AA
27 07 2016, 13:13 Güncelleme: 14:38
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın faiz indirimi çağrısının ardından bankacılar, kredi faizlerinin düşmesi için mevduat maliyetlerinin azalması ve tasarrufların artması gerektiğini belirtiyor.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB) faiz indirimlerinin ardından bazı hükümet yetkilileri ve iş dünyası temsilcilerinin yaptığı "faiz indiriminde sıra bankalarda" açıklamasına, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Finans sektörüne sesleniyorum; bakın siz de lütfen faizlerinizi düşürün. Bu millete, vatana eğer hizmet verecekseniz düşürün, biraz az kazanın. Yatırımcı, sizin vereceğiniz bu ucuz krediyle bu ülkede çok daha farklı adımları atabilsin" sözleri ile destek vermişti.
Kredi faiz oranlarının düşmesini kendilerinin de istediğini ifade eden bankacılık sektörü temsilcileri, bu düşüşü bazı şartlara bağladı. Bankacılar, TCMB'nin mart ayından bu yana faiz koridorunun üst bandında 200 baz puan indirim gerçekleştirmesine karşın bankaların Merkez Bankasından sağladığı fonlamanın maliyetindeki azalışın yaklaşık 90-100 baz puanda kaldığını kaydediyor.
Bankaların ticari ve bireysel müşterilerine sunduğu kredilerin büyük bölümünün mevduattan geldiğini ifade eden sektör temsilcileri, kredi faiz oranlarında indirim yapılabilmesi için mevduat maliyetlerinde düşüş olması gerektiğine işaret ediyor.
Bankacılar, tasarrufların artırılmasının yanı sıra Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun (BDDK) bankaların maliyetlerini azaltıcı yönde atacağı adımların da kredi faizlerine olumlu yansıyacağını belirtiyor.
"BU DÖNEMDE BANKACILIK SEKTÖRÜNÜN ÖNCELİĞİ KAR ETMEK DEĞİL"
Halkbank Genel Müdürü Ali Fuat Taşkesenlioğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye'yi hedef alan terör girişimlerinin başarılı olmasına mahal vermemek için ekonomik seferberliğin başlatıldığı bu dönemde, Merkez Bankasının faiz indirimi kararının finansal piyasaları rahatlattığını ve iş dünyasına moral verdiğini ifade etti.
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşlarının piyasaları baskı altında tutmayı amaçlayan birtakım açıklamalarına karşın darbe teşebbüsünün ilk şokunun kısa sürede atlatıldığını, Merkez Bankasının piyasada herhangi bir likidite sıkıntısına yer vermeyecek şekilde önlemler aldığını hatırlatan Taşkesenlioğlu, şunları kaydetti:
"Piyasalarda normalleşme sürecinin başladığı bu dönemde bankacılık sektörünün de ilk önceliği kar etmek değil, Türkiye’yi ayağa kaldıracak projelere destek vermek olacaktır. Merkez Bankası, sadeleşme politikası çerçevesinde faiz koridorunun üst bandında 200 baz puanlık faiz indirime gitmiş olsa da bu dönemde bankaların Merkez Bankasından sağladığı fonlamanın maliyetindeki azalış 90 baz puanda kalmıştır. Son süreçte nominal faizlerin yükselmesi de almayı planladığımız bazı kararların zamanlamasını etkilemiştir. 15 Temmuz sürecine rağmen faiz oranlarında herhangi bir artış gerçekleşmemesi ve kredi fiyatlamalarının korunarak kredi imkanlarının sürekli açık tutulması olumlu bir gelişmedir. Oluşan yeniden fiyatlamalarla birlikte mevduat faizlerinde aşağı yönlü gerçekleşecek hareket önümüzdeki dönemde kredi faizlerinin daha etkili düzeyde aşağı çekilmesini sağlayacaktır. BDDK’nın bankaların maliyetlerini azaltıcı yönde atacağı adımların da banka faizlerine olumlu şekilde yansımaları olacaktır."
"MEVDUAT MALİYETLERİ, BANKALARIN LİKİDİTE MALİYETİ İÇİN ESAS TEŞKİL EDİYOR"
DenizBank Genel Müdürü Hakan Ateş de Merkez Bankasının yılbaşından beri üst bantta yaptığı 200 baz puanlık faiz indirimlerini piyasa açısından olumlu değerlendirdiklerini, bunun kredi maliyetlerine yansımasında, faiz indirimlerinin bankaların maliyetlerinde ne derece karşılık bulduğunun önemli olacağını ifade etti.
Ateş, bankaların haftalık veya gecelik vadede fonlamalarının 105 milyar TL'sini Merkez Bankasından sağladığını, vadeli mevduatla sağlanan kaynağın bu miktarın yaklaşık 6 katı tutarında 625 milyar TL seviyesinde olduğunu, buradan hareketle mevduat maliyetlerinin bankaların likidite maliyeti için esas teşkil ettiğini söyledi.
