alternatif olarak Euribor

Libor sistemine alternatif olarak Avrupa Birliği'ne üye ülkelerdeki 47 banka tarafından oluşturulan Euribor sistemi vardır. Euribor bankalar arasındaki borç işlemlerinde Euro'yu baz alarak ortalama faiz oranı hesaplar. Euro bölgesinde en geniş iç hacime sahip bankalar tarafından belirlenen Euribor Libor kadar güçlü ve gelişmiş bir sisteme sahip olmasa da piyasalarda gelişen bir referanstır.

Yukarı

Business HT×