200 baz puanı bulan faiz indirimine karşın bankaların Merkez Bankasından borçlanmalarının ağırlıklı ortalama fonlama maliyetinin ancak 78 baz puanlık gerilemeyle yüzde 8,03'e inebildiğini belirten Ateş, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Diğer yandan yurt dışı fonlama maliyetlerinin de bir miktar artışı ile mevduat faizleri yüzde 10-11 aralığında seyretmektedir. Bütün bu koşullara rağmen Merkez Bankasının faiz indiriminin mevduat maliyetlerini de aşağı çekme yönünde piyasaya kısa zaman içerisinde tetikleyici etkisi olacağına inanıyorum. Türkiye'nin atlattığı bu kadar ciddi bir badire sonrasında kur ve faizlerin yükselmesi çok doğaldı. Güzel olan, bu kadar riskli bir ortamın arkasından devlet yönetimi, parlamento ve halkın olağanüstü sağduyulu yaklaşımı ve demokrasiye sahip çıkması sayesinde ortamın süratle normale dönmeye başlamasıdır."
"FAİZ İNDİRİMLERİ TEMKİNLİ BİR ŞEKİLDE DEVAM EDECEKTİR"
TEB Genel Müdürü Ümit Leblebici ise darbe girişiminin hemen ardından tüm bankaların bir araya gelerek istişare toplantısı yaptığını, Merkez Bankası, Borsa İstanbul ve BDDK da dahil tüm finans sektörünün çok iyi organize olmasından dolayı sistemin çok iyi işlediğini söyledi.
Leblebici, finansal sistemin çok kısa sürede normale döndüğünü belirterek, şu görüşleri dile getirdi:
"Merkez Bankası piyasalara faiz indirimi hissi vererek doğru olanı yaptı. Bu süreçte faiz indirimlerinin temkinli bir şekilde devam edeceğini düşünüyorum. Piyasalar bunu takip ediyor. Yatırım ortamının iyileştirilmesi için ise ilgili kurumlarımızın yeterli araçları, yeterli kapasitesi ve yatırım ortamını iyileştirmesi için yeterli öngörüleri var. Bu devam ettiği sürece Merkez Bankamızın da manevra alanları olacaktır. Kredi faizleri de inme trendinde, marttan beri olan indirimlerin büyük kısmı da fiyatlara yansıtıldı. Mevduat maliyetinin düşüşündeki hız arttıkça bu trendin de hız kazanacağını düşünüyoruz. Yatırım ortamının hızla iyileşmesi için bankalar üzerine düşeni yapacaktır."
"BANKALAR, TCMB'DEN GELEN SİNYALLERİ PİYASALARA DOĞRU YANSITIYOR"
Yapı Kredi Üst Yöneticisi (CEO) Faik Açıkalın, Merkez Bankası tarafından açıklanan Haziran 2016 verilerine göre, ikinci çeyrekte TCMB'nin gösterge faizinin 124 baz puan, bankaları fonlama maliyetinin ilk çeyreğe kıyasla 69 baz puan ve ticari kredi faiz oranlarının 132 baz puan azaldığını, dolayısıyla bankaların Merkez Bankasından gelen sinyalleri doğru aldığını ve piyasalara doğruyu yansıttığını söyledi.
Açıkalın, "Tabi ki bu düşüşün devam etmesi ve kalıcı olabilmesi için yüzde 120’nin üzerine çıkan kredi mevduat oranı çerçevesinde enflasyonda hareketliliğin düşük ve yönünün büyük ölçüde aşağıya olduğu algısının oluşmasıyla mevduat faizlerinde de sürdürülebilir düşüşün sağlanması gerekiyor." dedi.
Yatırımlara sağlıklı kaynak aktarımının sağlanabilmesi için Türkiye'nin risk primini düşürücü hamlelerin de yapılması gerektiğini belirten Açıkalın, giderek iyileşen makro verilere rağmen ülkenin uzun zamandır hak etmediği bir "algı açığı" ile uğraştığını söyledi.
Açıkalın, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bu durum Türk varlıklarının fiyatlamasını da negatif etkiliyor. Türkiye CDS’lerinde ve kurda görülen oynaklığı azaltabilmek için özellikle yurt dışı yatırım analistleri ve reyting kuruluşları da dahil olmak üzere tüm kurumlar nezdinde etkin bir iletişim çalışmasının yapılması kısa vadede en etkili çözüm olarak görünüyor. Ortak bir akıl ile hem kamu hem özel sektörün bu konuda ikna faaliyetlerini aralıksız olarak sürdürmesi gerekiyor. Şunu da unutmamak lazım ki ileriye dönük makro senaryomuz ne kadar ikna edici olursa mikro düzeyde özel sektörün ikna kabiliyeti de o oranda artacaktır."
